Input by the Sri Lanka Tripitaka Project [PTS Vol J - 5] [\z J /] [\f V /] [PTS Page 001] [\q 1/] [BJT Page 088] [\x 88/] TiæsatinipÃto ÚÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄ¿ ³ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! ³ ³ COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. ³ ³ ³ ³ Text converted to Ronald E. Emmerick's encoding for ³ ³ WordPerfect 5.1 DOS and related utility programmes ³ ³ BHELA, CARAKA etc. (DOS versions): ³ ³ ³ ³ description character = ASCII ³ ³ ³ ³ long a à 195 ³ ³ long A ù 249 ³ ³ long i Å 197 ³ ³ long I ý 253 ³ ³ long u Æ 198 ³ ³ long U ô 244 ³ ³ vocalic r ­ 173 ³ ³ vocalic R ã 227 ³ ³ long vocalic r Ì 204 ³ ³ vocalic l Ê 202 ³ ³ long vocalic l Ë 203 ³ ³ velar n Ç 199 ³ ³ velar N § 167 ³ ³ palatal n ¤ 164 ³ ³ palatal N ¥ 165 ³ ³ retroflex t  194 ³ ³ retroflex T è 232 ³ ³ retroflex d ¬ 172 ³ ³ retroflex D Ö 214 ³ ³ retroflex n ï 239 ³ ³ retroflex N × 215 ³ ³ palatal s Ó 211 ³ ³ palatal S Á 193 ³ ³ retroflex s « 171 ³ ³ retroflex S å 229 ³ ³ anusvara æ 230 ³ ³ capital anusvara õ 245 ³ ³ visarga ÷ 247 ³ ³ capital visarga ê 234 ³ ÀÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÄÙ 1. Kiæcha¤anda pÃtakaæ [PTS Page 003] [\q 3/] 2713. Kiæ chando kimadhippÃyo eko sammasi ghammani, Kiæ patthayÃno kiæ esaæ kena atthena brÃhmaïa. [PTS Page 004] [\q 4/] 2714. Yathà mahÃvÃridharo kumbho suparinÃbhavÃ, Tathupamaæ ambapakkaæ vaïïagandharasuttamaæ. 2715. Taæ vuyhamÃnaæ sotena disvÃnÃmalamajjhime, PÃïihi naæ gahetvÃna agyÃyatanamÃhariæ. 2716. Tato kadalipattesu nikkhipitvà sayaæ abhaæ, Satthena na ævikappetvà khuppipÃsaæ ahÃsi me. 2717. Sohaæ apetadaratho vyantibhuto dukhakkhamo, 1- AssÃdaæ nÃdhigacchÃmi phalesava¤¤esu kesupi. 2718. Sosetvà 2- nÆna maraïaæ taæ mamaæ Ãvahisasti, Ambaæ yassa phalaæ sÃduæ madhuraggaæ manoramaæ Yamuddhariæ vuyhamÃnaæ udadhismà mahaïïave. 2719. AkkhÃtaæ te mayà sabbaæ yasmà upavasÃmahaæ, Rammaæ patinisinnosmi puthulomÃyutà puthu. 2720. Tvaæ ca kho me akkhÃsi attÃnamapalÃyinÅ, Kà và tvamasi kalyÃïi kissa và tvaæ sumajjhime. 2721. RuppapaÂÂapaÊimaÂÂhava vyagghiva girisÃnujÃ, Yà sanni nÃriyo devesu devÃnaæ paricÃrikÃ, 2722. YÃva manussalokasmiæ rÆpenatvÃgatiyo, RÆpe te sÃdisi natthi devesu gandhabbamanussaloke, 3- PhuÂaÂhÃsi me cÃrupubbaÇgi brÆhi AkkhÃhi me nÃma¤ca bandhave ca. 4- [PTS Page 005] [\q 5/] 2723. Yaæ tvaæ patinisinnosi rammaæ brÃhmaïa kosikiæ, SÃhaæ bhusÃlayÃvutthà varavÃrivahoghasÃ. 2724. NÃnÃdumaïÃkiïïà bahutà girikandarÃ, Mameva pamukhà honti abhisandanti pÃvuse. 1. Dakkha - machasaæ, syà 2. Sesitvà - machasaæ, syà 3. DevagandhabbamÃnuse - syà 4. BrÆhi nÃma¤ca bandhave - syà [PTS Page 006] [\q 6/] [BJT Page 090] [\x 90/] 2725. Atho bahu vanà todà nilavÃrivahandharÃ, Bahukà nÃgacittodà abhisandanti vÃrinÃ. 2726. Tà ambajambulabujà nipà tÃlà cudumbarÃ, 1- Bahuni phalajÃtÃni Ãvahanti abhiïhaso. 2727. Yaæ ki¤ci ubhato tÅre phalaæ patati ambuni, Asaæsayaæ taæ sotassa phalaæ hoti vasÃnugaæ. 2728. Etada¤¤Ãya medhÃvi puthupa¤¤a suïohi me, Mà rocayamabhisaÇgaæ paÂisedha janÃdhipa. 2729. Na cÃhaæ vaddhavaæ ma¤¤e yaæ tvaæ raÂÂhÃbhivaddhana, ùceyyamÃno rÃjisi maraïaæ abhikaÇkasi. 2730. Tassa jÃnanti pitaro gandhabbà ca sadevakÃ, Ye cÃpi isayo loke sa¤¤atattà yasassino 2- Asaæsayante 3- jÃnanti vaddhabhÆtà yasassino. [PTS Page 007] [\q 7/] 2731. Evaæ viditvà vidu sabbadhammaæ Viddhaæsanaæ cavanaæ jÅvitassa, NÃciyati tassa narassa pÃpaæ Sace na ceteti vadhÃya tassa. 2732. Isipugasama¤¤Ãte evaæ lokyà vadità sati, Anariya 4- parisambhÃse pÃpakammaæ jigiæsasi. 5- 2733. Sace ahaæ marissÃmi tÅre te puthu susesÃïi, Asaæsayaæ asiloko mayi pete Ãgamissati. 2734. Tasmà hi pÃpakaæ kammaæ rakkhasve 6- sumajjhime, Mà taæ 7- sabbo jano pacchà pakatthÃsi mayi mate. [PTS Page 008] [\q 8/] 2735. A¤¤Ãtametaæ avisayhasÃhi AttÃnaæ ambaæ ca dadÃmi te taæ, Yo duccaje kÃmaguïe pahÃya Santi¤ca dhamma¤ca adiÂÂhitosi. 1. Nipà tÃlamudumbarà - machasaæ 5. Jigisasi - machasaæ 2. Tapassino - machasaæ 6. Rakkhassuva - syà 3. Asaæsayaæ tepi - machasaæ 7. Tvaæ - syà 4. Anariyaæ - vi syÃ. [BJT Page 092] [\x 92/] 2736. Yo hitvà pubbasaæyogaæ pacchà saæyojane Âhito, Adhamma¤cava carati pÃpa¤cassa pava¬¬hati. 2737. Ehi taæ pÃpayissÃmi kÃmaæ appossukko bhava, UpÃnayÃmi sitasmiæ viharÃhi anussuko. 2738. Taæ pupparasamattehi vakkaÇgehi arindama, Ko¤ca mayurà diviyà koyaÂÂhimadhusÃliyÃ. 2739. Kujità haæsapugehi kokilettha pabodhare, Ambettha vippasunaggà palÃlakhapasannibhà Akosumbhasalalà nÅpà pakkatÃlavilambÅno. [PTS Page 009] [\q 9/] 2740. MÃlÅ tiriÂÅ kÃyuri aÇgadi candanassado, Rattiæ tvaæ paricÃresi divà vedesi cedanaæ. 2741. SoÊasitthisahassÃni yà temà paricÃrikÃ, Evaæ mahÃnubhÃvosi abbhuto lomahaæsano. 2742. Kiæ kammavakari pubbe pÃpaæ attadukhÃvahaæ, Yaæ karitvà manussesu paÂÂhimaæsÃni khÃdasi. [PTS Page 010] [\q 10/] 2743. AjjhenÃni paÂiggayha kÃmesu gathito ahaæ, Acariæ dighamaddhÃnaæ paresaæ ahitÃyahaæ. 2744. Yo piÂÂhimaæsiko hoti evaæ ukkacca khÃdati, YathÃhamajja khÃdÃmi piÂÂhimaæsÃni attanoti. Kiæchanda jÃtakaæ. [BJT Page 094] [\x 94/] 2. KumbajÃtakaæ [PTS Page 014] [\q 14/] 2745. Ko pÃturÃsi tidivà nabhambhi ObÃsayaæ saævariæ candimÃva, Gattehi te rasmiyo niccharanti Saterità 1- vijjurivantalikkhe. 2746. So chinnavÃtaæ kamasi 2- aghambhi VehÃsayaæ gaccasi tiÂÂhasi ca, Iddhi nu te vatthukatà subhÃvità Anaddhaguïamapi devatÃnaæ. 2747. VehÃsayaæ kamamÃgamma tiÂÂhasi 3- Kumbhaæ kiïÃthÃti yametamatthaæ, Ko và tuvaæ kissa vatÃya kumbho AkkhÃhi me brÃhmaïa etamatthaæ. [PTS Page 015] [\q 15/] 2748. Na sappikumbho napi telakumbho Na phÃïitassa na madhussa kumbho, Kumbhassa vajjÃni anappakÃni Dose bahu kumbhagate suïÃtha. 2749. Galeyya yaæ pitvà pate papÃtaæ Sobbhaæ guhaæ candaniyoÊigallaæ, Bahumpi bhu¤ejayya abhojaneyyaæ Tasasà puïïaæ kumbamimaæ kiïÃtha. [PTS Page 016] [\q 16/] 2750. Yaæ ve pitvà 4- cittasmiæ 5- anesamÃno ùbhiï¬ati goriva bhakkhasÃdi, AnÃthamÃno upagÃyati naccati ca Tassà puïaïaæ kumbhamimaæ kiïÃtha. 2751. Yaæ ve pitvà acelakova naggo Careyya gÃme visikhantarÃni SammuÊhacitto ativelasÃyi + Tassà puïaïaæ kumbhamimaæ kiïÃtha. 2752. Yaæ ve pitvà vuÂÂhÃya pavedhamÃno Sisa¤ca bÃhu¤ca pasÃrayanto, So naccati dÃrukaÂallakova Tassà puïaïaæ kumbhamimaæ kiïÃtha. 1. Sateratà - vi 2. Kappasi 3. VehÃsayaægammamÃgamma tiÂaÂhasi - machasi 4. Yaæ pitvà - vi machasaæ, syà 5. Cittasmi - machasaæ +ativelacÃritipi pÃÂho. [BJT Page 096] [\x 96/] 2753. Yaæ ve pitvà 1- aggida¬¬hà sayanti Atho sigÃlehipi khÃditÃse, Bandhaæ vadhaæ bhogajÃni¤cupenti Tassà puïaïaæ kumbhamimaæ kiïÃtha. 2754. Yaæ ve pitvà bhÃseyya abhÃsaneyyaæ SahÃyamÃsino apetavattho, Sammakkhito vantagato vyasanto Tassà puïaïaæ kumbhamimaæ kiïÃtha. 2755. Yaæ ve pitvà ukkaÂÂho Ãvilakkho 2- Mameva sabbapaÂhavÅti * ma¤¤ati, Na me samo samo cÃturanetÃpi rÃjà Tassà puïaïaæ kumbhamimaæ kiïÃtha. 2756. MÃnÃtimÃnà kalahÃti pesuni Dubbaïïini nanaggiyini palÃyini, CorÃna dhuttÃna 3-gati niketo Tassà puïaïaæ kumbhamimaæ kiïÃtha. 2757. Dha¤¤aæ dhanaæ rajataæ jÃtarÆpaæ Khettaæ gavaæ yattha vinÃsayanti, Ucchedani vittavataæ kulÃnaæ Tassà puïaïaæ kumbhamimaæ kiïÃtha. 2758. IddhÃni phitÃni kulÃni asasu AnekasÃhassadhanÃni loke, UcchinnadÃyajjakatÃnimÃya Tassà puïaïaæ kumbhamimaæ kiïÃtha. [PTS Page 017] [\q 17/] 2759. Yaæ pitvà duÂÂharÆpova poso Akkosati pitaraæ mÃtara¤ca, Sassumpi gaïheyya athopi suïhaæ Tassà puïaïaæ kumbhamimaæ kiïÃtha. 2760. Yaæ ve pitvà duÂÂha 4- rÆpÃva nÃri Akkosati sasuraæ sÃmika¤ca, DÃsampi gaïhe paricÃrakampi Tassà puïaïaæ kumbhamimaæ kiïÃtha. 1. Pivitvà - machasaæ, syà 2. AtavelavÃri tipi pÃÂho * SabbÃpaÂhaviti pi pÃÂho 3. CorÃnaæ dhuttÃnaæ - vi machasaæ 4. Ditta - vi machasaæ. [BJT Page 098] [\x 98/] 2761. Yaæ ve pivitvÃna 1- bhaneyya poso Dhamme Âhitaæ samaïaæ brÃhmaïaæ vÃ, Gacche apÃyampi tato nidÃnaæ Tassà puïaïaæ kumbhamimaæ kiïÃtha. 2762. Yaæ ve pitvà duccaritaæ caranti KÃyena vÃcÃya ca cetasà vÃ, Nirayaæ vajanti duccaritaæ caritvà Tassà puïaïaæ kumbhamimaæ kiïÃtha. 2763. Yaæ yÃcamÃnà na labhanti pubbe Bahuæ hira¤¤ampi pariccajantÃ, So taæ pivitvà alikaæ bhaïÃti Tassà puïaïaæ kumbhamimaæ kiïÃtha. 2764. Yaæ ve pitvà pesane pesayanto Accayike karaïiyambhi jate, Atthampi so nappajÃnÃti vutto Tassà puïaïaæ kumbhamimaæ kiïÃtha. 2765. HirimanÃpi ahirikabhÃvaæ PÃtuæ karonti madanÃya mattÃ, DhirÃpi santà bahukaæ bhaïanti Tassà puïaïaæ kumbhamimaæ kiïÃtha. 2766. Yaæ ve pitvà ekathupà sayanti AnÃsakà thaïa¬iladukkhaseyyaæ, Dubbaïiïiyaæ Ãyasakya¤cupenti Tassà puïaïaæ kumbhamimaæ kiïÃtha. [PTS Page 018] [\q 18/] 2767. Yaæ ve pitvà pattakkhandhà sayanti GÃvo kuÂatÃriva Nahi vÃruïiyà vego Narena sussahoriva. 2768. Yaæ manussà vivajjenti 2- sappaæ ghoravisammiva, Taæ loke visasamÃnaæ ko naro pÃtÃmarahati. 2769. Yaæ ve pitvà andhakaveïhuputtà Samuddatire piricÃrayantÃ, Upakkamuæ musaleha¤¤ama¤¤aæ Tassà puïaïaæ kumbhamimaæ kiïÃtha. 1. PitvÃna - syà 2. Vivajjanti - machasaæ. [BJT Page 100] [\x 100/] 2770. Yaæ ve pitvà pubbadevà pamantà Tidivà cutà sassatiyà samÃyÃ, Taæ tÃdisaæ majjamimaæ niratthakaæ JÃnaæ mahÃrÃja kathaæ pibeyya. 2771. Nayimasmiæ kumbasmiæ dadhi và madhuæ và Evaæ abhi¤¤Ãya kiïÃhi rÃja, AkkhÃtarÆpaæ tava sabbamitta. [PTS Page 020] [\q 20/] 2772. Na me pità và athavÃpi mÃtà EtÃdiso yÃdisako tuvaæsi, HitÃnukampi paramatthakÃmo Sohaæ karissaæ vacanaæ tavajja. 2773. DadÃmi te gÃmacarÃni pa¤ca DÃsisataæ santa gavaæ satÃni, ùja¤¤ayutte ca rathe dasà ime ùcariyo hosi mamatthakÃmo. 2774. Taveva dÃsi satamatthu rÃja GÃmà ca gÃvo ca taveva hontu. ùja¤¤ayuttà ca rathà taveva Sakko hamasmi 1- tidasÃnamindo. 2775. Maæsodanaæ sappipÃya¤ca 2- bhu¤ja KhÃdassu ca tvaæ madhumÃsapuve, 3- Evaæ tuvaæ dhammarato janinda Anindito saggamupehi ÂhÃnanti. KambhajÃtakaæ. 3. JayaddisajÃtakaæ. [PTS Page 023] [\q 23/] 2776. Cirassaæ vata me adapÃdi Ãjja Bhakkho mahà sattamibhattakÃle, Kutosi ko vÃsi tadiÇgha brÆhi ùcikkha jÃtiæ vidito yathÃpi. 1. Hamasmiæ - simu 2. SappipÃyÃsa - vi machasaæ 3. MadhunÃsapupe - vi machasaæ [BJT Page 102. [\x 102/] ] 2777. Pa¤cÃlarÃjà migavaæ paviÂÂho 1- Jayaddiso nÃma yadissuto te, CarÃmi kacchÃni canÃni cÃhaæ Pasadimaæ 2- khÃda mamajja mu¤ca. [PTS Page 024] [\q 24/] 2778. Seneva tvaæ païasi sassamÃne 3- Mameso bhakkho pasado yaæ vadesi, Taæ khÃdiyÃna pasadaæ jigha¤aka¤¤aæ+ KhÃdissaæ pacchà na vilÃpakÃlo. 2779. Na catthi mokkho mama vikkayena 4- GantvÃna pacchà gamanÃyapaïhe, Taæ saÇgaraæ brÃhmaïasasappadÃya SaccÃnurakkhi punarÃvajissaæ. 2780. Kiæ kammajÃtaæ anutappati taæ 5- Pattaæ samipaæ maraïassa rÃja, ùcikkha me taæ api sakkuïemu AnujÃnituæ ÃgamanÃya païhe. [PTS Page 025] [\q 25/] 2781. Katà mayà brÃhmaïassa dhanÃsà Taæ saÇgaraæ paÂimokkhaæ 6- na mutataæ, Taæ saÇgaraæ brÃhmaïassappadÃya SaccÃnurakkhi punarÃvajissaæ. 2782. Yaæ te katà brÃhmaïassa dhanÃsà Taæ saÇgaraæ paÂimokkhaæ na muttaæ, Taæ saægaraæ brÃhmaïassapapadÃya SaccÃnurakkhi punarÃvajassu. [PTS Page 026] [\q 26/] 2783. Mutto ca so purisÃdassasahatthà Gantvà sakaæ mandiraæ kÃmakÃmi, Taæ saÇgaraæ brÃhmaïassappadÃya ùmantayi putta malinasattaæ 7- 2784. Ajjeva rajjaæ abhisecayassu Dhamma¤ca raÂÂhesu janesu cÃpi, 8- AdhammakÃro ca te mÃhu raÂÂhe GacchÃmahaæ porisÃdasasa ¤atte. 1. Pavuttho - vi 2. Pasadaæ imaæ - vi 3. SayhamÃno - vi machasaæ, syà +jighacchanti bhavitabba 4. Nikkayena - machasaæ, syà 5. Anutappetvaæ - machasaæ 6. PaÂimukkaæ - machasaæ 7. Malinasattuæ - vi machasaæ syà 8. Dhammaæ carassu puresucÃpi - ma dhammaæcaresesu paresu - machasaæ [BJT Page 104] [\x 104/] 2785. Kiæ kamma kubbaæ tava deva pÃde NÃrÃdhayiæ tadicchÃmi sotuæ, Yamajja rajjambhi udasasaye tvaæ. Rajjampi na iccheyyaæ 1- tayà vinà ahaæ. 2786. Na kamamunà và vacasÃva tÃta AparÃdhitohaæ tuviyaæ sÃrÃmi, Sandhi¤ca katvà purisÃdakena SaccÃnurakkhi punahaæ gamissaæ. [PTS Page 027] [\q 27/] 2787. Ahaæ gamissÃmi idheva hohi Natthi tato jivato vippamokkho, Sace tuvaæ gacchasiyeva rÃja Ahmapi gacchÃmi ubho na homa. 2788. Addhà hi tÃta satÃnesa dhammo Maraïà ca me dukkhataraæ tadasasa, KammÃsapÃdo taæ yadà pacitvà Pasayha khÃde bhidà rukkha 2- sule. 2789. Païena te pÃïamahaæ nimissaæ Mà tvamagà porisÃdasasa ¤atte, Eta¤ca te pÃïamhaæ nimissaæ Tasmà mataæ jÅvitassa varemi. 3- [PTS Page 028] [\q 28/] 2790. Tato bhave dhitimà rÃjaputto Vandittha mÃtucca pitucaca pÃde, Dukhinissa mÃtà nipati pathabyà 4- Pitassa paggayha bhujÃni kandati. 2791. Taæ gacchantaæ tÃva pità viditvà Parammukho vandati pa¤ajaliko 5, Somo ca rÃjà varuïo ca rÃjà PajÃpati candimà suriyo ca Etehi gutto purisÃdakambhà Anu¤¤Ãto sotthi pachi tÃta. [PTS Page 029] [\q 29/] 2792. Yaæ daï¬akÃra¤¤agatassa mÃtà Mossakà 6- sotthÃnaæ suguttà Tante ahaæ sotthÃnaæ karomi etena saccena sarantu devÃ. Anu¤ana¤¤Ãto sotthi paccehi putta. 1. Niccheyya - machasaæ 2. Bhidarukkha - machasaæ 3. Vaïïemi - vi machasaæ syà 4. NipÃtÃpathabyà -vi - pathavyà - machasaæ 5. Pa¤jaliso - vi pa¤jalisà - maichasi 6. RÃmassakÃsi - machasaæ [BJT Page 106] [\x 106/] 2793. ùvÅ raho vÃpi manopadosaæ NÃhaæ sare jÃtumalinasatte, Etena saccena sarantu deva Anu¤¤Ãto sotthi paccehi hÃta. 2794. Yasmà ca me anadhimanosi sÃmi NacÃpi me manÃsa appiyosi, Etena saccena sarantu devà Anuna¤¤Ãto sotthi pacecahi devÃ. [PTS Page 030] [\q 30/] 2795. Brahà uju cÃrumukho kutosi Na maæ pajÃnÃsi vane vasantaæ, Ludda¤ca maæ ¤atvà purisÃdakoti Ko sotthimÃjÃnamidhÃvajeyya. 2796. JÃnÃmi ludda purisÃdako tvaæ Na taæ na jÃnÃmi vane vasantaæ, Aha¤¤aca puttosmi jayaddisassa Mamajja khÃda pituno pamokkhÃ. [PTS Page 031] [\q 31/] 2797. JÃnÃmi puttoti jayaddisassa TathÃhi vo mukhavaïïo ubhinnaæ, Sudukkara¤¤eva kataæ tavedaæ Yo mattumicche 1- pituno pamokkho. 2798. Na dukkaraæ ki¤cimahettha ma¤¤e Yo mattumicche pituno pamokkho, MÃtucca 2- hetu paralokagamyà 3- Sukhena saggena ca sampayutto. 2799. Aha¤ca kho attano pÃpakiriyaæ ùvi raho cÃpi sare na jÃtu. SaÇkhÃtajÃtimaraïohasamasmi Yatheva me idha tathà parattha. 2800. KhÃdajja maædÃni mahÃnubhÃva Karassu kiccÃni imaæ sarÅraæ, Rukkhassa vate papatÃmi aggà ChÃdayamÃno mayhaæ tvamadesi maæsaæ. 1. Yo mata vicche - machasaæ 2. MÃtuva - vi machasaæ 3. Paralokaæ gantvà - machasaæ [BJT Page 108] [\x 108/] [PTS Page 032] [\q 32/] 2801. Ida¤ca te ruccati rÃjaputta CajÃsi pÃïaæ pituno pamokkhÃ, TasmÃniha tvaæ 1- taramÃnarÆpo Sambha¤aja kaÂÂhÃni jalehi aggiæ. 2802. Tato have dhitimà rÃjaputto DÃrÆ 2- samÃhatva 3- mahantamaggiæ, ùdipaÂitvà 4- paÂivedayittha ùdipitodinà mahÃyamaggi. [PTS Page 033] [\q 33/] 2803. KhÃdajja maæ dÃni pasayhakÃri Kiæ maæ muhuæ pokkhasi haÂaÂhalomo, Tathà tathà tuyhamahaæ karomi Yathà yathà maæ chÃdayamÃno 5- adesi. 2804. Ko tÃdisaæ arahati khÃditÃye Dhamme Âhitaæ saccavÃdiæ vada¤¤uæ, MuddhÃpi tassa vieleyya sattadhà Yo tÃdisaæ saccavÃdiæ adeyya. 2805. Idaæ hi so+ brÃhmaïaæ 6- ma¤¤amano Saso avÃsesi sake sarÅre, Teneva so candimà devaputto Sasatthuto kÃmaduhajja yakkha. [PTS Page 034] [\q 34/] 2806. Cando yathà rÃhumukhà pamutetà Virocate païïareseva hÃnumÃ, Evaæ tuvaæ porisÃdà pamutto viroca kampilla mahÃnubhÃva, ùmodayaæ pitaraæ mÃtara¤ca Sabbo ca te nandatu ¤Ãtipakkho. [PTS Page 035] [\q 35/] 2807. Tato have dhitimà rÃjaputto Kata¤ajali pariyagà 7- porisÃdaæ, , Anu¤¤Ãto sotthi sukhÅ arogo PaccÃgamà kampillamalinasatto. 2808. Taæ negamà jÃnapadà ca sabbe HatthÃrohà rathikà pattikà ca, NamassamÃnà pa¤ajalikà upÃgamuæ Namatthu te dukkarakÃrakositi. JayaddisajÃtakaæ. 1. TasmÃhi so tvaæ - machasaæ 2. DÃruæ - machasaæ, syà 3. SamÃhitvà - machasaæ 4. Sandipayitvà - vi machasaæ 5. ChÃdamÃno - machasaæ, syà + "idaæhi so' iti sabbattha indaæ hi so' iti bhavitabbaæ 6. BrÃhmaïa - machasaæ 7. Pariggayaha - syÃ, parisÃya - machasaæ. [BJT Page 110] [\x 110/] ChaddantajÃtakaæ [PTS Page 040] [\q 40/] 2809. Kinnu socasi anuccaÇgi paï¬usi varevaïïini, MilÃyasi visÃlakkhi mÃlÃva parimadditÃ. 2810. DohaÊo me mahÃrÃja supinantenupaccagÃ, Na so sulabharÆpova yÃdiso mama dohaÊo. 2811. Ye keci mÃnusà kÃmà idha lokasmiæ nandane, Sabbe te pacurà mayhaæ ahante dammi dohaÊaæ. [PTS Page 041] [\q 41/] 2812. Luddà dve samÃyantu ye keci vijite tava, Etesaæ ahamakkhissaæ yÃdiso mama dohaÊo. 2813. Ime te luddakà devi katahatthà visÃradÃ, Vana¤¤a ca miga¤¤u ca mamatthe catatajÅvitÃ. 2814. Luddaputtà nisÃmetha yÃvantettha samÃgatÃ, ChabbisÃïaæ gajaæ setaæ addasaæ supine ahaæ, Tassa dantehi me attho alÃbhe natthi jÅvitaæ. [PTS Page 042] [\q 42/] 2815. Na no pitunaæ na pitÃmahÃnaæ DiÂÂho suto ku¤ajaro chabbisÃïo, Yamaddasà supine rÃjaputti AkkhÃhi no yÃdiso hatthinÃgo. 2816. Disà catasso vidisà catasso Uddhaæ adho dasadisà imÃyo, Katamaæ disaæ tiÂÂhati nÃgarÃjà Yamaddasà supine chabbisÃïaæ. 2817. Ito ujuæ uttariyaæ 1- disÃyaæ Atikkamma so satata giri buhante, Suvaïïapasso nÃma giri uÊÃro Supupphito kimpurisÃnuciïïo. [PTS Page 043] [\q 43/] 2818. ùruyha selaæ bhavanaæ kintarÃnaæ Olokaya pabbatapÃdamÆlaæ, Atha dakkhasi meghasamÃnavaïïaæ NigrodharÃjaæ aÂÂhasahassapÃdaæ 2- 1. UttarÃyaæ - sayyà 2. AÂÂhasahasasaperaæ - machasaæ [BJT Page 112. [\x 112/] ] 2819. Tatthacchati ku¤ajaro chabbÅsÃïo Sabbaseto duppaseho parehi, Rakkhanti naæ aÂÂhasahassanÃgà ýsÃdantà vÃtajavappahÃrino. 2820. TiÂÂhanti te tumulaæ passasantà Kuppanti vÃtassapi eritassa, Manussabutaæ pana tattha disvà Bhasmaæ kareyyuæ nÃsasa rajopi tassÃti. [PTS Page 044] [\q 44/] 2821. Bahu hi me rÃjakulambhi santi PiÊandhanà jÃtarÆpassa devi, Muttà vaïiveÊuriyÃmayà ca Kiæ kÃhasi dantapilandhanena, MÃretukÃmà ku¤ajaraæ chabbisÃïaæ UdÃhu ghÃtessi luddaputte. 2822. Sà issità dukkhità casmi ludda Uddha¤ca sussÃmi anussaranti, Karohi me luddaka etamatthaæ DassÃmi te gÃmavarÃni pa¤ca. 2823. Katthacchati katthamupeti ÂhÃnaæ Vithissa kà nahÃnagatassa hoti, Katha¤hi so nahÃyati nÃgarÃjà Kathaæ vijÃnemu gatiæ gajasasa [PTS Page 045] [\q 45/] 2824. Tattheva sà pokkharaïi adure Rammà sutitthà ca mahodikà ca, Sampupaphità bhamaragaïÃnuciïïà Ettha hi so nahÃyati nÃgarÃjÃ. 2825. Sisaæ 1- nahÃto uppalamÃladhÃri Sabbaseto puï¬arikattacaÇgi, ùmodamÃno gacchati santike taæ Purakkhatvà mahesiæ sabbabhaddaæ. [PTS Page 047] [\q 47/] 2826. Tattheva so uggahetvÃna vÃkyaæ ùdÃya tuïina¤ca dhanu¤ca luddo, Vituriya 2- so satta giri brahante Suvaïïapasasaæ nÃma giriæ uÊÃraæ. 1. SÅtaæ - machasaæ 2. Catureyya [BJT Page 114] [\x 114/] 2827. ùruyhaselaæ bhavanaæ kittarÃnaæ Olokayi pabbatapÃdamulaæ, Tatthaddasà meghasamÃnavaïïaæ NigrodharÃjaæ aÂÂhasahassapÃdaæ. [PTS Page 048] [\q 48/] 2828. Tatthaddasà ku¤ajaraæ chabbisÃïaæ Sabbasetaæ duppasahaæ parehi, Rakkhanti taæ aÂÂhasahassanÃgà ýsÃdantà vÃtajavappahÃrino. 2829. Tatthaddasà pokkharaïiæ adure Rammaæ sutittha¤ca mahodikaka¤ca, Sampupphitaæ bhamaragaïÃnuciïïaæ Yattha hi so nahÃyati nÃgarÃjÃ. 2830. DisvÃna nÃgassa gatiæ Âhiti¤ca Vithissa yà nahÃnagatassa hoti, OpÃtamÃga¤chi anariyarÆpo Payojito cittavasÃnugÃya. [PTS Page 049] [\q 49/] 2831. KhaïitvÃna 1- kÃsuæ phalakehi chÃdayi AttÃnamodhÃya dhanu¤ca luddo, PassÃgataæ puthusallena nÃgaæ Samappayi 2- dukkaÂa 3- kammakÃri. 2832. Viddho ca nÃgo ko¤camanÃdi ghoraæ Sabbeva nÃgà ninnaduæ ghorarÆpaæ, Tiïa¤ca kaÂÂha¤ca cuïïaæ karontà DhÃviæsu te aÂÂha disà samantato. 2833. Vadhissametanti parÃmasanto KÃsÃvamaddakkhi dhajaæ isinaæ, Dukekhana puÂÂhassudapÃdi sa¤¤Ã Arahaddhajo sabbhi avajjharÆpo. [PTS Page 050] [\q 50/] 2834. AnikkasÃvo kÃsÃvaæ yo vatthaæ paridabhessati, Apeto damasaccena na so kÃsÃvamarahati. 2835. Yo ca vantakasÃvasasa silesu susamÃhito, Upeto damasaccena sa ve kÃsÃvamarahati, 1. KatvÃna - vi 2. Samappari - machasaæ 3. Dukkata - vi. [BJT Page 116] [\x 116/] [PTS Page 051] [\q 51/] 2836. Samappito puthusallena nÃgo AduÂÂhacitto luddakaæ ajjhabhÃsi, KimatthÃyaæ kissa và smama hetu Mamaæ vadhi kassa vÃyaæ payogo. 2837. KÃsissa ra¤¤o mahesi bhadante Sà pujità rÃjakule subaddÃ, Taæ 1- addasà sà ca mamaæ asaæsi Dannehi atthohi ca maæ avoca. 2838. Bahu hi me dantayugà uÊÃrà Ye me pituna¤ca pitÃmahÃnaæ, JÃnÃti sà kodhanà rÃjaputtÅ Vadhatthikà veramakÃsi bÃlaæ. [PTS Page 052] [\q 52/] 2839. UÂÂhehi tvaæ ludda kharaæ gahetvà Danne ime chanda purà marÃmi, Vajjasi taæ kodhanaæ rÃjaputtiæ NÃgo hato handa imassa dantÃ. [PTS Page 053] [\q 53/] 2840. UÂÂhÃya so luddo kharaæ gahetvà ChetvÃna dantÃni gajuttamassa, Vaggu subhe appaÂime pathabyà 2- ùdÃya pakkÃmi tato hi khipapaæ. 2841. Bhayaddità 3- nÃgavadhena aÂÂà Ye te nÃgà aÂÂha disà vidhÃvuæ, Adisva 4- posaæ gajapaccamittaæ PaccÃgamuæ yena so nÃgarÃjÃ. [PTS Page 054] [\q 54/] 2842. Te tattha kanditvà roditva 5- nÃgà Sise sake paæsukaæ okiratvÃ, Agamaæsu 6- te sabbe sakaæ niketaæ Purakkhatvà mahesaæ sabbabhaddaæ. 2843. ùdÃya dantÃni gajuttamassa Vaggu subhe appaÂime pathabyÃ, Suvaïïarajihi samantamodare So ludadako kÃsipuraæ upÃgami UpÃnesi so rÃjaka¤¤Ãya dante NÃgo hato handa imassa antÃ. 1. Sà taæ adasa sÃva - vi syà sà taæ addasaæ sà - machasaæ 2. Pathavyà - vi 3. BhayaÂÂità - machasaæ, syà 4. AdisvÃna - machasaæ, syà 5. RoditvÃna - machasaæ, sÃya 6. ùgamiæsu - machasaæ, syÃ. [BJT Page 118] [\x 118/] [PTS Page 055] [\q 55/] 2844. DisvÃna dannÃni gajuttamassa Bhattuppiyassa purimÃya jÃtiyÃ, Tattheva tassà hadayaæ aphÃli Teneva sà kÃlamakÃsi bÃlÃ. 2845. +Mbodhipatto ca mahÃnubhÃvo Sitaæ akÃsi parisÃya majhe, Pucchiæsu bhikkhu suvimuttacittà NÃkÃraïe pÃtukaronti buddhÃ. 2846. YamaddasÃtha dahariæ kumÃri kÃsÃvavatthaæ anagÃriyaæ carantiæ, Sà kho tadà rÃjaka¤¤Ã ahosi Ahaæ tadà nÃgarÃjà ahosiæ. [PTS Page 056] [\q 56/] 2847. ùdÃya dantÃni gajuttamassa Vaggu subhe appaÂime pathabyÃ, Yo luddako kÃsipuraæ upÃgami So kho tadà adavadatto ahosi. 2848. AnÃvasuraæ cirarattasaæsitaæ UccÃvacaæ caritamidaæ purÃïaæ, Vitaddaro vitasoko visallo Sayaæ abhi¤¤Ãya abhÃsi buddho. 2849. Ahaæ vo tena kÃlena ahosiæ tattha bhikkhavo, NÃgarÃjà tadà hosiæ evaæ dharetha jÃtakanti. ChaddantajÃtakaæ. 5. SambhavajÃtakaæ. [PTS Page 057] [\q 57/] 2850. Rajja¤ca paÂipannasmà Ãdhipaccaæ sucirata, 1- Mahattaæ 2- pattu miccÃmi vijetuæ paÂhaviæ imaæ. 2851. Dhammena no adhammena adhammo me na ruccati, Kiccova dhammo carito ra¤¤o hoti pucirata. 2852. Idha cevÃnindità yena pecca 3- yena aninditÃ, Yasaæ devamanussesu yena pappemu 4- brÃhmaïa. +(Sabbodhipatto ca mahÃnubhÃvo iccÃdikà ) imÃgÃthà dasabalassa guïe vaïïenettahi dhammasaÇgÃhakattherehi ÂhapitÃ, aÂaÂhakathÃ. 1. Suvirataæ - machasaæ 2. Mahantaæ - vi machasaæ 3. Pacca - machasaæ 4. Pappomu - machasaæ, syà [BJT Page 120] [\x 120/] 2853. Yohaæ attha¤ca dhamma¤ca kattumicchÃmi brÃhmaïa, Taæ tvaæ attha¤ca dhamma¤ca brÃhmaïakkhÃhi pucchito [PTS Page 058] [\q 58/] 2854. Nä¤atra vidhurà etadakkhÃtumarahati, yaæ tvaæ attha¤ca dhamma¤ca kattumicchasi khattiya. 2855. Ehi kho sahito gaccha vidhurassa upantikaæ Nikkhaæ rattasuvaïïassa haraæ gaccha suvirata, AbhihÃraæ imaæ dajjà atthadhammÃnusiÂÂhiyÃ. [PTS Page 059] [\q 59/] 2856. SvÃdhipapÃgà bhÃradvÃjo vidhurassa upantikaæ, Tamaddasa mahÃbrÃhmamà asamÃnaæ sake ghare. 2857. Ra¤¤ohaæ pahito duto koravyassa yasassino, Atthaæ dhamma¤ca pucchesi iccabravi yudhiÂÂhilo Taæ tvaæ attha¤ca dhamma¤ca vidhurakkhÃhi pucchito. [PTS Page 060] [\q 60/] 2858. MaÇgaæ me pidahissanti na taæ sakkomi brÃhmaïa, Apidhetuæ mahÃsindhuæ taæ kathaæ so bhavissati Na te sakkomi akkhÃtuæ atthaæ dhamma¤ca pucchito. 2859. BhadukÃro ca me putto oraso mama atujo, Taæ tvaæ attha¤ca dhamma¤ca gantvà pucchassu brÃhmaïa. 2860. SvÃdhipapÃgà bhÃradvÃjo bhadukÃrassa sanatikaæ, Tamaddasa mahÃbrÃhmamà nisinnaæ sambhi vesmani. [PTS Page 061] [\q 61/] 2861. Ra¤¤ohaæ pahito duto koravyassa yasassino, Atthaæ dhamma¤ca pucchesi iccabravi yudhiÂÂhilo Taæ tvaæ attha¤ca dhamma¤ca bhadrakÃra bravihi me. [BJT Page 122] [\x 122/] 2862. MaæsakÃjaæ 1- avahÃya godhaæ anupatÃmahaæ, Na te sakkomi akkhÃtu atthaæ dhamma¤ca pucchito. 2863. Sa¤jayo nÃma me bhÃtà kaïiÂÂho me sucirata, Taæ tvaæ athe¤ca dhamma¤ca gantvà pucchassu brahmaïa 2864. SvÃdippÃgà bhÃradvÃjo sa¤jayassa upantikaæ, Tamaddasa mahÃbrahma nisinnaæ samahi vesamani. 2865. Ra¤¤ohaæ pahito duto koravyassa yasasino, Atthaæ dhamma¤ca pucchise iccabravi yudhiÂÂhilo Taæ tvaæ atthäca dhamma¤ca sa¤ajayakkhÃhi pucchito. [PTS Page 062] [\q 62/] 2866. Sadà maæ gilati 2- maccu sÃyaæ pato sucirata, Na te sakekÃmi akkhÃtuæ atthaæ dhamma¤ca pucchito. 2867. Sambhavo nÃma me bhÃtà kaïiÂÂho me sucirata, Taæ tvaæ attha¤ca dhamma¤ca gantvà pucchassu buhmaïa 2868. Abbhuto vata bho dhammo nÃyaæ asmÃkarucacati, Tayo janà pitÃputtà tesu pa¤¤Ãya no vidu. 2869. Na naæ sakkotha akkhÃtuæ atthaæ dhamma¤ca pucchitÃ, Kathaæ nu daharo ja¤¤Ã atthaæ dhamma¤¤aca pucchito. [PTS Page 063] [\q 63/] 2870. Mà na ædaharoti u¤Ã¤Ãsi 3- apucchitvÃna sambhavaæ, Pucchitvà sambavaæ ja¤¤Ã atthaæ dhamma¤ca brÃhmaïa 2871. YathÃpi cando vimalo gacchaæ ÃkÃsadhÃtuyÃ, Sabbe tÃrà 4- gaïe loke ÃhÃya atirocati. 2872. Evampi daharupetà pa¤¤Ãyogena sambavo, Mà naæ daharoti u¤¤Ãsi apucchitvÃna sambhavaæ Pucchitvà sambhavaæ ja¤¤Ã atthaæ dhamma¤ca brÃhmaïa 2873. YathÃpi rammako mÃso gimbhÃnaæ hoti brÃhmaïa, Ateva¤¤ohi mÃsehi dumapupphehi sobhati. 1. KÃvaæ - vi, 2. Gilate - vi machasaæ 3. Ma¤¤Ãsi - syà 4. TÃra - vi syà sabbÃtara - machasaæ [BJT Page 124] [\x 124/] 2874. Evampi daharÆpeto pa¤¤Ãyogena sambhavo, Mà naæ daharoni u¤Ã¤Ãsi apucchitvÃna sambavaæ Pucchitvà sambhavaæ cha¤¤Ã atthaæ dhamma¤ca brÃhmaïa. 2875. YathÃpi himavà brahme pabbato gandhamÃdano, NÃnÃrukkhehi sa¤achanno mahÃbhÆtagaïÃlayo Osadhehi ca dibebhi disà bhÃti pavÃti ca. 2876. Evampi daharÆpeto pa¤¤Ãyogena sambhavo, Mà naæ daharoni u¤Ã¤Ãsi apucchitvÃna sambavaæ Pucchitvà sambhavaæ cha¤¤Ã atthaæ dhamma¤ca brÃhmaïa. 2877. YathÃpi pÃvako brahme acavimÃlÅ yasassimÃ, Jalamano vane gacche analo kaïhavattatÅ. 2878. GhatÃsano dhumaketu uttamÃhevanaæ daho, Nisithe 1- pabbataggasmiæ pahutedho 2- virocati. 2879. Evampi daharÆpeto pa¤¤Ãyogena sambhavo, Mà naæ daharoni u¤Ã¤Ãsi apucchitvÃna sambavaæ Pucchitvà sambhavaæ cha¤¤Ã atthaæ dhamma¤ca brÃhmaïa. 2880. Javena bhaduæ jÃnanti balivadda¤ca 3- vÃhiye, 4- Dohena dhenuæ jÃnanti bhÃsamÃna¤ca paï¬itaæ. 2881. Evampi daharÆpeto pa¤¤Ãyogena sambhavo, Mà naæ daharoni u¤Ã¤Ãsi apucchitvÃna sambavaæ Pucchitvà sambhavaæ cha¤¤Ã atthaæ dhamma¤ca brÃhmaïa. [PTS Page 065] [\q 65/] 2882. SvÃdhippÃgà bhÃradvÃjo sambhavassa upantikaæ, Tamaddasa mahÃbuhmà kiÊamÃnaæ bahÅpure. 1. Nissite - syÃ, nisidhe - machasaæ 2. Bahutejo - syÃ, machasaæ 3. Baliba¬a¤ca - machasaæ, syà 4. VÃhane - machasaæ. [BJT Page 126. [\x 126/] ] 2883. Ra¤¤ohaæ pahito duto koravyasasa yasassino, Atthaæ dhamma¤ca pucchesi iccabravi yudhiÂÂhilo Taæ tvaæ attha¤ca dhamma¤ca sambhavakkhÃhi pucchito. 2884. Taggha te ahamakkhissaæ yathÃpi kusalo tathÃ, RÃjà ca kho taæ jÃnÃti yadi kÃhati và navÃ. [PTS Page 066] [\q 66/] 2885. Ajja suveti saæseyya ra¤¤Ã puÂeÂhà sucÅrata, Mà katvà avasi rÃjà attho jÃte yudhiÂÂhilo. 2886. Ajjhatta¤¤eva saæseyya ra¤¤Ã puÂÂho sucirata, Kummaggaæ 1- na niveseyya yathà muÊho acetaso. 2887. AttÃnaæ nÃtivatteyya adhammaæ na samÃcare, Atitthe nappatÃreyya 2- anatthe na yuto siyÃ. 2888. Yo ca etÃni ÂhÃnÃni kattuæ jÃnÃti khattiyo, Sadà so va¬¬hate rÃjà sukkapakkheva candimÃ. 2889. ¥Ãtina¤ca piyo hoti mittesu ca virocati, KÃyassa bhedà sappa¤¤o saggaæ so upapajjatiti. SambhavajÃtakaæ. 6. MÃhÃkapijÃtakaæ. [PTS Page 068] [\q 68/] 2890. BÃrÃïassaæ 3- ahu rÃjà kÃsinaæ raÂÂhava¬¬hano, 4- MittÃmacca parikhuÊho 5- agamÃsi migÃjiraæ. 6- [PTS Page 069] [\q 69/] 2891. Tattha brÃhmaïamaddakkhi setaæ citraækilÃsinaæ, Viddhasanaæ koviÊÃraæva kisaæ dhaonisanthataæ. 1. Kumaggaæ - machasaæ 2. NappakÃreyya - nà 3. BÃrÃïasyaæ - syà bÃrÃïasiyaæ - vi 4. Va¬ano - machasaæ 5. ParibyuÊho - syà machasaæ 6. MigÃjinaæ - syÃ, machasaæ migÃciraæ - vi. [BJT Page 128] [\x 128/] 2892. ParamakÃru¤¤ataæ pantaæ disvà kiccagataæ naraæ, Avaca byambhito rÃjà yakkhÃnaæ katamonusi. 2893. HatthapÃdà ca te setà tato setataraæ 1- siro, Gattaæ kammÃsavaïïante kilÃsabahulovasi. 2894. VaÂÂanÃvaÊisaÇkÃsà piÂÂhi te ninantunnatÃ, KÃÊapabbÃva te aÇgà nä¤aæ passÃmi edisaæ. 2895. UgghaÂÂapÃdo tasito kiso dhamanisatthato, ChÃto ÃtantarÆposi kutosi 2- kattha gacchasi. 2896. Duddasi appakÃrosi dubbaïïo bhimadassano. 3- Janetti yÃpi te mÃtà na taæ iccheyya passituæ. 2897. Kiæ kammamakarà 4- pubbe kiæ 5- avajjhaæ aghÃtayi, Kibbisaæ yaæ karitvÃna idaæ dukkhaæ upÃgami. 2898. Taggha te ahamakkhissaæ yathÃpi kusalo tathÃ, SaccavÃdiæ hi lokasmiæ pasaæsantidha paï¬itÃ. [PTS Page 070] [\q 70/] 2899. Eko caraæ gogavese muÊho accasariæ vane, Ara¤¤e Åriïe 6- vivane nÃnÃku¤ajarasevite. 2900. VÃÊamigÃnucarite vippanaÂÂhosmi kÃnane, Acariæ tattha sannÃhaæ khuppipÃsÃsamappito. 2901. Tattha tindukamaddakkhiæ 7- visamaÂÂhaæ khubhukkhito, PapÃtambhi lambantaæ sampannaphaladhÃrinaæ. 2902. VÃtasitÃni 8- bhakkhesiæ tÃni rucciæsu me bhusaæ, Atitto rukkhamÃruyha 9- tattha hessÃmi Ãsito 10- 2903. Ekamme bhakkhitaæ Ãsi dutiyaæ abhitatthitaæ, Tato sà bha¤ajatha 11- sÃkhà chinnà pharasunà viya. 1. Setataro - vi 2. Kutonu tvaæ gacchasi - vi 3. Bhimma - machasaæ, 4. Makaraæ - vi 5. Kaæ - vi. 6. Iriïe - machasaæ, iraïe - vi 7. Tiï¬uka - machasaæ, syà 8. VÃtassitÃni - machasaæ, syà 9. RukkhamÃruhi - vi machasaæ 10. Assito - syà 11. Bhajjità - vi [BJT Page 130] [\x 130/] 2904. Sohaæ sahÃva sÃkhÃhi uddhapÃdo avaæsiro, AppatiÂÂhe anÃlambe giriduggasmiæ pÃpataæ. 2905. Yasmà ca vÃrigambhiraæ tasmà na samapajjasiæ, 1- Tattha sesiæ nirÃnando anÃtho dasa rattiyo. 2906. Athettha kapi maga¤chi gonaÇguÂÂho 2- darivaro, SÃkhÃhi sÃkhaæ vicaranto khÃdamÃno damapphalaæ. 2907. So maæ disvà kisaæ paï¬uæ kÃru¤¤amakarà 3- mayi, Ambho konÃma so ettha evaæ dukkhena aÂÂito Manusso amanusso và antÃnaæ me pavedaya. 2908. Tassa¤jaliæ païÃmetvà idaæ vacanamabraviæ, Manussohaæ byasampatto 4- sà me natthi ito gati Taæ vo vadÃmi 5- bhaddaæ vo tva¤ca me saraïaæ bhava. 2909. GarusÅlaæ 6- gahetvÃna vicaraæ 7- pabbate kapi, SilÃya yoggaæ katvÃna nisabho etadabravi. 2910. Ehi me piÂÂhimÃruyha gÅvaæ gaïhÃhi bÃhuhi, Ahaæ taæ uddharissÃmi giduggata vegasÃ. 2911. Tassa taæ vacanaæ sutvà vÃnarindassa sirimato, PiÂÂhimÃrÆyha dhirassa gÅvaæ bÃhÃhi aggahiæ. 2912. So maæ tato samuÂÂhÃsi tejassÅ balavà kapi, Viha¤¤amÃno kicchena giriduggata vegasÃ, 2913. UddharitvÃna maæ santo nisabho etadabravi, IÇgha maæ samma rakkhassu passupisasaæ muhuttakaæ. [PTS Page 071] [\q 71/] 2914. Sihà vyagghà ca dipi ca acchakokataracchayo, Te maæ pamatataæ hiæseyyuæ te tvaæ disvà nivÃraya. 2915. Evaæ me parittÃtuna passupi so muhuttakaæ TadÃhaæ pÃpakaæ diÂÂhiæ paÂilacchiæ ayoniso. 1. Sampajjisaæ - machasaæ, syà 2. GonaÇguÊo - vi machasaæ, syà 3. KÃru¤¤amakaraæ - vi machasaæ, syà 4. Vasampatto - vi, machasaæ, syà 5. Bhaddante - machasaæ syà 6. Garuæ - vi machasaæ, syà 7. Vivari - vi machasaæ [BJT Page 132] [\x 132/] 2916. Bhakkho ayaæ manussÃnaæ yathà ca¤¤e vane migÃ, Yannunimaæ vaditvÃna chÃto khÃdeyyaæ vÃnaraæ. 2917. Asito ca gamisasÃmi maæsamÃdÃya sambalaæ, KantÃraæ nittharissÃmi pÃtheyyaæ me bhavissati. 2918. Tato sÅlaæ gahetvÃna matthakaæ sannitÃÊayiæ, Mama bhattakilantassa 1- pahÃro dubbalo ahu. 2919. So ca vegenudappatto kapi rudhiramakkhito, 2- Assupuïïehi nettehi rodanto maæ udikkhati. 2920. MÃyyo maæ kari bhaddante tvaæ ca nÃmedisaæ kari, Tvaæ ca kho nÃma dighÃyu a¤¤e vÃretumarahasi. 2921. Aho vata re purisa tÃva dukkarakÃraka, Edisà visamà duggà papÃtà uddhato mayÃ. 2922. Anito paralokÃva dubbheyyaæ maæ ama¤¤atha, Tantena pÃpadhammena pÃpaæ pÃpena cintitaæ. 2923. Mà heva tvaæ adhammaÂÂha vedanaæ kaÂukaæ phusi, MÃheva pÃpakammantaæ phalaæ veÊuæva taæ vadhi. 2924. Tayi me natthi vissÃyo pÃpadhammo asasa¤¤ato, + Ehi me piÂÂhito gaccha dissamÃnova santike. 2925. Muttosi 3- hatthà vÃlÃnaæ pattosi mÃnusiæ padaæ, Esamaggo adhammaÂÂha tena gaccha yathà sukhaæ. 2926. Idaæ vatvà giricaro ruhiraæ pakkhÃlya 4- matthakaæ, Assuni sampamajjitvà tato pabbatamÃruhi. 2927. Sohaæ tenÃbhisattosmi parilÃhena addito, 5- ÖayhamÃnena gattena vÃriæ pÃtuæ upÃgamiæ. 1. Ganta - machasaæ 2. Kapirubhira - vi machasaæ +pÃpadhamme asasa¤¤ate - pu 3. Muttoti - ni 4. Pakkhalya - vi machasaæ, syà 5. AÂÂito bhavitabbaæ - vi machasaæ. [BJT Page 134] [\x 134/] 2928. Agginà viya santatto rahado edhiramakkhito, PubbalohitasaÇkÃso sabbo me samapajjatha. [PTS Page 072 [\q 72/] 2929.] YÃvanto udakhinduni kÃyasmiæ nipatiæsu me, TÃvanto gaï¬u jÃyetha a¬¬habeÊuvasÃdisÃ. 2930. Pahinnà pagghariæsu me kuïapà pubbalohitÃ, Yena yeneva gacchÃmi gÃmesu nigamesu ca. 2931. Daï¬ahatthà nivÃrenti itthiyo purisà ca maæ, Okiïïà 1- putigandhena mÃssu orena ÃgamÃ. 2932. EtÃdisaæ idaæ dukkhaæ satta vassÃnidÃni me, Anubhomi sakaæ kammaæ pubbe dukkaÂamattano. 2933. Taæ vo vadÃmi bhaddaæ vo yÃvantettha samÃgatÃ, MÃssu mittÃna dubbhittho mittadubbho hi pÃpÃko. 2934. KuÂÂhi kilÃsi bhavati yo mittÃnaæ 4- idhaddubhi, KÃyassa bhedà mitattaddu 3- nirayaæ so upapajjatÅti. MahÃkÃpijÃtakaæ. [PTS Page 075] [\q 75/] 7. Dakarakkhasapa¤ho 2935. Sace vo muyhamÃnÃnaæ sattannaæ udakaïïave, ManussabalimesÃno nÃmaæ ganheyya rakkhaso Anupubbaæ kathaæ datvà mu¤cesi dakarakkhino. 2936. MÃtaraæ paÂhamaæ dajjaæ bhariyaæ datvÃna bhÃtaraæ, Tato sahÃyaæ datvÃna pa¤camaæ dajjaæ 4- brÃhmaïaæ ChaÂÂhÃæ dajjamattÃnaæ nevadajjaæ mahosadhaæ. 2937. Posetà te janetti ca dÅgharattÃnukampikÃ, Chambhi tayi paduÂÂhasmiæ paï¬ità atthadassini A¤¤aæ upanisaæ katvà vadhà taæ parimocayi. 1. Okkiïà - vi machasaæ 2. MittÃnidha dubbhati - machasaæ 3. Mittadubbhi - machasaæ 4. Dajja - vi, syÃ. [BJT Page 136] [\x 136/] 2938. Taæ tÃdisaæ pÃïadadiæ orasaæ gabbhadhÃriïiæ, MÃtaraæ kena dosena dajjÃsi 2939. Daharà viya alaÇkÃraæ dhareti apiÊandhanaæ, DocÃrike anikaÂÂhe ativelaæ pajagghati. 2940. Tatopi paÂirÃjÃnaæ sayaæ dutÃni sÃsati, MÃtaraæ tena dosena dajjasi dakarakkhino. 2941. Itthigumbassa pavarà accantapiyavÃdini, 1- Anuggatà 2- silavati chÃyÃva anapÃyini. 2942. Akkodhanà pa¤¤avati paï¬ità atthadassini, Ubbariæ 3- kena desena dajjasi dakarakkhino 2943. Khi¬¬hÃratisamÃpannaæ anatthavasamÃgataæ, Sà maæ sakÃnaæ puttÃnaæ ayÃcaæ yÃcate dhanaæ. 2944. Sohaæ dadÃmi sÃratto 4- bahuæ uccavacaæ dhanaæ, Suduccajaæ cajitvÃna pacchà socÃmi dummano Ubbariæ kena desena dajjasi dakarakkhino 2945. Yenocità jÃnapacà 5- Ãnità ca paÂiggahaæ, ùbhataæ pararajjehi abhiÂÂhÃya 6- bahuæ 7- dhanaæ. 2946. DhanuggahÃnaæ pavaraæ suraæ tikhiïamantinaæ, BhÃrataæ kena desena dajjasi dakarakkhino 2947. Mayovità 8- jÃnapadà Ãnità ca paÂigaghaæ, ùbhataæ pararajjehi abhiÂÂhÃya bahuæ dhanaæ. 2948. DhanuggahÃnaæ pavaro suro tÅïiïamanti ca, MayÃyaæ sukhito rÃjà atima¤¤ati dÃrako. 2949. UpaÂÂhÃnampi me ayye na so eti yathà pure, BhÃrataæ tena desena dajjasi dakarakkhino 1. Accantaæ piya bhÃïini - machasaæ, syà 2. Anubbatà - syÃ, anupubbatà - machasaæ 3. Uppariæ - machasaæ 4. SÃrato - syà 5. Janapadà - machasaæ 6. AbhitthÃya - machasaæ 7. Bahu - syà 8. Yenovità - machasaæ [BJT Page 138] [\x 138/] 2950. Ekarattena ubhatyà tuva¤ca 1- dhanusekhavÃ, Ubho jÃtettha pa¤cÃlà sahÃyà susamÃvayÃ. 2951. Cariyà taæ anubandhittho 2- ekadukkhasukho tava, Ussukko te divÃrattiæ sabbakiccesu vyÃvaÂo. 3- SahÃyaæ tena dosena dajjÃsi dakarakkhino. 2952. CariyÃya 4- ayaæ ayye pajagghittho mayà saha, AjjÃpi tena vaïïena ativelaæ pajagghati, 5- 2953. UbbariyÃpi me ayye mantayÃmi rahogato, AnÃmantà pavisati pubbe appaÂivedito. 2954. LaddhavÃro katokÃso ahirikaæ anÃdaraæ, SahÃyaæ tena dosena dajjÃhaæ dakarakkhino. 2955. Kusalo sabbanimittÃnaæ ruda¤¤u 6- ÃgatÃgamo, UppÃde supine yutto niyyÃïe ca pavesane. 2956. Paddho 7- bhummantalikkhasmiæ nakkhattapadakovido, BrÃhmaïaæ kena dosena dajjÃsi dakarakkhino. 2957. ParisÃyampi me ayye milayitvà udikkhati, Tasmà ajja bhamuæ luddaæ dajjÃhaæ dakarakkhino. 2958. SasamuddapariyÃyaæ mahiæ sÃgarakuï¬alaæ, Vasundharaæ Ãvasasi amaccaparivÃrito. 2959. CÃturantetà mahÃraÂÂho vijitÃvi mahababalo, Pathavyà ekarÃjÃsi yaso te vipulaæ gato 8 2960. SoÊasitthisahassÃni Ãmuttamanikuï¬alÃ, NÃnÃjanapadà nÃriyo devaka¤¤upamà subhÃ. 1. Tva¤¤e - machasaæ 2. Anubandho - machasaæ 3. VÃcaÂo - machasaæ 4. CariyÃma - machasaæ 5. Sa¤ajagghati - machasaæ 6. Ruta¤¤u - machasaæ 7. PaÂÂho. 8. Vipulaggato - vi. [BJT Page 140] [\x 140/] 2961. Evaæ sabbaÇgasampannaæ sabbakÃmasamiddhinaæ, SukhitÃnaæ piyaæ dÅghaæ jÅvitaæ Ãyu khattiya. 2962. Atha tvaæ kena vaïïena kena và pana hetunÃ, Paï¬itaæ anurakkhanto pÃïaæ cajasi duccajaæ. 2963. Yatopi Ãgato ayye mama hatthaæ mahosadho, NÃbhijÃnÃmi dhirassa aïumattampi dukkataæ. 2964. Sace ca 1- kisamici 2- kÃle maraïaæ me pure siyÃ, Putte ca me paputte 3- ca sukhÃpeyya mahosadho. 2965. AnÃgataæ paccuppannaæ sabbamatthaæ vipassati, AnÃparÃdhakammantaæ na dajjaæ dakrakkhino. 2966. Idaæ suïotha pa¤cÃlà culaniyassa 4- bhÃsitaæ, Paï¬itaæ anurakkhatto pÃïaæ cajati duccajaæ. 2967. MÃtu bhariyÃya 5- bhÃtucca sakhino brÃhmaïassa ca, Antano cÃpi pa¤cÃlo channaæ cajati jÅvitaæ. 2968. Evaæ mahatthikà 6- pa¤¤Ã nipuïà sÃdhucintanÅ, 7- DiÂÂhadhamme hitatthÃya samparÃye sukhÃya cÃti. Dakarakkhasapa¤ho. 8. Paï¬arakajÃtakaæ. [PTS Page 077] [\q 77/] 2969. VikiïïavÃcaæ aniguyhamantaæ 8- Asa¤¤ataæ aparicakkhipÃraæ 9-, Bhayaæ tamatveti sayaæ abodhaæ NÃgaæ yathà saï¬arakaæ supaïeïÃ. 2970. Yo guyhamantaæ parirakkhaïeyyaæ Mohà naro saæsati bhÃsamÃno, Taæ bhinnamantaæ bhayamanveti khippaæ NÃgaæ yathà paï¬arakaæ supaïeïÃ. 1. Sacepi - machasaæ 6. Mahiddhikà - vi machasaæ, syà 2. Kismi¤ci - vi machasaæ 7. SÃdhucintini - machasaæ 3. Putte - machasaæ 8. AtiguÊha - vi 4. Culaneyasasa - machasaæ 9. Aparirakki tÃraæ - vi 5. BhariyÃca - vi. [BJT Page 142] [\x 142/] 2971. NÃnumitto garuæ atthaæ gayhaæ veditumarahati, 1- Sumitto ca asambuddhaæ sambuddhaæ và anatthavÃ. 2972. VissÃsamÃpajjimahaæ acelo Samaïo ayaæ sammato bhÃvitatto, TassÃhamakkhiæ vimaraæ 2- guyhamatthaæ. Atitamattho kapaïaæ rudÃmi. 2973. TassÃhaæ purimaæ brahme guyhaæ VÃcaæ hi maæ nÃsakkhiæ 3- saæyametuæ Tappakkhato hi bhayamÃgataæ me Atitamatthà kapaïaæ rudÃmi. [PTS Page 078] [\q 78/] 2974. Yo ve naro suhadaæ ma¤¤amÃno Guyhamatthaæ saæsati dukkuline, dosà bhayà athavà rÃgaratto Pallatthito 4- bÃlo asaæsayaæ so. 2975. TirokkhavÃco asataæ paviÂÂho Yo saÇgatisu mudireti vÃkyaæ, ùsiviso dummukho tyÃhu taæ naraæ ùrà Ãrà saæyame tÃdisambhÃ. 2976. Antaæ pÃnaæ kÃsi 5- kacandana¤ca ManÃpitthiyo mÃlacchÃdana¤ca, OhÃya gacchÃmase sabbakÃme Supaïïa pÃïupagatÃva tyambhÃ. [PTS Page 079] [\q 79/] 2977. Konidha 7- tiïïaæ garahaæ upeti Asmi¤ca loke pÃïabhu nÃgarÃja, Samaïo supaïïe athavà taveva Kiæ kÃraïà paï¬arakagaghito. [PTS Page 080] [\q 80/] 2978. Samaïoti me sammatatto ahosi Piyo ca me vanasà bhÃvitatto, TassÃhamakkhiæ vivaraæ guyhamatthaæ Atitamattho kapaïaæ rudÃmi. 2979. Na catthi satto amaro pathabyà Pa¤¤Ãvidhà natthi na ninditabbÃ, Saccena dhammena dhiyà damena AlabbhamabyÃharati naro idha. 1. Vedetu - vi 5. KÃsÃkaæ - vi 2. Vivariæ - vi machasaæ, syà 6. MÃlamucchÃdana¤ca - machasaæ 3. NÃsakkhi - machasaæ 7. Konavidhaæ - machasaæ 4. Pallattho - vi pallatthiko - machasaæ [BJT Page 144] [\x 144/] 2980. Matà pità paramà bandhavÃnaæ NÃssa 1- tatiyo anukampakatthi, Tesampi guyhaæ paramaæ na saæse Mantassa bhedaæ parisaÇkamÃno. 2981. MatÃpità bhaginibhÃtaro ca SahÃyà và yassa honati sapakkhÃ, Tesampi guyhaæ paramaæ na saæse Mantassa bhedaæ parisaÇkamÃno. 2982. Bhariyà ve purisaæ vajjà komÃri piyabhÃïini PuttarÆpayasupetà ¤ÃtisaÇghapurakkhatÃ, Tesampi guyhaæ paramaæ na saæse Mantassa bhedaæ parisaÇkamÃno. [PTS Page 081] [\q 81/] 2983. Na guyhamatthaæ vivareyya rakkheyya naæ yathà nidhiæ, Na hi pÃtukato sÃdhu guyhamattho 2- pajÃnatÃ. 2984. Thiyà guyhaæ na saæseyya amittassa ca paï¬ito, Yo cÃmisena saæhiro bhadayattheno ca yo naro. 2985. Guyhamatthamasambuddhaæ sambodhayati yo naro, Mantabhedabhayà tassa dÃsabhuto titikkhati. 2986. YÃvanto purisassatthaæ guyhaæ jÃnanti mantitaæ, TÃvanto tassa ubbegà tasmà guyhaæ na vissaje. 2987. Vivicca bhÃseyya divà rahassaæ Rattiæ giraæ nÃtivelaæ pamu¤ce, Upassutikà hi suïanti mantaæ Tasmà manto khipapupeti bhedaæ. [PTS Page 082] [\q 82/] 2988. YathÃpi assa nagaraæ mahantaæ AdvÃrakaæ Ãyasaæ bhaddasÃlaæ, SamantakhÃtÃparikhÃupetaæ Evampi me te idha guyhamantÃ. 2989. Ye guyhamantà avikinïavÃcà DaÊhà sadatthesu narà dujivha, ùrà amittà byavajanti tehi ùsivisÃvÃriva sattasaÇghÃ. 1. Tassa - machasaæ 2. Guyho attho - vi. [BJT Page 146] [\x 146/] 2990. Hitvà gharaæ pabbajito acelo Naggo muï¬o vicarati ghÃsahetu, Tamhi nu kho vivariæ guyhavatthaæ Atthà ca dhammà ca apÃgatambhÃ. 1- 2991. Kathaæ karo hoti supaïïarÃja Kiæsilo kena vatena vattaæ, Samaïo caraæ hitvà mamÃyitÃni Kathaækaro saggamupeti ÂhÃnaæ. [PTS Page 083] [\q 83/] 2992. Hiriyà titikkhÃya damena khantiyà Akkodhano pesuniyaæ pahÃya, Samaïo caraæ hitvà mamÃyitÃni 2- Evaækaro saggamupeti ÂhÃnaæ. 2993. MÃtà ca puttaæ taruïaæ tanujaæ 3- Sampassa taæ sabbagattaæ ereti, Evampi me tvaæ pÃturahu dijinda MÃtÃva puttaæ anukampamÃno. [PTS Page 084] [\q 84/] 2994. Bhandajja tvaæ mucca 4- vadhà dujivha Tayo hi puttà nahi a¤¤o atthi, AntevÃsi dinnako aturajo ca rajassu putta¤¤ataro me ahosi. 2995. Icceva vÃkyaæ visajji 5- supaïïo Bhumyaæ 6- patiÂÂhÃya dijo dujivhaæ, Muttajja tvaæ sabbabhayÃtivatto Thaludake hohi mayÃbhigutto. 2996. AtaÇkinaæ yathà kusalo bhisakko PipÃsitÃnaæ rahadova sito, Vesmaæ yathà himasitaÂÂitÃnaæ 7- Evampi te saraïambhaæ bhavÃmi. [PTS Page 085] [\q 85/] 2997. Sandhiæ katvà amittena aï¬ajena jalÃkhuja, Vivariya dÃÂhaæ sayasi 8- kuto te bhayamÃgataæ. 2998. SaÇketheva amittambhi mittasmimpi na vissase, Abhayà bhayamuppannaæ api mulÃni kantati. 1. Apaggambha - machasaæ 5. Vissajji - machasaæ 2. MamÃyatÃni - nà 6. Bhumyà - vi 3. Tanujjaæ - vi machasaæ, syà 7. Hima sisiraÂÂhitÃnaæ- machasaæ 4. Mu¤ca - vi machasaæ [BJT Page 148] [\x 148/] 2999. Kathannu vissase tyambhi yenÃsi kalabho kato, Niccayantena ÂhÃnabbaæ so disabbhi na rajjati. 3000. VissÃsaye na ca naæ vissaseyya AsaÇkito ca saÇkito bhaveyya, Tathà tathà vi¤¤u parakkameyya Yathà yathà bhÃvaæ paro na ja¤¤Ã, [PTS Page 086] [\q 86/] 3001. Te devavaïïà sukhumÃlarÆpà Ubho samà sujayo pu¤¤akkhandhÃ, UpÃgamuæ kÃdambiyaæ acelaæ. MissibhÆtà assavÃhÃva nÃgÃ. 3002. Tato have paï¬arako acelaæ SayamevupÃgamma idaæ avoca, Muttajjahaæ sabbabhayÃtivatto Na hi nÆna tuyhaæ manaso piyambhÃ. 3003. Piyo hi me Ãsi supaïïarÃjà Asaæsayaæ paï¬arakena saccaæ. So rÃgaratto ca akÃsiæ etaæ PÃpaæ kammaæ sampajÃno na mohÃ. 3004. Na me piyaæ appiyaæ vÃpi hoti Sampassato lokamimaæ para¤ca, Susasa¤¤atÃnaæ hi viya¤janne Asa¤¤ato lokamimaæ carÃsi. [PTS Page 087] [\q 87/] 3005. AriyÃvakÃsosi anariyo cÃsi Asa¤¤ato sa¤¤atasannikÃso, KaïhÃbhijÃtikosi anariyarÆpo PÃpaæ bahuæ duccaritaæ acÃri. 3006. AduÂÂhassa tuvaæ dubbhi dubbhi ca pisuno casi, Etena saccavajjena muddhà te phalatu sattadhÃ. 3007. Tasmà hi mittÃnaæ na dubbhitabbaæ Vittadubbhà pÃpiyo natthi a¤¤o, ùsittasatto nihato pathabyà Indassa vÃkyena hi saævaro hatoti. Paï¬arakajÃtakaæ. [BJT Page 150] [\x 150/] [PTS Page 089] [\q 89/] 9. SambulÃjÃtakaæ 3008. Kà vedhamÃnà girikandarÃya Ekà tuvaæ tiÂÂhasi sa¤¤aturu, PuÂÂhÃsi me pÃïipameyyamajjhe AkkhÃhi me nÃma¤ca bandhave ca. 3009. ObhÃsayaæ vanaæ rammaæ sihavyagghanisevitaæ, AbhivÃdemi taæ bhadde dÃnavÃhaæ namatthu te. [PTS Page 090] [\q 90/] 3010. Yo putto kÃsirÃjassa sotthisenoti naæ vidu, TassÃhaæ sambulà bhariyà evaæ jÃnÃhi danava AbhivÃdemi bhaddante sambulÃhaæ namatthu te. 3011. Vedehaputto bhaddante vane vasati Ãturo, Tamahaæ rogasammattaæ ekà ekaæ upaÂÂhahiæ. 3012. Aha¤ca vanamu¤achÃya madhumaæsaæ migÃvilaæ, Yadà harÃmi taæ bhakkho tassa nunajja nÃdhati. 3013. Kiæ vane rÃjaputtena Ãturena karissasi, Sambule pariciïïena ahaæ bhattà bhavÃmi te. 3014. SokaÂÂÃya durattÃya kiæ rÆpaæ vijjate mama, A¤¤aæ pariyesa bhaddante abhirÆpataraæ mayÃ. 3015. Ehimaæ girimÃruyha bhariyà mayhaæ catussatÃ, TÃsaæ tvaæ pavarà hohi sabbakÃmasamiddhati. 3016. NÆna tarakavaïïÃbhe yaÇkika¤ci manasicchasi, Sabbantaæ pacuraæ vayhaæ ramassujja mayà saha. [PTS Page 091] [\q 91/] 3017. No ce tuvaæ maheseyyaæ sambule kÃrayisassi, Alaæ tvaæ pÃtarÃsÃya ma¤¤e bhakkhà bhavissasi. [BJT Page 152] [\x 152/] 3018. Ta¤ca sattajaÂo luddo kaÊÃro purisÃdako, Vane nÃthaæ apassantiæ sambulaæ aggahi bhuje. 3019. Adhipannà pisÃcena luddenÃmisacakkhunÃ, Sà ca santuvasampattà patimevÃnusocati. 3020. Na me idaæ tathà dukkhaæ yaæ maæ khÃdeyya rakkhaso, Ya¤ca me ayyaputtassa mano hessati a¤¤athà 3021. Na santi devà pavasanti nÆna Na hi nÆna santi idha lokapÃlÃ, Sahasà karontÃnaæ asa¤¤atÃnaæ Na hi nÆna santi paÂisedhitÃro. [PTS Page 092] [\q 92/] 3022. Itthinamesà pavà yasassini Santà samà agigirivuggatejÃ, Ta¤ce tuvaæ rakkhasÃdesi ka¤¤aæ Muddhà ca hi santadhà te phaleyya Mà tvaæ dahi mu¤ca patibbatà sÃ. 3023. Sà ca assamamÃga¤chi pamuttà purisÃdakÃ, NiÊaæ phalinasakuïiva gatasiÇgaæva Ãlayaæ. 3024. Sà tattha paridevesi rÃjaputti yasassini, Sambulà utumattakkhà vane nÃthaæ apassati. 3025. Samaïe buhmaïe vande sampannacaraïe ise, RÃjaputta apassanti tumbhambhi saraïaæ gatÃ. 3026. Vande sihe ca byagghe ca ye ca yeca a¤¤e vane migÃ, RÃjaputtaæ apassanti tumbha saraïaæ gatÃ. 3027. TiïalatÃni osadhyo pabbatÃni vanÃni ca, RÃjaputtaæ apassanti tumbhamabhi saraïaæ gatÃ. [BJT Page 154] [\x 154/] 3028. Vande indivarisÃmaæ rattiæ nakkhattamÃliniæ, RÃjaputtaæ apassanti tumbhambhi saraïaæ gatÃ. [PTS Page 093] [\q 93/] 3029. Vande hÃgirathiæ gaÇgaæ savantinaæ paÂaÂiggahaæ, RÃjaputtaæ apassanti tumbhamhi saranaæ gatÃ. 3030. Vande ahaæ pabbatarÃjaseÂÂhaæ hivavantaæ siluccayaæ, RÃjaputtaæ apassanti tumbhamhi saranaæ gatÃ. [PTS Page 094] [\q 94/] 3031. AtisÃyaæ vatÃga¤aji rÃjaputti yassasini, Kenanujja samÃga¤aji ko te piyataro mayÃ. 3032. Idaæ khohaæ tadavocaæ gahità tena sattunÃ, Na me idaæ tathà dukkhaæ yaæ maæ khÃdeyya rakkhaso Ya¤ca me ayyaputtasasa mano hesasti a¤¤athÃ. 3033. Corinaæ bahubuddhinaæ yÃsu saccaæ sudullahaæ, Thinaæ bhÃvo durÃjÃno maccassevodake gataæ. [PTS Page 095] [\q 95/] 3034. Tathà maæ saccaæ pÃletu pÃlayisasti ce mamaæ, YathÃhaæ nÃbhijÃnÃmi a¤¤aæ piyataraæ tayà Etena saccavajjena vyÃdhi te vupasammatu. 3035. Ye ku¤ajarà sattasatà uÊÃrà Rakkhanti rattindivaæ uyyutÃvudhÃ, DhanuggahÃna¤ca satÃni soÊasa Kathaæ vidhe passasi bhadde satatavo. [PTS Page 096] [\q 96/] 3036. AlaÇkatÃyo padumuttarattavà VirÃgità passati bhaæsagaggarÃ, TÃsaæ sunitvà mitagitavÃditaæ Na dÃni me tÃta tathà yathà pure. [BJT Page 156] [\x 156/] 3037. SuvaïïasaÇkaccadharà suciggahà AlaÇkatà mÃnusiyaccharÆpamÃ, Senopiyà tÃta aninditaÇgiyo 1- Khattiyaka¤¤Ã paÂilobhayanti naæ. 3038. Sace ahaæ tÃta tathà yathà pure Patiæ tamu¤achÃya 2- punà vane bhare, SammÃnaye maæ na ca maæ vimÃnaye Itopi me tÃta tato varaæ siyÃ. 3039. YamantapÃne vipulasmi ohite NÃri vimaÂÂhÃbharaïà alaÇkatÃ, SabbaÇgu 3- petà patino ca appiyà Akhajjha tassà maraïaæ tato varaæ. 3040. Api ce daÊiddà kapaïà anÃÊhiyà 4- KaÂÃdutiyà patinoca sà piyÃ, SabbaÇgupetÃyapi appiyÃya Ayameva seyyà kapaïÃpi yà piyÃ. [PTS Page 097] [\q 97/] 3041. Sudullahitti purisassa yà hità Bhattitthiyà dullabho yo hità ca, Hità ca te silavati ca bhariyà Janinda dhammaæ cara sambulÃya. [PTS Page 098] [\q 98/] 3042. Sace tuvaæ vipule 5- laddhabhoge IssÃvatinaïà maraïaæ upesi, Aha¤ca te bhadde imà rÃjaka¤¤Ã Sabbeva te vacanakarà bhavÃmÃti. Sambulà jÃtakaæ. 10. GandhatindukajÃtakaæ. + [PTS Page 099] [\q 99/] 3043. AppamÃdo amatapadaæ pamÃdo maccuno padaæ, Appamattà na mÅyanti ye pamattà yathà matÃ. 1. Aninditaggiyo - nà 2. Patita u¤chaya - vi 3. Pa¤caÇgu - machasaæ 4. AnÃÊiyà - machasaæ, syà 5. Vippule - machasaæ + gaï¬atiï¬uka - syÃ. [BJT Page 158] [\x 158/] 3044. Madà pamÃdo jÃyetha pamÃdà jÃyate khayo, Khayà ca dosà 1- jÃyanti mà mado bharatusabha. 2- 3045. Bahu hi khattiyà jinà atthaæ raÂÂhaæ pamÃdino, Athopi gÃmino gÃmà anÃgÃrà agÃrino. [PTS Page 100] [\q 100/] 3046. Khattiyassa pamattassa raÂÂhasmiæ raÂÂhava¬¬hana, Sabbe bhogà vinassanti ra¤¤o taæ vuccate aghaæ. 3047. Nesa dhammo mahÃrÃja ativelaæ pamajjasi, Iddhaæ phÅtaæ janapadaæ corà viddhaæsayanti naæ. 3048. Na te puttà bhavissanti na hira¤¤aæ na dhÃniyaæ, RaÂÂhe viluppamÃnambhi sabbabhogehi jiyasi. 3049. Sabbabhogaparijiïaïaæ rÃjÃnaæ vÃpi khatatiyaæ, 3- ¥Ãtimittà suhajjà ca na taæ ma¤¤anti mÃniyaæ. 4- 3050. HatthÃrohà 5- anikaÂÂhà rathikà pattikÃrakÃ, Tamevamupajivantà na taæ ma¤¤anti mÃniyaæ. 3051. Asaævihitakammantaæ bÃlaæ dummanti mantinaæ, Siri jahati dummedhaæ jiïïaæva urago tacaæ. 3052. Susaævihitakammantaæ kÃluÂÂhÃyiæ atanditaæ, Sabbe bogÃbhiva¬¬hanti gÃvo sausabhÃmiva. 3053. Upassutiæ mahÃrÃja raÂÂhe jananapade cara, Tattha disvà ca sutvà ca tato taæ paÂipajjasi, [PTS Page 102] [\q 102/] 3054. Evaæ vedetu pa¤cÃlo saÇgÃmo sarasamappito, 6- YathÃhamajja vedemi kaïÂakena samappito. 1. Padosà - vi machasaæ, syà 2. MÃpamÃdo bharamusaha - machasaæ, mÃpamÃdo bhÃratusabha - vi 3. Khattiyà - vi 4. Khattiyà - vi 5. HatthÃruhà - vi 6. Saramapipite - machasaæ [BJT Page 160] [\x 160/] 3055. Jiïïo dubbalacakkhusi na rÆpaæ sÃdhu passasi, Kiæ tattha brahmadantassa yaæ taæ maggeyya kaïÂeko 3056. Bavehattha 1- brÃhmadattassa yohaæ maggasmi 2brÃhmaïa, Arakkhità jÃnapadà adammabalinà hatÃ. 3057. Ratti¤ca corà khÃdanti divà khÃdanti tuï¬iyÃ, RaÂÂhasmiæ kuÂarÃjassa bahu adhammiko jano. 3058. EtÃdise bhaye tÃta 3- bhayaÂÂà tÃva 4- mÃnavÃ, NillenakÃni kubbanti vane Ãhatva 5- kaïÂakaæ. [PTS Page 103] [\q 103/] 3059. KadÃssu nÃmayaæ rÃjà brahmadatto marissati, Yassa raÂÂhambhi 6- jiyanti 7- appatikà 8- kumÃrikÃ. 3060. DubbhÃsita¤hi te jammi anatthapadakovide, Kuhiæ rÃjà kumÃrinaæ bhattÃraæ pariyesati. [PTS Page 104] [\q 104/] 3061. Na me dubbÃsitaæ brahme kovidatthapadà ahaæ, Arakkhità jÃnapadà adhammabalinà hatÃ. 3062. Ratti¤ca corà khÃdanti divà khÃdanti tuï¬iyÃ, RaÂÂhasmiæ kuÂarÃjassa bahu adhammiko jano Dujjave dubbhatra 9- dÃre kuto bhattà kumÃriyo. 3063. Evaæ sayatu pa¤cÃlo saÇgÃme sattiyà bhato, YathÃyaæ kapaïo seti bhato phÃlena sÃliyo. 1. Pahottha - vi 2. Maggosmi - vi 3. JÃte - machasaæ 4. TÃta - vi masaæ 5. ùhanatvà - machasaæ 6. RaÂÂhasmiæ - vi machasaæ 7. Jivanti - vi 8. Appatinà - vi 9. Dubbare - machasaæ. [BJT Page 162] [\x 162/] 3064. Adhammena tuvaæ jamma buhmadattassa kujjhasi, Yo tvaæ sapasi rÃjÃnaæ aparajjhitvÃna attano. 1- 3065. Dhammena brahmadantassa ahaæ kujjhÃmi brahmaïa, ArakkhÅtà jÃnapadà adhammabalinà hatÃ. 3066. Atti¤ca corà khÃdanti divà khÃdanti tuï¬iyÃ, RaÂÂhasmiæ kuÂarÃjassa bahu adhamamiko jano. [PTS Page 105] [\q 105/] 3067. Sà nÆna puna re pakkà vikÃle bhattamÃhari, BhattahÃriæ apekkhanto hato phÃlena sÃliyo. 3068. Evaæ ha¤¤atu pa¤cÃlo saÇgÃme asinà hato, 2- YatÃhamajja pahaÂo khira¤came pavaÂÂitaæ. 3- 3069. Yaæ pasu khiraæ cha¬¬heti pasupÃla¤ca hiæsati. 4- Kiæ tattha brahmadattassa yaæ 3070. GÃrayho brahme pa¤cÃlo brahmadattassa rÃjino, Arakkhità jÃnapadà adhammakhalinà hatÃ. 3071. Atti¤ca corà khÃdanti divà khÃdanti tuï¬iyÃ, RaÂÂhasmiæ kuÂarÃjassa bahu adhamamiko jano. 3072. Caï¬Ã aÂanakà gÃvi yaæ pure na duhÃmase, Taæ dÃni ajja dohÃma khirakÃmehupaddutÃ. [PTS Page 106] [\q 106/] 3073. Evaæ ka¤¤atu pa¤cÃlo viputto vippasukkhatu, yatÃyaæ kapaïà gÃvi viputtà paridhÃvati. 1. Attanà - vi 2. DaÊha - vi 3. Pavattitaæ - syà 4. PhÃlaæ vihiæsatiæ - machasaæ 5. Garahato - vi [BJT Page 164] [\x 164/] 3074. Yaæ pasu pasupÃlassa pabbhameyya raveyya vÃ, Konidha aparÃdhatthi burahmadantassa rÃjino. 3075. AparÃdho mahÃbrahme brahmadattassa jÃjino, Arakkhità jÃnapadà adhammakhalinà hatÃ. 3076. Ratta¤ca corà khÃdanti divà khÃdanti tuï¬iyÃ, RaÂÂhasmiæ kÆÂarÃjassa 1- bahu adhammiko jano Kathaæ no asikosatthà khirapà bha¤¤ate pajÃ. [PTS Page 107] [\q 107/] 3077. Evaæ khajjatu pa¤cÃlo hato yuddhe saputtako, YathÃbhamajja khajjami gÃmakehi 2- ara¤¤ajo. 3078. Na sabbabhutesu vidhenti rakkhaæ RÃjÃno maï¬uka manussaloke NentÃvatà rÃjà adhammacÃri Yà tÃdisaæ jivamadeyyuæ dhaÇkÃ. 3079. AdhammarÆpo vata brahmacÃri anumpiyaæ 3- bhÃsasi 4khattiyasa, VipumpamÃnÃya 5- puthuppajÃya Pujesi rÃjaæ paramappavÃdaæ 6- 3080. Sace idaæ brahme surajjakaæ siyà Phitaæ raÂÂhaæ muditaæ vippasannaæ, Bhutvà khaliæ aggapiï¬a¤ca kÃkà Na mÃdisaæ jivamadeyyuæ dhaÇkÃti. Gandhatinduka + jÃtakaæ. Tiæsati nipÃto niÂÂhito TassuddÃnaæ: Kiæchanda kumbhajayaddisachaddanta Atha paï¬ita sambhava sirakampi, Dakarakkhasa paï¬aranÃsavaro Atha sambula tindukadevaputtoti. 1. Ku¬¬a - vi 2. GÃmikehi - machasaæ, syà 3. Anuppiya - vi machasaæ, syà 4. BhÃsati - vi 5. ViluppamÃya - machasaæ 6. ParamappavÃdiæ - vi syà + Gaï¬a tiï¬uka - syà [BJT Page 166] [\x 166/] CattÃÊisanipÃto 1. Tesakuïa jÃtakaæ [PTS Page 112] [\q 112/] 3081. Vessantaraæ taæ pucchÃmi sakuïà bhaddamatthu te, Rajjaæ kÃretukÃmena kiæsu kiccaæ kataæ varaæ. 3082. Cirassaæ vata maæ tÃto kaæso bÃrÃïasiggabho, Pamatto appamattampi 1- pità puttaæ acodayi. 3083. PaÂhameneva vitathaæ kodhaæ hÃsaæ nivÃraye, Tato kiccÃni kÃreyya taæ vataæ 2- Ãhu khattiya. 3084. Yaæ tvaæ tÃta tape 3- kammaæ pubbekatamaæsayaæ, Ratto duÂÂho ca yaæ kayirà na taæ kayirà tato puna. 3085. Khantiyassa pamattassa raÂÂhasmiæ raÂÂhava¬¬hana, Sabbe bhogà vinassanti ra¤¤o taæ vuccate aghaæ. 3086. Siri ca tÃta lakkhi 4- ca pucchità etadabravuæ, UÂÂhÃnaviriye pose ramÃhaæ anusuyake 5- [PTS Page 113] [\q 113/] 3087. UsÆyake 6- dÆhadaye purise kammadÆsake, 7- KÃlakaïïi mahÃrÃja ramati cakkabha¤jani. 3088. So tvaæ sabbesu 8- subhadayo sabbesaæ rakkhito bhava, Alakkhiæ nuda mahÃrÃja lakkhyà bhava nivesanaæ. 3089. Salakkhi dhitisampanno puriso hi mahagagato, AmittÃnaæ kÃsipati mulaæ agga¤ca chindati. 3090. Sakkopi hi bhÆtapati uÂÂhÃne nappamajjati, SakalyÃïe dhitiæ katvà uÂÂhÃne kurute mano. 3091. Gandhabbà pitÃro devà sajivà 9- honti tÃdino, UÂÂhahato appamajjato anutiÂÂhanti 1. Apamattaæ - machasaæ, appamatta - syà 6. Ussuyyake - simu 2. Vata - machasaæ 7. Dussake - machasaæ, syà 3. Tapo - vi machasaæ 8. Sabbe subhadayo - machasaæ 4. TÃkalakkhi - simu 9. SÃjivà - machasaæ, syà 5. Anusuyyake - sÅmu. [BJT Page 168] [\x 168/] 3092. So appamatto akuddho tÃta kiccÃni kÃraya, VÃyamassu ca kiccesu 1- nÃlaso vindate sukhaæ. 3093. Tattheva te vannapadà esÃva anusÃsani, Alaæ mitte sukhÃpetuæ amittÃnaæ dukhÃya ca. [PTS Page 116] [\q 116/] 3094. Sakhi 2- tuvaæ kuï¬alini ma¤¤asi khattabandhuni, Rajjaæ kÃretu kÃmena kiæsu kiccaæ kataæ varaæ. 3095. Dveva tÃta padakÃni yattha sabbaæ patiÂÂhitaæ, Aladdhassa ca yo lÃbho laddhassa anurakkhanÃ. 3096. Amacce tÃtà jÃnÃhi dhire atthassa kovade, AnakkhÃkitave 3- tÃta asoï¬e avinÃsake. 3097. Yo ca taæ tÃta rakkheyya dhanaæ ya¤ceva te siyÃ, Sutova rathaæ saÇgaïhe so te kiccÃni kÃraye. 3098. SusaÇgahitantajano sayaæ vittaæ avekkhiya, Nidhi¤ca iïadÃna¤ca na kare parapattiyÃ. 3099. Sayaæ Ãyaæ vayaæ ca¤¤Ã sayaæ ja¤¤Ã katÃkataæ, Niggaïhe niggahÃrahaæ paggaïhe paggahÃrahaæ. [PTS Page 117] [\q 117/] 3100. Sayaæ jÃtapadaæ atthaæ anusÃsa rathesabha, Mà te adhammikà yuttà dhanaæ raÂÂha¤ca nÃsayuæ. 3101. Mà ca megena kiccÃni kÃresi kÃrayesi vÃ, Vegasà hi kataæ kammaæ mando pacchÃnutappati. 3102. Mà te adhisare mucca 4- sukhÃÊhamadhikopitaæ, Kodhasà hi bahu phità kulà akulataæ gatÃ. 3103. Mà tÃta issarombhiti anatthÃya patÃrayi, Itthinaæ purisÃnana¤ca mà te Ãsi dukhudrayo. 1. Sakiccesu - machasaæ, syà 2. Sakkhisi - machasi 3. Anakkhà kiæ tave - machasaæ 4. Mu¤ca - machasaæ. [BJT Page 170] [\x 170/] 3104. Apeta lomahaæsassa ra¤¤o kÃmÃnusÃrino, Sabbe bhogà vinassanti ra¤¤o taæ vuccate aghaæ 3105. Tattheva te vannapadà esÃva anusÃsani, DakkhassudÃni pu¤¤akaro asoï¬o avinÃsako Silavassu 1- mahÃrÃja dussilo vinipÃtiko. [PTS Page 120] [\q 120/] 3106. Apucchimhà kosiyagottaæ kuï¬aliniæ tatheva ca, Tvaæ dÃni vadehi jambuka balÃnaæ balamuttamaæ. 3107. Balaæ pa¤cavidhaæ loke purisasmiæ mahaggate, Tattha bÃhubalannÃma carimaæ vuccate balaæ. 3108. Bhogabala¤ca dÅghÃvu dutiyaæ vuccate balaæ Amaccabala¤ca dÅghuvu tatiyaæ vuccate balaæ. 3109. Abhijaccabala¤ceva taæ catutthaæ asaæsayaæ, YÃni etÃni sabbÃni adigaïhÃti paï¬ito [PTS Page 121] [\q 121/] 3110. Taæ balÃnaæ balaseÂÂhaæ aggaæ pa¤¤Ãbalaæ varaæ, Pa¤¤Ãbalenupatthaddho atthaæ vindati paï¬ito. 3111. Api ce labhati mando phÅtaæ dharaïimuttamaæ, akÃmassa pasayha và a¤¤o taæ paÂipajjati. 3112. AbhijÃtopi ce hoti rajjaæ laddhÃna khattiyo, Duppa¤¤o hi kÃsipati sabbenapi na jÅvati. 3113. Pa¤¤Ã sutaæ vinicchini Pa¤¤Ã kintisilokava¬¬hati, 3- Pa¤¤Ãsahito naro idha Api dukkhepi sukhÃni 4- vindati. 3114. Pa¤¤a¤ca kho asussusaæ na koci adigacchati, Bahusasutaæ anÃgamma dhammaÂÂhaæ avinibbhujaæ. 1. PilavÃssu - machasaæ 2. Pasayhaæ - sÅmu 3. Kitti - machasi 4. SukhÃnu - machasaæ. [BJT Page 173] [\x 173/] 3115. Yo ca dhammavibhÃga¤¤a kÃluÂÂhÃsi atandito, 1- AnuÂÂhahati kÃlena tamaphalaæ 2- tassa ijjhati. 3- 3116. AnÃyatana 4- sÅlassa anÃyatana sevino, Na nibbindiyakÃrissa sammadattho vipaccati. 3117. Ajjhanta¤ca payuttassa tathÃyatanasevino, AnibbindiyakÃrissa sammadattho vipaccati. 3118. YogappayogasaÇkhÃtaæ sambatassÃnurakkhanaæ, TÃni tvaæ tÃta sevassu mà akamamÃya randhayi Akammunà ca dummedho naÊÃgÃraæva sidati. [PTS Page 123] [\q 123/] 3119. Dhammaæ cara mahÃrÃja mÃtÃpitusu khantiya, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 3120. Dhammaæ cara mahÃrÃja puttadÃresu khantiya, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 3121. Dhammaæ cara mahÃrÃja mittÃmaccesu khantiya, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 3122. Dhammaæ cara mahÃrÃja vÃhanesu khalesu ca, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 3121. Dhammaæ cara mahÃrÃja mittÃmaccesu khantiya, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 3122. Dhammaæ cara mahÃrÃja vÃhanesu khalesu ca, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 3123. Dhammaæ cara mahÃrÃja gÃmesu nigamesu ca, idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 3124. Dhammaæ cara mahÃrÃja raÂÂhesu janapadesu ca, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 3125. Dhammaæ cara mahÃrÃja samaïabrÃhmaïesu ca, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 1. Matandito - machasaæ 2. Tammaphalaæ - sÅmu 3. Sijjhati - machasaæ 4. NÃnÃyatana - vi. [BJT Page 174] [\x 174/] 3126. Dhammaæ cara mahÃrÃja migapakkhisu khattiya, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 3127. Dhammaæ cara mahÃrÃja dhammo ciïïo 1- sukhÃvaho, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 3128. Dhammaæ cara mahÃrÃja saindà 2- deva sabrahmakÃ, Suciïïena divaæ 3- pantà mà dhammaæ rÃja pamÃdo [PTS Page 124] [\q 124/] 3129. Tattheva te vantapadà esÃva anusÃsani, Sappa¤¤asevikalyÃïi samattaæ 4- sÃmataæ 5- viduti. TesakuïajÃtakaæ. 2. SarabhaÇgajÃtakaæ. [PTS Page 136] [\q 136/] 3130. AlaÇkatà kuï¬alino suvatthà VeÊuriyamuttà tharukhaggabandhÃ, Rathesabhà tiÂÂhatha kenu tumbhe Kathaæ vo jÃnanti manussaloke. [PTS Page 137] [\q 137/] 3131. AhamaÂÂhako bhima 6- ratho panÃyaæ KÃliÇgarÃjà pana uggato ayaæ, Susa¤¤atÃnaæ isinaæ dasasnÃya IdhÃgatà pucchitÃyembha pa¤he. 3132. VehÃsayaæ tiÂÂhati antalikkhe Pathaddhuno païïaraseva cando, PucchÃmi taæ yakkha mahÃnubhÃva Kathaæ taæ jÃnanti manussaloke. 3133. YamÃhu devesu sujampatiti MaghavÃti taæ Ãhu manussaloke, SadevarÃjà idamajja patto Susa¤¤atÃnaæ isinaæ dassanÃya. 1. Puviïïo - machasaæ, syà 2. Indà - machasaæ, syà 3. Tidivaæ - vi 4. Samatthaæ - machasaæ 5. Samataæ - machasaæ 6. Bhimma - machasaæ. [BJT Page 176] [\x 176/] [PTS Page 138] [\q 138/] 3134. DÆre sutà no isayo samÃgatà Mahiddhikà iddhiguïupapantÃ, VandÃmi te ayire pasannacitto Ye jivalokettha manussaseÂÂhÃ. 3135. Gandho isinaæ ciradikkhitÃnaæ KÃyà cuto gacchati mÃÊutena, Ito paÂikkamma sahassanetta Gandho isinaæ asici devarÃja. [PTS Page 139] [\q 139/] 3136. Gandho isinaæ ciradikkhitÃnaæ KÃyà cuto gacchatu 1- mÃÊutena, Vicitupupphaæ surabhiæva mÃlaæ Gandheæ etaæ pÃÂikaÇkhÃma bhante Na hottha devà paÂikkulasa¤¤ino. 3137. Purindade bhÆtapati yasassi DevÃnamindo maghavà sujampati, Sa devarÃjà asuragaïappamaddano OkÃsamÃkaÇkhati pa¤aha 2- pucchituæ. 3138. Konevimesaæ idha paï¬itÃnaæ Pa¤he puÂÂho nipuïe vyÃkarissati, Tiïïa¤ca ra¤¤aæ manujÃdhipÃnaæ DevÃnamindassa ca vÃsavasasa. [PTS Page 140] [\q 140/] 3139. Ayaæ isi sarabhaÇgo yasassi Yato jÃto virato methunasmÃ, ùcariya 2- putto sucinitarÆpo So nesaæ pa¤hÃni vyÃkarisasti. 3140. Koï¬a¤¤a pa¤hÃni viyÃkarohi YÃcanti taæ isayo sÃdhurÆpÃ, Koï¬a¤¤a eso manujesu dhammà Yaæ vu¬¬hamÃgacchati esa bhÃro. 3141. KatÃvakÃsà pucchantu bhonto Yaæ ki¤ci pa¤haæ manasÃbhipatthitaæ, Ahaæ hi taæ taæ vo viyÃkarissaæ ¥atvà sayaæ lokamimaæ para¤ca. [PTS Page 141] [\q 141/] 3142. Tato ca maghavà sakko atthadassi purindado, Apucchi paÂhamaæ pa¤haæ ya¤cÃsi abhipatthitaæ. 1. Gacchati - mi 2. Pa¤haæ - machasaæ, pa¤eha - vi 3. ùcera - machasaæ [BJT Page 178] [\x 178/] 3143. Kiæsu vadhitvà na kadÃci socati KissappahÃnaæ isayo vaïïayanti, Kassidha vuttaæ pharusaæ khametha AkkhÃhi me koï¬a¤¤a etamatthaæ. 3144. Kodhaæ vadhitvà na kadÃci socati MakkhappahÃnaæ iyo vaïïanti, Sabbesaæ vuttaæ pharusaæ kametha Etaæ khantiæ uttamamÃhu santo. 3145. Sakkà ubhinnaæ vacanaæ titikkhituæ Sadisassa và seÂÂhatarassa vÃpi, Kathannu hinassa vaco khametha AkkhÃhi me koï¬a¤¤a etamatthaæ. [PTS Page 142] [\q 142/] 3146. Bhayà hi seÂÂhassa vaco khametha SÃrambhahetu pana sÃdisassa, Yo cidha hinassa vaco khametha Etaæ khantiæ uttamamÃhu santo. 3147. Kathaæ vija¤¤Ã catumaÂÂharÆpaæ SeÂÂhaæ sarikkhaæ athavÃpi hinaæ, CirÆparÆpeta caranti santo Tasmà hi sabbesa vaco khametha. [PTS Page 143] [\q 143/] 3148. Na hetamatthaæ mahatipi senà SarÃjikà yujjhamÃnà labhetha, Yaæ khantimà sapapuriso labhetha Khantibalassupasamanti verÃ. 3149. SubhÃsitanena anumodiyÃna A¤¤aæ taæ pucchÃmi tadiÇgha brÆhi, Yathà ahu daï¬aki nÃÊikiro 1- Athajjuno nalÃkhu cÃpi rÃjÃ, Tesaæ gatiæ brÆhi supÃpakamminaæ Katthupapantà isinaæ viheÂhakÃ. 3150. Kisaæ hi 2- vacchaæ acakiriya 3- daï¬aki Ucchinnamulo sajano saraÂÂho, KukkulanÃme nirayambhi paccati Tassa phuliÇgÃni patanti kÃye. 1. NÃÊikero - machasaæ 2. Kisa¤hi - machasaæ 3. Avakira - machasaæ [BJT Page 180] [\x 180/] 3151. Yo sa¤¤ate pabbajite aheÂhayi 1- Dhammaæ bhaïante samaïe adusake, Taæ nÃÊikiraæ sunakhà paratthà SaÇgamma khÃdanti viendamÃnaæ. [PTS Page 144] [\q 144/] 3152. Athajjuno niraye sattisule Avaæsiro patito uddhapÃdo, AÇgirasaæ gotamaæ heÂhayitvà Khantiæ tapasasiæ cirabrahmacÃriæ. 3153. Yo khaï¬aso pabbajitaæ 2- achedasi Khantiæ vadantaæ samaïaæ adÆsakaæ, KÃlakhuviciæ upapajja paccati MahÃpatÃpaæ kaÂaÂukaæ bhayÃnataæ. 3154. EtÃni sutvà nirayÃni paï¬ito A¤¤Ãni pÃpiÂÂhatarÃni cettha, Dhammaæ care samanabrÃhmaïesu Evaæ kà saggamupeti ÂhÃnaæ. [PTS Page 146] [\q 146/] 3155. SubhÃsitaæ te anumodiyÃna A¤¤aæ taæ pucchÃmi tadiÇgha brÆhi Kathaæ vidhaæ silavantaæ vadanti Kathaæ vidhaæ pa¤¤avantaæ vadanti, Kathaæ vidhaæ sappurisaæ vadanti Kathaæ vidhaæ no siri no rahÃti. 3156. KÃyena vÃdÃya ca yo dha sa¤¤ato ManÃsa ca ki¤ci na kÃroti pÃpaæ, Na atatahetu alikaæ baïÃti 3- Tathà vidhaæ silavantaæ vadanti. 3157. Gambhira pa¤haæ manasà vicintayaæ NÃccÃhitaæ 4- kamma karoti luddaæ, KÃlÃgataæ atthapadaæ na ri¤cati Tathà vidhaæ pa¤¤avantaæ vadanti. 1. Achedayi - machasaæ 2. Pabbajjitaæ - machasaæ 3. Baïeti - machasaæ 4. NaccÃhitaæ - machasaæ, syà [BJT Page 182] [\x 182/] 3158. Yo ce kata¤ca katavedi dhÅro KalyÃïamitto daÊhabhatti ca hoti, Dukhitassa sakkacca karoti kiccaæ TathÃvidhaæ sappurisaæ vadanti. 3159. Etehi sabbehi guïehupeto Saddho mudu saævibhÃgi vada¤¤a, SaÇgÃhakaæ sakhilaæ saïhavÃcaæ TathÃvidhaæ no siri no jahÃti. [PTS Page 148] [\q 148/] 3160. SubhÃsitante anumodiyÃna A¤¤aæ taæ pucchÃmi tadiÇgha brÆhi, SÅlaæ siri¤cÃpi sata¤ca dhammaæ Pa¤¤acca kaæ seÂÂhataæ vadanti. 3161. Pa¤¤Ã hi seÂÂhà kusalà vadanti NakkhantarÃjÃriva tÃrakÃnaæ, SÅlaæ siri¤cÃpi sata¤ca dhammo AnvÃyikà pa¤¤avato bhavanti. 3162. SubhÃsitante anumodiyÃna A¤¤aæ taæ pucchÃmi tadiÇgha brÆhi, Kathaækaro kintikÃrà kimÃcaraæ Kiæ sevamÃno labhatidha pa¤¤aæ, Pa¤¤ÃyidÃni 1- paÂipadaæ vadehi Kathaæ karo pa¤¤avà hoti macco. 3163. Sevetha vu¬¬he nipuïe bahussute UggÃhako paripucchako 2- siyÃ, Suïeyya sakkacca 3- subhÃsitÃni Evaækaro pa¤¤avà hoti macco. 3164. Sa pa¤¤avà kÃmaguïe avekkhati Aniccato dukkhato rogato ca, Evaæ vipassi pajahÃti chandaæ Dukkhesu kÃmesu mahabbhayesu. 3165. SacitarÃgo pavineyya dosaæ Metataæ cittaæ bhÃvaye appamÃïaæ, Sabbesu bhÆtesu nidhÃya daï¬aæ Anindito brahmamupeti ÂhÃnaæ. 1. Pa¤¤Ãyadani - vi machasaæ 2. Capparipucchiko - simu 3. Sakkaccaæ - machasaæ [BJT Page 184] [\x 184/] [PTS Page 149] [\q 149/] 3166. Mahiddhiyaæ 1- Ãgamanaæ ahosi TavamaÂÂhaka himarathassa cÃpi, KÃliÇgarÃjassa ca uggatassa Sabbesa 2- vo kÃmarÃgo pahino. [PTS Page 150] [\q 150/] 3167. Evaæ metaæ paravitatavedi Sabbesa no kÃmarÃgo pahino, KÃrÃhi okÃsamanuggahÃya YathÃgatiæ te abhisambhavema. 3168. Karomi okÃsamanuggahÃya Tathà hi vo kÃmarÃgo pahino, PharÃtha kÃyaæ vipulÃya pitÃyà Yathà gatiæ me abhÃsmabhavetha. 3169. Sabbaæ karissÃma tavÃnusÃsanaæ Yaæ yaæ tuvaæ vakkhasi bhuripa¤¤a, PharÃtha kÃyaæ vipulÃya pitÃyà Yathà gatiæ me abhÃsmabhavema. 3170. KatÃyaæ vacchassa kisassa pujà Gacchantu bhonto isayo sÃdhurÆpÃ, JhÃne ratà hotha sadà samÃhità Esà rati pabbajitassa seÂÂhÃ. [PTS Page 151] [\q 151/] 3171. SutvÃna gÃthà paramatthasa¤ahità SubhÃsità isinà paï¬itena, Te vedajÃtà anumodamÃnà PakkÃmu devà devapuraæ yasassino. 3172. GÃthà imà atthavati subya¤ajanà SubhÃsità isinà paï¬itena, Yo kocimà aÂÂhakatvà suïeyya Labhetha pubbÃpariyaæ visseæ LaddhÃna pubbÃpariyaæ visesaæ Adassanaæ maccurÃjassa gacche. 3173. SÃlissaro sÃriputto meï¬issaro nÃma kasasapo, Pabbato anuruddho ca kaccÃyano ca devalo. 3174. Anusisso ca Ãnando kisavaccho ca kolito, NÃrado puïeïà mantÃniputto sesaparisà buddhaparisà SarabhaÇgo lokanÃtho evaæ dharetha jÃtakanti. SarabhaÇgajÃtakaæ. 1. Mahatthiyaæ - machasaæ 2. Sabbesaæ - vi. Machasaæ. [BJT Page 186] [\x 186/] 3. AlamakhusÃjÃtakaæ. [PTS Page 153] [\q 153/] 3175. Athabravi brahà indo vatrabhu jayataæ pitÃ, Devaka¤¤aæ parÃhetvà sudhammÃyaæ alambusaæ. 3176. Misse devà taæ yÃcanti tÃvatiæsà saindakÃ, Isipalohike gaccha isisiÇgaæ alambuse. 3177. PurÃyaæ ambhe acceti vatavà brahmacariyavÃ, NibbÃnahirato vuddho tassa maggÃni avara. 3178. DevarÃja kimeva tvaæ mameva tuvaæ sikkhasi, Isi palohike gaccha santi a¤¤Ãpi accharÃ. 3179. MÃdisiyo pavarà ceva asoke vandane vane, TÃsampi hotu pariyÃyo tÃpi yantu palobhikÃ. [PTS Page 154] [\q 154/] 3180. Addhà hi saccaæ bhaïasi santi a¤¤Ãpi accharÃ, TÃdisiyo pavarà ceva asoke nandÃna vane. 3181. Na tà evaæ pajÃnanti pÃricariyaæ pumaægatÃ, YÃdisaæ tvaæ pajÃnÃsi nÃri sabbaÇga sobhane. 3182. Tvameva gaccha kalyÃïi itthinaæ pavarà casi, Taveva vaïïarÆpena vasamÃnÃpayissasi. 1- 3183. Na cÃhaæ na gamissÃmi devarÃjena pesitÃ, Vibhemi cetaæ ÃsÃduæ uggatejo hi brÃhmaïo. 3184. Aneke nirayaæ pattà isimÃsÃdiyà janÃ, ùpantà mohasaæsÃraæ tasmà lomÃni haæsaye. 3185. Idaæ vatvÃna pakkÃmi accharà kÃmavaïïini, Missà missetu 2- micchanti isisiÇgaæ alambusÃ. 1. PavasamÃnayissasi - machasaæ 2. Missitu - machasaæ [BJT Page 188] [\x 188/] [PTS Page 155] [\q 155/] 3186. Sà ca taæ vanamogayha isisiÇgena rakkhitaæ, Bimbi 1- jÃlakasa¤achannaæ samantà a¬¬hayojanaæ. 3187. PÃtova pÃtarÃsambhi udanahasamayaæ paÂi, AggiÂÂhaæ parimajjantaæ isisiÇgaæ upÃgami. 3188. KÃnu vijjurivÃhÃsi osadhi viya tÃrakÃ, VicintavatthÃbharaïà Ãmuttamaïikuï¬alÃ. 3189. ùdiccavaïïasaÇkÃsà hemacandanagandhini, Sa¤¤aturu mahÃmÃyà kumarÅ cÃrudassanÃ. 3190. VilÃkà 2- mudukà suddhà pÃdà te suppatiÂÂhitÃ, Kamanà 3- kamaniyà te harantiyeva me mano. 3191. Anubbà ca te Æru nÃganÃsasamupamÃ, VimaÂÂhà tuyhaæ sussoïi akkhassa phalakaæ yathÃ. 3192. Uppalasseva ki¤ajakkhà nÃhi te sÃdhu saïÂhitÃ, PurÃka¤aha¤ajanasseva durato paÂidisasti. 3193. Duvidhà jÃtà urajà avaïÂà sÃdhupaccudÃ, Payodharà appatità a¬¬halÃkhusamà thanÃ. 3194. Dighà kambutalÃbhÃsà gÅvà eïeyyakà yathÃ, Paï¬arÃvaraïà vaggu catutthamanasannihÃ. [PTS Page 156] [\q 156/] 3195. Uddhaggà ca adhaggà ca dumaggaparimajjitÃ, Duvijà nelasambhutà dinnà tava sudassanÃ. 3196. Apaï¬arà lohitantà ji¤ajukaphalasannibhÃ, ùyatà ca visÃlà ca nto tava sudassanÃ. 3197. NÃtidÅghà susammaÂÂhà kanakabyÃsamocitÃ, UttamaÇgaruhà tuyhaæ kesà candanagandhikÃ. 3198. YÃvatà kasigorakkhà vÃïijÃna¤ca yà gati, Isina¤ca parakkhantaæ sa¤¤atÃnaæ tapassinaæ. 1. Bimba - machasaæ 2. Vilaggà - machasaæ 3. Gamanà - machasaæ, syà [BJT Page 190] [\x 190/] 3199. Na te samasamaæ passe asmiæ paÂhavimaï¬ale, Ko và tvaæ kassa và putto kathaæ jÃnemu taæ mayaæ. [PTS Page 157] [\q 157/] 3200. Na pa¤ahakÃlo bhaddante kassapevaæ gate sati, Ehi samma ramisasÃma ubho asmÃka assame Ehi taæ upaguhissaæ ratinaæ kusalo bhava. 3201. Idaæ vatvÃna pakkÃmi accharà kÃmavaïïini, Missà missetumicchanti isiÇgaæ alambusÃ. [PTS Page 158] [\q 158/] 3202. So ca vegena nikkhamma chetvà dandhaparakkamaæ, TamuttamÃsu veïisu ajjhappatto parÃmasÅ. 3203. TamudÃvatta kalyÃïi paÊissaji susohanÃ, Cavi tamhi brahmacariyà yathà taæ atha tositÃ. 3204. Manasà agamà indaæ vasantaæ nandane vane, Tassà saÇkappama¤¤Ãya maghavà devaku¤ajaro. 3205. PallaÇkaæ pahiïi khippaæ sovaïïaæ sopavÃhanaæ, Sa uttaracchadapa¤¤Ãsaæ sahassapaÂikatthataæ. 3206. Tamenaæ tattha dhÃresi ure katvÃna sobhanÃ, Yathà ekamuhuttaæva tÅïi vassÃni dhÃrayi. 3207. Vimado tÅhi vassehi pabujjhitvÃna brÃhmaïo, AddasÃyi haritarukkhe samantà aggiyÃyanaæ. 3208. Navapattavanaæ phullaæ kokilÃgaïaghositaæ, Samantà sa viloketvà 1- rudaæ assuni vattayi. 3209. Na juhe na jape mante aggihuttaæ pahÃpitaæ, Konu me pÃricariyÃya pubbe cittaæ palobhayi. 3210. Ara¤¤e me viharato yo me tejÃha sambhataæ, NÃnÃratanaparipuïïaæ nÃvaæva gaïhi aïïave. 1. PaÂiloketvà - vi, machasaæ. [BJT Page 192] [\x 192/] [PTS Page 159] [\q 159/] 3211. Ahante pÃricariyÃya devarÃjena pesitÃ, Avadhiæ cittaæ citetana pamÃdà tvaæ na bujjhasi. 3212. ImÃni kira maæ tako kasasapo anusÃsati, KamalÃsarisitthiyo tÃyo bujjhesi mÃïava. 3213. Ure gaï¬Ãyo bujjhesi tÃyo bujjhesi mÃïava, IccÃnusÃsi maæ tÃto yathà maæ anukampako. [PTS Page 160] [\q 160/] 3214. TassÃhaæ vacanaæ nÃkaæ pitu vuddhassa sÃsanaæ, Ara¤¤e nimmanussambhi svÃjja jhÃyÃmi ekako. 3215. Sohaæ tathà karissÃmi dhiratthu jivitena me, Puna và tÃdiso hessaæ maraïaæ và me bhavissati. 3216. Tassa teja¤ca viriya¤ca Âhitiæ ¤atvà suva¬¬hitaæ, Sirasà aggahi pÃde isisiÇgaæ alambusÃ. 3217. Mà me kajjha mahÃvÅra mà me kujjha mahÃisi, Mahà attho mayà ciïïo tidasÃnaæ yasassinaæ Tayà pakampitaæ 1- Ãsi sabbaæ devapuraæ tadÃ. 3218. TÃvatiæsà ca ye devà tidasÃna¤ca vÃsavo, Tva¤ca bhadde sukhÅ hohi gaccha ka¤¤e yathÃsukhaæ. [PTS Page 161] [\q 161/] 3219. Tassa pÃde gahetvÃna katvà ca naæ padakkhiïaæ, A¤jaliæ paggahetvÃna tambhà ÂhÃnà apakkami. 3220. Yo tassà Ãsi pallaÇko sovaïïo sopavÃhano, Sauttaracchadapa¤¤Ãso sahassapaÂikatthato Tameva pallaÇka mÃruyha agà devÃnasantike. 3221. Tamokkamiva Ãyantiæ jalantiæ vijjutaæ yathÃ, Patito sumano citto devindo addà varaæ. 3222. Varaæ ce me ado sakka sabbabhÆtÃnamissara, Na isipalohikà gacche etaæ sakka varaæ vareti. AlambusÃjÃtakaæ. 1. SaÇkampitaæ. [BJT Page 194] [\x 194/] 4. SaÇkhapÃlajÃtakaæ. [PTS Page 165] [\q 165/] 3223. AriyÃvakÃsopi pasannanetto Ma¤¤e bhavaæ pabbajito kulambhÃ, Kathannu cittÃni pahÃya bhoge Pabbaji 1- nikkhamma gharà sapa¤¤a. 3224. Sayaæ vimÃnaæ naradeva disvà MahÃnubhÃvassa mahoragassa, DisvÃna pu¤¤Ãna mahÃvipÃkaæ SaddhÃyhaæ pabbajitombhi rÃja. 3225. Na kÃmakÃmà na bhayà na dosà VÃcaæ musà pabbajità bhaïanti, AkkhÃhi me pucchito etamatthaæ. SutvÃna me jÃyibhitippasÃdo. 3226. VÃïijja raÂÂhÃdhipa gacchamÃno Pathe addasÃsimbhi milÃcaputte, Paca¬¬hakÃyaæ uragaæ mahantaæ ùdÃya gacchante pamÃdamÃne. 3227. Sohaæ samÃgamma janinda tehi SaæhaÂÂhalomo avavasmiæ 2- bhÅto, Kuhiæ ayaæ niyati hÅma 3- kÃyo NÃgena kiæ kÃhatha bhojaputtÃ. [PTS Page 166] [\q 166/] 3228. NÃgo ayaæ nÅyati bhojanatthaæ Pava¬¬hakÃyo urago mahanto, SÃdu¤ca thula¤ca mudu¤ca maæsaæ Na tvaæ rasa¤¤Ãsi videhaputta. 3229. Ito mayaæ gantvà sakaæ niketaæ ùdÃya satthÃni vikopayitvÃ, MaæsÃni bhokkhÃma pamodamÃnà Mayaæ hi ve sattavo pantagÃnaæ. 3230. Sace ayaæ nÅyati bhojanatthaæ Pava¬¬hakÃyo urago mahanto, dadÃmi vo balivaddÃni 4soÊasa NÃgaæ imaæ mu¤catha bandhanasmÃ. 1. Pabbajji - vi machasaæ 2. Avacambhi - machasaæ, syà 3. Bhimma - machasaæ 4. Baliba¬Ãni - machasaæ [BJT Page 196] [\x 196/] 3231. Addhà hi no bhakkho ayaæ manÃpo Bahu ca no uragà bhuttapubbÃ, Karoma te taæ vacanaæ aÊÃra Mitta¤ca no hohi videhaputta. 3232. Tadassu te bandhanà mocayiæsu Yaæ nanthuto paÂimokkhassa pÃse, Mutto ca so bandhanà nÃgarÃjà PakkÃmi pÃcinamukho muhuttaæ 3233. Gantvà pÃcinamukho muhuttaæ Puïïehi nettehi pÃlokayÅ maæ, Tadassahaæ piÂÂhito anvagacchiæ DasaÇguliæ a¤jaliæ pagagahetvÃ. 3234. Gaccheva kho tvaæ taramÃnarÆpo Mà taæ amittà punaraggahesuæ, Dukkho hi luddehi punà samÃgamo Adasasnaæ bhojaputtÃna gaccha. [PTS Page 167] [\q 167/] 3235. AgamÃsi so rahadaæ vippasannaæ NilobhÃsaæ ramaïiyaæ sutitthaæ, Samotataæ jambuhi cetasÃhi PÃvekkhi nittiïïabhayo patito 3236. So taæ pavissa na cirassa nÃgo Dibbena me pÃturahu janinda, UpaÂÂhahi maæ pitaraæ va putto BhadayaÇgamaæ kaïïasukhaæ bhaïanto 3237. Tvaæmesi mÃtà ca pità aÊÃra Abbhantaro pÃïadado sahÃyo, Saka¤ca iddhiæ paÂilÃbhitosmi AÊÃra passa me nivesanÃni pahutabhakkhaæ bahu antapÃnaæ MasakkasÃraæ viya vÃsavasasa. [PTS Page 168] [\q 168/] 3238. Taæ bhumibhÃgehi upetarÆpaæ Asakkharà ceva mudu subhà ca, Nicatiïà apparajà ca bhumi PÃsÃdikà yattha jahanti sokaæ. 3239. AnÃvakulà veÊuriyupanilà CÃtuddisaæ ambavanaæ surammaæ, Pakkà ca pesi ca phalà suphullà Niccotukà dhÃrayanti phalÃni [BJT Page 198] [\x 198/] [PTS Page 169] [\q 169/] 3240. Tesaæ vanÃnaæ naradeva majjhe Nivesanaæ bhassarasannikÃsaæ, RajataggaÊaæ soïïamayaæ uÊÃraæ LabhÃsati vijajurivantalikkhe. 3241. Maïimayà sovaïïamayà uÊÃrà Anevamintà satanaæ sunimmitÃ, Paripurà ka¤¤ahi alaÇkatÃhi SovaïïakÃyuradharÃhi rÃja. 3242. So saÇkhapÃlo taramÃnarÆpo PÃsÃdamÃruyha anomavaïïo, Sahassathambhaæ atulÃnubhÃvaæ Yatthassa bhariyà mahesi abhosi. 3243. Ekà ca nÃri taramÃnarÆpà ùdÃya veÊuriyamayaæ mahagghaæ, Subhaæ maïiæ jÃtimantupapannaæ Acodità ÃsanamabbhibhÃsi. 3244. Tato maæ urago hatthe gahetvà Nisidayi pamukhamÃsanasmiæ, IdamÃsanaæ atra bhavaæ nisidatu Bhava¤ahi me a¤¤atÃro garÆnaæ. 3245. A¤¤Ã ca nÃrÅ taramÃnarÆpà ùdÃya vÃraæ upasaÇkamitvÃ, PÃdÃni pakkhÃlayi me janinda bhariyÃva bhattu patino piyassa. [PTS Page 170] [\q 170/] 3246. Aparà ca nÃrÅ taramÃnarÆpà Paggayha sovaïïamayÃya pÃtiyÃ, Anekasupaæ vividhaæ viya¤ajanaæ upanÃmayi bhatta manu¤¤arÆpaæ. 3247. Turiyehi maæ bhÃrata bhuttabhattaæ UpaÂÂhahuæ bhattu mano viditvÃ, Tatuttariæ maæ nipati mahantaæ Dibbehi kÃmehi anappakekahi. 3248. Bhariyà mametà tisatà aÊÃra Sabbattamajjhà padumuttarÃbhÃ, ùÊÃra etÃsu te kÃmakÃro DadÃmi te tà paricÃrayassu [BJT Page 200] [\x 200/] [PTS Page 171] [\q 171/] 3249. Saævaccharaæ dibbarasÃnubhutvà Tadassahaæ uttariæ paccabhÃsiæ, NÃgassidaæ kinti katha¤ca laddhaæ kathajjhagamÃsi vimÃnaseÂÂhaæ. 3250. Adhiccaladdhaæ pariïÃmajante Sayaæ kataæ udÃhu devehi dinnaæ, PucchÃmi taæ nÃgarÃje tavatthaæ KathajjhagamÃsi vimÃnaseÂÂhaæ. 3251. NÃdhiccaladdhaæ na pariïÃmajaæ me na sayaæ kataæ napi devehi dinanaæ, sakehi kammehi apÃpakehi Pu¤¤ehi me laddhamidaæ vimÃnaæ. 3252. Kinte vataæ kiæ pana brahmacariyaæ Kissa suciïïassa ayaæ vipÃko, AkkhÃhi me nÃgarÃjetamatthaæ Kathannu te laddhamidaæ vimÃnaæ. [PTS Page 172] [\q 172/] 3253. RÃjà ahosiæ magadhÃnamisasaro Duyyodhano nÃma mahÃnubhÃvo, So ittaraæ jÅvitaæ saæviditvà Asassataæ vipariïÃmadhammaæ. 3254. Anta¤ca pÃna¤ca pasannacitto Sakkacca dÃnaæ vipulaæ adÃsiæ OpÃnabhÆtaæ me gharaæ tadÃsi Santappità samaïabrÃhmaïà ca. 3255. MÃla¤ca gandha¤ca vilepanana¤ca Padipiyaæ yÃnamupassaya¤ca, AcchÃdanaæ sayanamathantapÃnaæ Sakkacca dÃnÃni adambha tattha. 3256. Taæ me vataæ taæ pana brahmacariyaæ Tassa suciïïassa ayaæ vipako, Teneva me laddhamidaæ vimÃnaæ Pahutabhakkhaæ bahuantapÃnaæ Naccehi gitehi cupetarÆpaæ CiraÂÂhitikaæ na ca sassatÃyaæ. 3257. AppÃnubhÃvà taæ mahÃnubhÃvaæ Tejassitaæ hanti atejavanto, Kimeva dÃÂÃvudha kiæ paÂicca Hatthattha 1- mÃga¤chi vaïibbakÃnaæ. 1. HatthaÂÂha - machasaæ [BJT Page 202] [\x 202/] 3258. Bhayannu te anvagataæ mahantaæ Tejonu te nÃnvagaæ dantamulaæ, Kimeva dÃÂhÃvudha kiæ paÂicca KilosamÃpajji vaïibbakÃnaæ. 3259. Na me bhayaæ anvagataæ mahantaæ Tejo na sakkà mama tehi bhattuæ, Sata¤ca dhammÃni sukittitÃni SamuddavelÃva duraccayÃni. 3260. CÃtuddasi pa¤cadasiæ ca'ÊÃra 1- Uposathaæ niccamupÃvasÃmi, AthÃgamuæ soÊasa bhojaputtà Rajjuæ gahetvÃna daÊha¤ca pÃsaæ. [PTS Page 173] [\q 173/] 3261. HetvÃna nÃsaæ atikasasa rajjuæ Nayiæsu maæ samparigayha luddÃ, EtÃdisaæ dukkhamahaæ titakkhaæ Uposathaæ appaÂikopayanto. 3262. EkÃyane taæ pathe addasaæsu Balena vaïïena ca'petarÆpaæ, 2- Siriyà ca pa¤¤Ãya ca bhÃvitosi Kimatthiyaæ nÃga tapo karosi. 3263. Na putatahetu na dhanassa hetu Na Ãyuno cÃpi aÊÃra hetu, Manusassayoniæ abhipatthayÃno Tasmà parakkamma tapo karomi. 3264. Tvaæ lohitakkho vihatantaraæso AlaÇkato kappitakesamassu, Surosito lohitacandanena GandhabbarÃjÃva disà pabhÃssi. 3265. Devi ddhipattosi mahÃnubhÃvo Sabbehi kÃmehi samaÇgibhuto, PucchÃmi taæ nÃgarujetamatthaæ Seyyo ito kena manussaloko. 1. AÊÃra - machasaæ 2. Upeta - vi machasaæ [BJT Page 204] [\x 204/] 3266. ùÊÃra nä¤atra manussalokà Suddhi và saævijjati sa¤¤amo vÃ, Aha¤ca laddhÃna manussayoniæ KÃhÃmi jÃtimaraïassa antaæ. 3267. Saævaccharo me usito 1- tavantike Annena pÃnena upaÂÂhitosmi, ùmantayitvÃna paÊemi nÃga Cirappavutthosmi 2- ahaæ janinda. [PTS Page 174] [\q 174/] 3268. Puttà ca dÃrà ca nujivino ca NiccÃnusiÂÂhà 3- upatiÂÂhate taæ, Kaccinnu te nÃbhisaæsittha koci Piya¤hi me dassanaæ tuyhaÊÃra 4- 3269. YathÃpi mÃtu ca pitu agÃre Putto piyo paÂivihito vaseyya, Tatopi mayhaæ idha meva seyyo Cittaæ hi te nÃga mayi pasannaæ. 3270. Maïi mamaæ vijjati lohitaÇko DhanÃharo maïiratanaæ uÊÃraæ, ùdÃya taæ gaccha sakaæ niketaæ Laddhà dhanaæ taæ maïimossajassu. [PTS Page 176] [\q 176/] 3271. DiÂÂhà mayà mÃnusikÃpi kÃmà Asassatà vipariïÃmadhammÃ, 5- ùdinavaæ kÃmaguïesu disvà SaddhÃyahaæ pabbajitomahi rÃja. 3272. Dumapphalaneva patanti mÃïavà Daharà ca vuddhà ca sarÅrabhedÃ, Etampi disvà pabbajitomhi rÃja. Apaïïakaæ sama¤¤ameva seyyo. 3273. Addhà bhave sevitabbà sapa¤¤Ã Bahussutà ye bahuÂhÃnacintino, NÃga¤ca sutvà na tava¤caÊÃra KÃhÃmi pu¤¤Ãni anappakÃni. 1. Vasato - machasaæ 2. VuÂÂho asami - machasaæ vuÂÂhosmi - syà 3. AniccÃnu siÂÂhà upatiÂÂhake te - machasaæ 4. Tuyhaæ aÊÃra - machasaæ 5. VippariïÃma - machasaæ [BJT Page 206] [\x 206/] 3274. Addhà bhave sevitabbà sapa¤¤Ã Bahussutà ye bahuÂhÃnacintino, NÃga¤ca sutvà mama¤ca rÃja karohi pu¤¤Ãhi pu¤¤Ãni anappakÃni. SaÇkhapÃla jÃtakaæ. 5. CullasutasomajÃtakaæ. [PTS Page 178] [\q 178/] 3275. ùmantayÃmi nigamaæ MittÃmacce pÃrisajje ca 1-, Sirasmiæ palitaæ jÃtaæ Pabbajjaæ dÃni roca'haæ. 3276. Abhuæ me kathannu bhaïasi Sallaæ me deva urasi kappesi, Santasatà te bhariyà Kathannu te tà bhavissanti. 3277. Pa¤¤Ãyihinti età Daharà a¤¤ampi tà gamissanti, Sagga¤ca patthayÃno TenÃ'haæ pabbajissÃmi. [PTS Page 179] [\q 179/] 3278. Dulladdhaæ me Ãsi sutasoma Yasasa te homahaæ mÃtÃ, Yaæ me vilapattiyà Anapekko pabbajasi deva. 3279. Dulladdhaæ me Ãsi sutasoma Yannaæ ahaæ vijÃyissaæ, yaæ me vilapattiyà Anapekko pabbajasi deva. 3280. KonÃmeso dhammo sutasoma Kà ca nÃma pabbajjÃ, 2- Yaæ no ambha jiïïo Anapekko pabbajasi deva. [PTS Page 180] [\q 180/] 3281. PuttÃpi tuyhaæ bahavo Daharà appattayobbanÃ, ma¤aju te 3- taæ apassantà Ma¤¤e dukkhaæ nigacchanti. 1. Parissaje - machasaæ 2. PabbajjÃyaæ - machasaæ 3. Tepi - machasaæ [BJT Page 208] [\x 208/] 3282. Puttehi ca me etehi Daharehi appatatayobbatehi, Ma¤ajuhi sabbehipi tumebhahi Cirampi Âhatvà vinÃbhÃvo. 3283. Chinnaæ nu tuyhaæ hadayaæ ùdu 1- karuïà ca natthi ambhesu, Yaæ no vikkandattiyo Anapekkho pabbajasi deva. [PTS Page 181] [\q 181/] 3284. Na ca mayahaæ chinnaæ hadayaæ Atthi karuïÃpi myahaæ tumbhesu, Sagga¤ca patthayÃno TenÃhaæ pabbajissÃmi. 3285. Dulladdhaæ me Ãsi sutaso Yassa te ahaæ bhariyÃ, Yaæ me vilapantiyà Anapekkho pabbajasi deva. 3286. Dulladdhaæ me Ãsi sutaso Yassa te ahaæ bhariyÃ, Yaæ me kucchipaÂisandhiæ Anapekkho pabbajasi deva. 3287. Paripakko me gabbho Kucchigato yÃva naæ vijÃyÃmi, MÃhaæ eko vidhavà Pacchà dukkhÃni addakkhiæ 2- [PTS Page 182] [\q 182/] 3288. Paripakko te 3- gabbho Kucchigato iÇgha tvaæ 4- vijÃyassu, Puttaæ anomavaïïaæ Taæ hitvà pabbajissÃmi. 3289. Mà tvaæ cande rudi Mà sovi vanatimiramattakkhi, ùroha varapÃsÃdaæ Anapekkho ahaæ gamissÃmi. 3290. Ko taæ amma kopesi Kiæ rodasi pekkhasi ca maæ baÊhaæ, Kaæ 5- avajjhaæ ghÃtemi ¥Ãtinaæ udikkhamÃnÃnaæ. 1. ùdute - machasaæ 2. Adakkhiæ - machasaæ 3. Ca te - machasaæ 4. Naæ vi - machasaæ 5. Taæ avajjhaæ - machasaæ. [BJT Page 210] [\x 210/] 3291. Nahi so sakkà hantuæ VijitÃvi yo maæ tÃta kopesi, Pità te maæ tÃta avaca Anapekkho ahaæ gamissÃmi. 3292. YÃhaæ pubbe niyyÃmi UyyÃnaæ 1- ku¤ajare 2- ca yodhemi, Sutasome 3- pababajite KathannudÃni karissÃmi. 3293. MÃtu ca me rudantyà 4- JeÂÂhassa ca bhÃtuno akÃmassa, Hatthepi te gahessaæ 5- Na hi gacchasi no akÃmÃnaæ. [PTS Page 184] [\q 184/] 3294. UÂÂhehi tvaæ dhÃni Imaæ kumÃraæ 6- ramehi a¤¤attha, Mà me paripatthamakà 7- Saggaæ mama patthayÃnassa. 3295. Yannunimaæ dadeyyaæ 8- sabhaÇkaraæ Ko nu me iminà attho, Sutasome pabbajite Kinnu me taæ karissÃmi. 3296. Koso ca tuyhaæ vipulo KoÂÂhÃgÃra¤ca tuyhaæ paripuraæ, PaÂhavi 9- ca tuyhaæ vijità 10- Ramassu mà pabbajassu deva. 3297. Koso ca tuyhaæ vipulo KoÂÂhÃgÃra¤ca mayhaæ paripuraæ, PaÂhavi ca mayhaæ vijità Taæ hitvà pabbajissÃmi. [PTS Page 185] [\q 185/] 3298. Mayhampi dhanaæ pahutaæ SaÇkhyÃtuæ nopi deva sakkomi, Taæ deva te dadÃmi sabbampi Ramassu mà pabbaja deva. 1. Sohaæ pubbe rathena yÃmi uyyÃnaæ - machasaæ 2. Matta ku¤ajareva yodemi - machasaæ, syà 3. Sutasoma - machasaæ 4. RudÃntarà - machasaæ 5. Gamissaæ - vi machasaæ gahissaæ - syà 6. KumÃrÅ - machasaæ kumÃraæ kumÃri - vi 7. ParibandhamakÃsi - machasaæ 8. Dadeyya - vi machasaæ 9. Pathavi - machasaæ 10. VijitÃvi. [BJT Page 212. [\x 212/] ] 3299. JÃnÃmi te dhanaæ pahutaæ Kulava¬¬hana pujito tayà ca'smi, Sagga¤ca patthayÃno TenÃhaæ pabbajissÃmi. 3300. UkkaïÂhitosmi bÃÊhaæ Arati maæ somadanta Ãvisati, Bahukà hi antarÃyà AjjevÃhaæ pabbajissÃmi. 3301. Idampi tuyhaæ rucitaæ sutasoma AjjevadÃni tvaæ pabbaja, Ahampi pabbajissÃmi Na ussahe tayà vinà ahaæ ÂhÃtuæ. [PTS Page 186] [\q 186/] 3302. Na hi sakkà pabbajituæ. Nagare na ha paccati janapade ca, Sutasome pabbajite KathannudÃni karissÃma. 3303. Upaniyatidaæ ma¤¤e Parittaæ udakaæva caÇgavÃrambhi, Evaæ suparittake jivite Na ca pamajjituæ kÃlo. 3304. Upaniyatidaæ ma¤¤e Parittaæ udakaæva caÇgavÃrambhi, Evaæ suparittake jivite Atha bÃlà pamajjanti. 3305. Te va¬¬hayanti nirayaæ TiracchÃnayoni¤ca pettivisaya¤ca, TaïhÃbandhanabaddhà Va¬¬henti asurakÃyaæ. [PTS Page 187] [\q 187/] 3306. ôha¤¤ate rajaggaæ AvidÆre pupphakambhi pÃsÃde, Ma¤¤e no kesà chinnà Yasassino dhammarÃjassa. 3307. Ayamassa pÃsÃdo SovaïïapupphamÃpÃyavitikiïïo, YabhimanuvicarÅ rÃjà Parikiïïo itthÃgÃrehi. [BJT Page 214] [\x 214/] 3308. Ayamassa pÃsÃdo SovaïïapupphamÃpÃyavitikiïïo, YabhimanuvicarÅ rÃjà Parikiïïo ¤ÃtisaÇghena. 3309. Idhamassa kÆÂÃgÃraæ SovaïïapupphamÃpÃyavitikiïïo, YabhimanuvicarÅ rÃjà Parikiïïo itthÃgÃrehi. 3310. Idhamassa kÆÂÃgÃraæ SovaïïapupphamÃpÃyavitikiïïo, YabhimanuvicarÅ rÃjà Parikiïïo ¤ÃtisaÇghena. 3311. Ayamassa asokavanikà Supupphità sabbakÃlikà rammÃ, YabhimanuvicarÅ rÃjà Parikiïïo itthÃgÃrehi. 3312. Ayamassa asokavanikà Supupphità sabbakÃlikà rammÃ, YabhimanuvicarÅ rÃjà Parikiïïo ¤ÃtisaÇghena. [PTS Page 189] [\q 189/] 3313. Idhamassa uyyÃnaæ Supupphità sabbakÃlikà rammÃ, YabhimanuvicarÅ rÃjà Parikiïïo itthÃgÃrehi. 3314. Idamassa uyyÃnaæ Supupphità sabbakÃlikà rammÃ, YabhimanuvicarÅ rÃjà Parikiïïo ¤ÃtisaÇghena 3315. Idamassa kaïikÃravanaæ Supupphità sabbakÃlikà rammÃ, YabhimanuvicarÅ rÃjà Parikiïïo itthÃgÃrehi. 3316. Idamassa kaïikÃravanaæ Supupphità sabbakÃlikà rammÃ, YabhimanuvicarÅ rÃjà Parikiïïo ¤ÃtisaÇghena 3317. Idamassa pÃÂaÊivanaæ Supupphità sabbakÃlikà rammÃ, YabhimanuvicarÅ rÃjà Parikiïïo itthÃgÃrehi. [BJT Page 216] [\x 216/] 3318. Idamassa pÃÂaÊivanaæ Supupphità sabbakÃlikà rammÃ, YabhimanuvicarÅ rÃjà Parikiïïo ¤ÃtisaÇghena. 3319. Idamassa ambavanaæ Supupphità sabbakÃlikà rammÃ, YabhimanuvicarÅ rÃjà Parikiïïo itthÃgÃrehi. 3320. Idamassa ambavanaæ Supupphità sabbakÃlikà rammÃ, YabhimanuvicarÅ rÃjà Parikiïïo ¤ÃtisaÇghena. [PTS Page 190] [\q 190/] 3321. Ayamassa pokkharaïi Sa¤achantà aï¬ajehi vitikiïïÃ, yabhimanuvicarÅ rÃjà Parikiïïo itthÃgÃrehi. 3322. Ayamassa pokkharaïi Sa¤achantà aï¬ajehi vitikiïïÃ, yabhimanuvicarÅ rÃjà Parikiïïo ¤ÃtisaÇghena. 3323. RÃjà kho pabbajito Sutasomo rajjaæ imaæ pahatvÃna, KÃsÃyavatthasano NÃgova ekakova carati. [PTS Page 191] [\q 191/] 3324. MÃssu pubbe ratikiÊitÃni HasitÃni anussarittha, Mà vo kÃmà haniæsu Rammaæ hi sudassanaæ nÃma nagaraæ. 3325. Mentaæ citta¤ca hÃvetha AppamÃïaæ divà ca ratto ca, Atha ga¤achittha devapuraæ ùvÃsaæ pu¤¤akamminanti. CullasutasomajÃtakaæ. CattÃÊisanipÃto niÂÂhito. TassuddÃnaæ: Suvapaï¬itajambukakuï¬alino SarabhaÇgamalambusajÃtaka¤ca, PavaruttamasaÇkhasirivhayako Sutasoma arindama rÃjavaroti. [BJT Page 218] [\x 218/] 1. NalinikÃjÃtakaæ. [PTS Page 194] [\q 194/] 3326. U¬¬hayhate 1- janapado raÂÂha¤cÃpi vinassati, Ehi nalinike 2- gaccha taæ me brÃhmaïamÃnaya. 3327. NÃhaæ dukkhakkhamà rÃja nÃhaæ addhÃnakovidÃ, Kathaæ ahaæ gamissÃmi vanaæ ku¤ajarasevitaæ. 3328. PhÅtaæ janadaæ gantvà hatthinà ca rathena ca, DÃrusaÇghÃÂayÃnena evaæ gaccha nalinike 2- [PTS Page 195] [\q 195/] 3329. Katthi assà rathà patti 3- gacchevÃdÃya khantiye, Taveva vaïïarÆpena vasaæ taæ Ãnayissasi. 3330. Kadalidhajapa¤¤Ãïo ÃbhujiparivÃrito, Eso padissati rammo isisiÇgassa assamo. 3331. Eso aggissa saÇkhÃto eso dhumo padissati, Ma¤¤e no agagiæ hÃpeti isisiÇgo mahiddhiko. 3332. Ta¤ca disvÃna Ãyantiæ Ãmuttamaïikuï¬alaæ, 4- IsisiÇgo pÃvisi bhito assamaæ païïachÃdanaæ. 3333. Assamassa ca sà dvÃre bheï¬ukenassa kÅÊati, Vidaæsayanti aÇgÃni guyhaæ pakÃsitÃni ca. 3334. Ta¤e disvÃna kÅÊantiæ 5- païïasÃlagato jaÂÅ, Assamà nikkhamitvÃna idaæ vacanamabravi. 3335. Ambho ko nÃma so rukkho yassa tevaægataæ phalaæ, Durepi khittaæ pacceti na taæ ohÃya gacchati. 3336. Assamassa mamaæ 6- buhme samipe gandhamÃdane, Pabbateta tÃdisà rukkhà yasasa tevaÇgataæ phalaæ Durepi khittaæ pacceti na maæ ohÃya gacchati. 7- 1. Udayahate - machasaæ 2. NiÊinike - machasaæ 3. Hatthi assa rathe patatiæ - machasaæ 4. Kuï¬aliæ - machasaæ 5. KiÊanti - machasaæ 6. Mama - machasaæ 7. Gacchatha - machasaæ, syà [BJT Page 220] [\x 220/] [PTS page 197] 3337. Etu bhavaæ assamimaæ adetu Pajja¤ca bhakkha¤ca paÂiccha dammi, IdamÃsanaæ atra bhavaæ nisidatu Ito bhavaæ mulaphalÃni khÃdatu 1- 3338. Kinte idaæ Ærunamantarasamiæ Supicchitaæ kaïharivappakÃsati, AkkhÃhi me pucachito etamatthaæ Akosenu te uttamaÇgaæ paviÂÂhaæ. [PTS Page 198] [\q 198/] 3339. Ahaæ vane mulaphalesanaæ caraæ ùsÃdayiæ 2- acchaæ sughorarÆpaæ, So maæ patitvà sahasajjhapanto 3- Panujja maæ abbahi 4- uttamaÇgaæ. 3340. SvÃyaæ vaïo khajjati kaï¬uvÃyati Sabba¤ca kÃlaæ na labhÃmi sÃtaæ, Paho bhavaæ kaï¬umimaæ vinetuæ Kurutaæ bhavaæ yÃcito brÃhmaïattha. 3341. GambhirarÆpo te vaïo salohito ApÆtiko pakkagandho mahà ca, Karomi te ki¤ci kasÃyayogaæ Yathà bhavaæ paramasukhÅ bhaveyya. 3342. Na mantayogà na kasÃvayogà Na osadhà brahmacÃri kamanti, Yaæ te mudu tena vinehi kaï¬u Yathà ahaæ paramasukhÅ bhaveyyaæ. [PTS Page 199] [\q 199/] 3343. Ito nu bhoto katamena assamo Kacci bhavaæ abhiramasi ara¤¤e, Kaccinu te mulaphalaæ pahutaæ 5- Kacci bhavantaæ na vihiæsanti vÃÊÃ. 3344. Ito ujuæ utatarÃyaæ disÃyaæ Khemà nadi himavantà pahÃti, 6- Tassà tÅre assamo mayha rammo Aho bhavaæ assamaæ mayha passe. 1. Bhu¤jatuæ - vi machasaæ 2. AsÃdayi - machasaæ 3. Sahasà - machasaæ 4. Abbhuhi - machasaæ 5. Bahutaæ - machasaæ 6. KhemÃnadi himavatÃpahavi - machasaæ [BJT Page 222] [\x 222/] 3345. Ambà ca sÃlà tilakà ca jambuyo UddÃlakà pÃÂaliyo ca phullÃ, Samantato kimpurisÃbhigitaæ Aho bhavaæ assamaæ mayaha 1- passe. [PTS Page 200] [\q 200/] 3346. TÃlà ca mulà ca phalà ca mettha Vaïïena gandhena upetarÆpÃ, Taæ bhÆmibhÃgehi upetarÆpaæ Aho bhavaæ assamaæ mayha passe. 3347. Phalà ca mulà ca pahuta 2- mettha Vaïïena gandhena rasenupetÃ, ùyanti ca luddakà naæ padesaæ Mà me tato mulaphalaæ abhÃsuæ. 3- 3348. Pità mamaæ pulaphalesanaæ gato IdÃni Ãgacchati sÃyakÃle, 4- Ubhova gacchÃmase asasamaæ taæ YÃva pità mulaphalate etu. [PTS Page 201] [\q 201/] 3349. A¤¤e bahu isayo sÃdhurÆpà RÃjisayo anumagge vasanti, Teyeva pucchesi mamassamaæ taæ Te taæ nayissanti mamaæ sakÃse. 3350. Na te kaÂÂhÃni bhintÃni na te udakamÃbhataæ, Aggipi te na bhÃsito 5- kinnu mandova jhÃyasi. 3351. HinnÃni kaÂÂhÃni huto ca aggi Tapanipi 6- te samità brahmacÃri, PiÂha¤ca mayhaæ udaka¤ca hoti Ramasi tvaæ brahmabhÆto puratthÃ. 3352. AbhintakaÂÂhosi anÃbhatodako AbhÃsitaggisi asiddhabhojano, Na me tuvaæ Ãlapasi mamajja NaÂÂhannu kiæ cetasika¤ca dukkhaæ. 1. Mayhaæ - vi machasaæ 2. Bahutà - machasaæ 3. Ahesuæ - machasaæ 4. SayÃnukÃhe - machasaæ 5. KahÃpito - machasaæ 6. Tapanipito - machasaæ [BJT Page 224] [\x 224/] [PTS Page 202] [\q 202/] 3353. IdhÃgamà jaÂilo brahmacÃri Sudassaneyyo sutanu vineti, NevÃtidigo napanÃtirasso Sukaïhakaïhacchadanehi bhoto. 3354. AmassujÃno apurÃïavaïïi ùdhÃrarÆpa¤ca panassa kaïÂhe, Dvepassa 1- gaï¬Ã ure sujÃtà Suvaïïapiï¬upanibhà 2- pabhassarÃ. 3355. Mukha¤ca tassa bhusa 3- dasasaneyyaæ Kaïïesu lambanti ca ku¤citaggÃ, Te jotare carato mÃïavassa Sutta¤ca yaæ saæyamanaæ jaÂÃnaæ. 3356. A¤¤Ã ca tassa sa¤¤amani catasso NÅlà pità lohitikà ca setÃ, Tà saæsare carato mÃïavassa CirÅÂisaÇghÃriva pÃvusambhi. 4- [PTS Page 203] [\q 203/] 3357. Na mekhalaæ 5- mu¤ajamayaæ dhareti Na santace 6- no pana babbajassa, 7- Tà jotare jaghanantare 8- visanatà Saterità vijjurivantalikkhe. 3358. AkhilakÃni ca avaïÂakÃni HeÂÂhà nÃbhyà 9- kaÂisamohitÃni, AghaÂÂità niccakiliæ karonti Haæ tÃta kiæ rukkhaphalÃni tÃti. 3359. JaÂà ca tassa bhusadassaneyyà Parosataæ vellitaggà sugandhÃ, DvedhÃsiro sÃdhuvibhattarÆpo Aho nukho mayha tathà jaÂÃssu. 3360. Yadà ca so pakirati tà jaÂÃyo Vaïïena gandhena upetarÆpÃ, Niluppalaæ vÃtasameritaæva tatheva saævÃti vanasasamo ayaæ. 1. VeyamÃgandhà - machasaæ veyamÃgaï¬Ã - syà 5. Na mikhalaæ - machasaæ 2. Suvaïïatiï¬uka nibhà - machasaæ 6. Nasantare no - machasaæ 3. BhÆsaæ - machasaæ 7. Pabbajasasa - si 4. TÃviæsare - machasaæ 8. JaÇghanantare - machasaæ 9. Nabhyà - machasaæ [BJT Page 226] [\x 226/] 3361. PaÇko ca tassa bhusadassaneyyo NetÃdiso yÃdiso mayhakÃyo, So vÃyati erito mÃÊutena Vanaæ yathà aggagimbhe suphullaæ. 3362. Nihanti so rukkhaphalaæ paÂhabyà SucittarÆpaæ ruciraæ dassaneyyaæ, Khitta¤ca tassa punareti hatthaæ Haæ tÃta kiæ rukkhaphalaæ nu kho taæ. 3363. Dantà ca tassa bhusadassaneyyà Suddhà samà saÇkhavarÆpapantÃ, Mano pasÃdenti vivariyamÃnà Naha nÆna so sÃkamakhÃdi tehi. [PTS Page 204] [\q 204/] 3364. Akakkasaæ agaÊitaæ 1- muhuæ muduæ Ujuæ anuddhataæ avapalamassa bhÃsitaæ, Rudaæ manu¤¤aæ karavitasussaraæ HadayaÇgamaæ ra¤ajayateva me mano 3365. Bindussaro nÃtivissaÂÂhavÃkyo Na nÆna sajjhÃyamatippayutto, IcchÃmi kho 2- taæ punareva 3- daÂÂhuæ Mittaæ hi me mÃïavÃhu puratthÃ. 3366. Susandhi sabbattha vimaÂÂhimaæ vaïaæ Puthu sujÃtaæ kharapattasannibhaæ, Teneva maæ uttariyÃna mÃïavo Vivariya Æruæ jaghatena piÊayi. 3367. Tapanti Ãbhanti virocare ca Sateratà vijjurivantalikkhe, BÃhà mudu a¤ajanalomasÃdisà VicitravaÂÂaÇgulikÃssa sobhare. 3368. AkakkasaÇgo na ca dighalomo Nakhassa dÅghà api lohitaggÃ, Muduhi bÃhihi paÊissajanto KalyÃïarÆpo ramayaæ upaÂÂhahi. 1. Aggalitaæ - machasaæ 2. Bho - machasaæ 3. Putadeva - machasaæ [BJT Page 228] [\x 228/] 3369. Dumassa tulupanibhà pabhassarà SuvaïïakambutalavaÂÂasucchavi, Hatthà mudu tehi maæ samphusitvà Ito gato te maæ dahanti tÃta. 3370. Naha nÆna so khÃrividhaæ ahÃsi Na nÆna kaÂÂhÃhi sayaæ abha¤aji, Na nÆna so hanti dume kuÂhÃriyà Na pissa hatthesu khilÃni atthi. [PTS Page 205] [\q 205/] 3371. Accho ca kho tassa vaïaæ akhÃsi So maæ bravi sukhitaæ maæ karohi, TÃhaæ kariæ tena mamÃsi sobyaæ So maæ bravi sukhitosamiti brahema. 3372. Aya¤ca te mÃluvapaïïasatthatà VikiïïarÆpÃva mayà ca tena ca, KilanantarÆpà udake ramitvà Punappunaæ païïakuÂiæ vajÃma. 3373. Na majja mantà paÂibhanti tÃta Na aggihuttaæ napi ya¤¤atantraæ, Na cÃpi te mulaphalÃni bhu¤eja YÃva na passÃmi taæ brahmacÃriæ. 3374. Addhà pajÃnÃsi tuvampi tÃta Yassaæ disÃyaæ vasate brahmacÃri, Taæ maæ disà pÃpaya tÃta khippaæ Mà te ahaæ amariæ assamambhi. 3375. Vicitrapupphaæ hi vanaæ sutaæ mayà DijÃbhighuÂÂhaæ dijasaÇghasevitaæ, Taæ maæ vanaæ pÃpaya tÃta khippaæ Purà te pÃïaæ vijahÃmi assame. [PTS Page 207] [\q 207/] 3376. ImasmÃhaæ jotirase vanambhi GandhabbadevaccharasaÇghasevite, IsinamÃvÃse sanantanamabhi NetÃdisaæ aratiæ pÃpuïetha. [BJT Page 230] [\x 230/] 3377. Bhavanti mittÃni atho na honti ¥Ãtisu mittesu karonti pemaæ, Aya¤ca jammo kissa và niviÂÂho Yo neva jÃnÃtikutombhi Ãgato. 3378. SaævÃsena hi mittÃni sandhiyanti punappunaæ, Seca va mitto aghaÇgattu asaævÃsena jirati. 3379. Sace tuvaæ dakkhasi buhmacÃriæ Sace tuvaæ sallapi 1- brahmacÃrinÃ, Sampannasasasaæ va mahodakena Tapoguïaæ khippamimaæ pahassasi. 2- 3380. Punapi ce dakkhasi brahmacÃriæ Punapi ce sallape brahmacÃrinÃ, Sampannasassaæ va mahodakena UsmÃgataæ khippamimaæ pabhassasi. 3- 3381. BhÆtÃni hetÃni caranti tÃta VirÆparÆpena manussaloke, Nana tÃti sevetha nÃro sapa¤¤o ùsajja naæ nassati brahmacÃriti, NalinikÃjÃtakaæ. 2. UmmÃdanatÅjÃtakaæ [PTS Page 213] [\q 213/] 3382. Nivesanaæ kassa nudaæ sutanda PÃkÃrena paï¬umayena guttaæ, kà disasti agagisikhÃva dure VehÃsayaæ 4- pabbataggeva acci. 3383. DhÅtÃnayaæ kassa sunandaæ hoti SuïisÃnayaæ kassa athopi bhariyÃ, AkkhÃhi me khipapamidheva puÂÂho AvÃvaÂà yadi và atthi bhattà [PTS Page 214] [\q 214/] 3384. Ahaæ hi jÃnÃmi janinda etaæ Matyà ca petyà ca athopi assÃ, Taveva so puriso bhumipÃla Rattindivaæ appamato tavatthe. 1. Pallape - vi machasaæ 2. Pahissasi - machasaæ 3. Pahissati - machasaæ 4. VehÃyasaæ - machasaæ syÃ. [BJT Page 232] [\x 232/] 3385. Iddho ca phito ca suva¬¬hi 1- to ca Amacco ca te a¤¤ataro janinda, Tassosà 2- bhariyà abhipÃrakassa UmmÃdanti 3- nÃmadheyyena rÃja. 3386. Ambho ambho nÃmamidaæ imissà Matyà ca petyà ca kataæ susÃdhu, Tathà hi 4- mayhaæ avalokayanti Ummattakaæ ummadanti akÃsi. [PTS Page 215] [\q 215/] 3387. Sà puïïamÃse vigamandalocanà UpÃvisi puï¬arikattacaÇgÅ, Dve puïïamÃyo tadahu ama¤¤aæ DisvÃna pÃrÃvatarattavÃsiniæ. 3388. AÊÃrapambhehi subhehi vagguhi Palobhayanti maæ yadà udikkhati, VijambhamÃnà harateva me mano JÃtà vane nimpurisiva pabbate. 3389. Tadà hi buhati sÃmà Ãmuttamaïikuï¬alÃ, Ekaccavasanà nÃri migi bhantÃvudikkhati. 3390. KadÃssu maæ tambanakhà sulomà BÃhà mudu candanasÃralittÃ, VaÂÂaÇguli santatadhirakuttiyà NÃri upa¤¤isasti sisato subhÃ. 3391. KadÃssu maæ ka¤canajÃluracchadà Dhità tiriÂissa vilÃkamajjhÃ, Muhuhi bÃhÃhi paÊissajisasti BrahÃvane jÃtadumaæva mÃluvÃ. 3392. KadÃssu lÃkhÃrasarattasucchavi Khindutthani puï¬arikattacaÇgi, Mukhaæ mukhena upanÃmayissati Soï¬o soï¬assa surÃya thÃlaæ. 1. SuvaddhÅ- machasaæ 2. Tasseva - machasaæ, syà 3. UmmÃdayantitahi - machasaæ UmmÃdanatÅti syà 4. TadÃhi - machasaæ [BJT Page 234] [\x 234/] 3393. YadÃddaæ taæ tiÂÂhantiæ sabbagattaæ manoramaæ, Tato sakassa cittassa nÃvabodhÃmi ka¤cinaæ. 3394. UmmÃdantimahaæ diÂÂho Ãmuttamaïikuï¬alaæ, Na supÃmi divÃrattiæ sahassaæva parÃjito. [PTS Page 216] [\q 216/] 3395. Sakko ca me vararaæ dajjà so ca labbhetha me varo, Ekarattaæ dirattaæ và bhaveyyaæ abhipÃrako UmmÃdantyà ramitvÃna sivirÃjà tato siyaæ. [PTS Page 218] [\q 218/] 3396. BhÆtÃni me bhÆtapati namassato ùgamma yakkho idamevamabravi, 1- Ra¤¤o mano ummadantyà niviÂÂho DadÃmi te taæ paricÃrayassu. 3397. Pu¤¤Ã vidhaæse 2- amaro na camahi Jano ca me pÃpamidanti ja¤¤Ã, Bhuso ca tyassa manaso vighÃto Datvà piyaæ ummadantiæ adiÂÂhÃ. 3398. Janinda nä¤atu tayà mayà và SabbÃpi kammassa katassa ja¤¤Ã, Yante mayà ummadanti padintà Bhusehi rÃjà vanathaæ sajÃhi. [PTS Page 219] [\q 219/] 3399. Yo pÃpakaæ kammakaraæ manusso So ma¤¤ati mÃyidaæ ma¤¤iæsu a¤¤e, Passanti bhÆtÃni karontametaæ Yuttà va ye honti narà paÂhabyÃ. 3400. A¤¤o nu te koci naro paÂhabyà Saddaheyya 3- lokasmiæ na me piyÃti, Bhuso ca tyassa manaso vighÃto Datvà piyaæ ummadantiæ adiÂÂhÃ. 3401. Addhà piyà mayha janinda esà Na sà mama appiyà bhÆmipÃla, Gaccheva tvaæ ummadantiæ bhadante SÅhova selassa guhaæ upehi. 1. Idametadabravi - vi machasaæ, syà 2. Pu¤¤a vadhaæse - machasaæ pu¤¤Ã ca dhaæse - syà 3. Saddheyya - vi machasaæ. [BJT Page 236] [\x 236/] 3402. Na piÊità attadukkhena dhÅrà Sukhapphalaæ kammaæ paricchajanti, SammohitÃvÃpi sukhena mattà Na pÃpakamma¤ca samÃcaranti. 3403. Tuva¤hi mÃtà ca pità ca mayhaæ Bhattà pati posako devatà ca, DÃso ahaæ tuyha saputtadÃro Yathà sukhaæ sibba karohi kÃmaæ. 3404. Yo issarombhÅti kÃroti pÃpaæ. Katvà ca so nuttapate 1- paresaæ, Na tena so jÅvati dÅghamÃyuæ DevÃpi pÃpena samekkhare naæ. 3405. A¤¤atakaæ sÃmikehi padintaæ Dhamme Âhità ye paÂicchanti dÃnaæ, PaÂicchakà dÃyakà cÃpi tattha Sukhappaphala¤¤eva karonati kammaæ. [PTS Page 220] [\q 220/] 3406. A¤¤o nu te koci naro paÂhabyà Saddaheyya 2- lokasmiæ na me piyÃti, Bhuso ca tyassa manaso vighÃto Datvà piyaæ ummadantiæ adiÂÂhà 3- 3407. Addhà piyà mayha janinda esà Na sà mama 4- appiyà bhÆmipÃla, Yante mayà ummadanti padinnà Bhusehi rÃjà vanathaæ sajÃhi. 3408. Yo attadukkhena parasasa dukkhaæ Sukhena và attasukhaæ dahÃti, Yathevidaæ mayha tathà paresaæ Yo evaæ jÃnÃti savedi dhammaæ. 3409. A¤¤o nu te koci nÃro paÂhabyà Saddaheyya lokasmiæ na me piyÃti, Bhuso ca tyassa manaso vighÃto Datvà piyaæ ummadantiæ adiÂÂhÃ. 1. Nuttasate - machasaæ 2. Saddheyya - vi machasaæ 3. DiÂÂhà - machasaæ 4. Mamaæ - vi machasaæ. [BJT Page 238] [\x 238/] 4310. Janinda jÃnÃsi piyà mamesà Na sà mamaæ appiyà bhÆmipÃla, Piyena te dammi piyaæ janinda PiyadÃyino deva piyaæ labhanti. 3411. So nunÃhaæ vadhissÃmi attÃnaæ kÃmahetukaæ, Tahi dhammaæ adhammena ahaæ vidhitumusasahe. 3412. Sace tuvaæ mayha satiæ janinda Na kÃmayÃsi raviraseÂÂha, CajÃmi naæ sabbajanassa sibba Mayà pamutataæ tato avhayesi naæ. 3413. Adusiyaæ ce abhipÃraka tvaæ CajÃsi katte ahitÃya tyassa, vahà 1- ca te upavÃdopi assa Na cÃpi tyassa nagarambhÅ pakkho. 3414. Ahaæ sabhissaæ upavÃdametaæ Nindaæ pasaæsaæ garaha¤ca sabbaæ, MametamÃgacchatu bhÆmipÃla Yathà sukhaæ sibba 2- karohi kÃmaæ. [PTS Page 221] [\q 221/] 3415. Yo neva nindaæ na punappasaæsaæ 3- ùdiyati garahaæ nopi pujaæ, Siri ca lakkhÅ ca apeti tamhà ùpo suvuÂÂhiva yathà thalambhÃ. 3416. Yaæ ki¤ci dukkhaæ ca sukha¤ca etto DhammÃtisÃra¤ca manovighÃtaæ, Urasà ahaæ paÂicchissÃmi sabbaæ PaÂhavi yathà thÃvarÃnaæ tasÃnaæ. 3417. DhammÃtisÃra¤ca manovighÃtaæ Dukkhaæ ca nicchÃmi ahaæ paresaæ, Ekopimaæ tÃrayissÃmi ahaæ bhÃraæ Dhamme Âhito ka¤¤aci ahÃpayanto. 1. Sabbà - vi 2. Sivi - machasaæ 3. Na panappasaæsaæ - machasaæ [BJT Page 240] [\x 240/] 3418. SaggÆpagaæ pu¤¤akamamaæ janinda Mà me tuvaæ antarÃyaæ akÃsi, DadÃmi te ummadantiæ pasatto RÃjÃva ya¤¤aæ 1- dhanaæ brÃhmaïÃnaæ. 3419. Addhà tuvaæ katena hitosi mayhaæ Sakhà mama ummadanti tuva¤ca, Nindeyyu devà pitaro ca sabbe PÃpa¤ca passaæ abhisamparÃyaæ. 3420. Nahetaæ dhammaæ sivirÃja vajjuæ Sanegamà jÃnapadà ca sabbe, Yante mayà ummadanti padintà Bhusehi rÃjà canathaæ sajÃhi. 3421. Addhà tuvaæ katena hitosi mayhaæ Sakhà mama ummadanti tuva¤ca, Sata¤ca dhammÃni sukittitÃni SamuddavelÃva duraccayÃni. [PTS Page 222] [\q 222/] 3422. ùhuneyyo mesi hitÃnukampi DhÃtà vidhÃtà casi kÃmapÃlo, Tayi hutà deva mahapphalà hi KÃmena me ummadantiæ paÂiccha. 3423. Addhà hi sabbaæ abhipÃraka tvaæ dhammaæ acÃri mama katatupatta, A¤¤o nu te ko idha sotthikattà Dipado naro aruïe jivaloke. 3424. Tuvaæ nu seÂÂho tvamanuttarosi Tvaæ dhammagutto dhammavidu sumedho, So dhammagutto cirameva jiva Dhamma¤ca me desaya dhammapÃla. 3425. TadiÇgha abhipÃraka suïohi vacanaæ mama, Dhammante desayissÃmi sataæ Ãsevitaæ ahaæ. 1. Ya¤¤e - ma. Cha. Saæ. [BJT Page 242] [\x 242/] 3426. SÃdhu dhammaruci rÃjà sÃdhu pa¤¤Ãïavà naro, SÃdhu mittÃnamaddubbho pÃpassÃkaraïaæ sukhaæ. 3427. Akkodhanassa vijite Âhitadhammassa rÃjino, Sukhaæ manussà Ãsetha sitacchÃyÃya saÇghare. 3428. Na cÃhametaæ abhirocayÃmi Kammaæ asamekkha kataæ asÃdhu, YevÃpi ¤atvÃna sayaæ karonti Upamà imà myaha tuvaæ suïohi. 3429. Gava¤ce taramÃnÃnaæ jimbhaæ gacchati puÇgavo, Sabbà tà jimbhaæ gacchanti neteta jimbhaæ gate sati. 3430. Evameva manussesu yo hoti seÂÂhasammato, So ce adhammaæ carati pageva itarà pajà Sabbaæ raÂÂhaæ dukhaæ seti rÃjà ce hoti adhammiko. 3431. Gava¤ce taramÃnÃnaæ ujuæ gacchati puÇgavo, Sabbà tà ujuæ gacchanti neteta ujugate sati. 3432. Evameva manussesu yo hoti seÂÂhasammato, So cepi dhammaæ carati pageva itarà pajà Sabbaæ raÂÂhaæ sukhaæ seti rÃjà ce hoti dhammiko. [PTS Page 223] [\q 223/] 3433. Na cÃpahaæ adhammena amarattamahipatthaye, Imaæ và paÂhaviæ sabbaæ vijetuæ ahipÃraka. 3434. Yaæ hi ki¤ci manussesu ratanaæ idha vijjati, GÃvo dÃso hira¤¤a¤ca vatthisaæ haricandanaæ. 3435. Assitthiyo ca ratanaæ maïika¤ca Ya¤cÃpi me candasuriyÃbhipÃlayanti, Na tassa hetu visamaæ careyya Majjhe sivinaæ usabhosmi jÃto [BJT Page 244] [\x 244/] 3436. Netà pità uggato raÂÂhapÃlo Dhammaæ sivÅnaæ apacÃyamÃno, So dhammamevÃnuvicintayanto Tasmà sake cittacase na vatte. 3437. Addhà tuvaæ mahÃrÃja niccaæ abyasanaæ sivaæ, Karissasi ciraæ rajjaæ pa¤¤Ã hi tava tÃdisi. 3438. Etaæ te anumodÃmi yaæ dhammaæ nappamajjasi, Dhammaæ pamajja khattiyo ÂhÃnà cavati issaro. 3439. Dhammaæ cara mahÃrÃja mÃtÃpitusu khattiya, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 3440. Dhammaæ cara mahÃrÃja puttadÃresu khattiya, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 3441. Dhammaæ cara mahÃrÃja mittÃmaccesu khattiya, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 3442. Dhammaæ cara mahÃrÃja vÃhanesu balesu ca, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 3443. Dhammaæ cara mahÃrÃja gÃmesu nigamesu ca, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 3444. Dhammaæ cara mahÃrÃja raÂÂhesu janapadesu ca, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 3445. Dhammaæ cara mahÃrÃja samaïabrÃhmaïesu ca, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. [BJT Page 246] [\x 246/] 3446. Dhammaæ cara mahÃrÃja migapakkhÅsu khattiya, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 3447. Dhammaæ cara mahÃrÃja dhammo ciïïo sukhÃvaho, Idha dhammaæ caritvÃna rÃja saggaæ gamissasi. 3448. Dhammaæ cara mahÃrÃja saindà sabrahmaka, Suciïïena divaæ sattà mà dhammaæ rÃja pamÃdoti. UmmÃdanti jÃtakaæ. 3. MahÃbodhijÃtakaæ. [PTS Page 232] [\q 232/] 3449. Kinnu daï¬aæ kimajinaæ kiæ chattaæ kiæ upÃhanaæ, Kiæ aÇkusa¤ca patta¤ca saÇghÃÂi¤cÃpi brÃhmaïa TaramÃnarÆpo gaïhÃsi kannu patthayase disaæ. 3450. DvÃdasetÃni vassÃni vusitÃni tavantike, NibhÃjÃnÃmi soïena piÇgalenÃbhikujjitaæ. 3451. SvÃyaæ dittova nadati sukkadÃÂhaæ vidaæsayaæ, Tava sutvà sabhariyassa vitasaddhassa maæ pati. [PTS Page 233] [\q 233/] 3452. Ahu esa kato doso yathà bhÃsasi brÃhmaïa, Esa bhiyyo pasidÃmi vasa brÃhmaïa mÃgamÃ. 3453. Sabbaseto pure Ãsi tatopi sabalo ahu, SabbalohitakodÃni kÃlo pakkamituæ mama. [BJT Page 248] [\x 248/] 3454. Abbhantaraæ pure Ãsi tato majjhe tato bahi, Purà niddhamanà hoti sayameva vajÃmahaæ. 3455. Vitasaddhaæ na seveyya udapÃnaæva nodakaæ, Sacepi naæ anukhaïe vÃrikaddamagandhikaæ. 3456. Pasantameva seveyya appasannaæ vivajjaye, Pasannaæ paÂirupÃseyya rahadaævodakanthiko. 3457. Bhaje bhajantaæ purisaæ abhajantaæ na bhajjaye, 1- Asappurisadhammo so yo bhajantaæ na bhajjati. 2- 3458. Yo bhajantaæ na bhajati sevamÃnaæ na sevati, Sa ve manussapÃpiÂÂho migo sÃkhassito yathÃ. 3459. AccÃbhikkhaïasaæsagagà asamosaraïena ca, Etena mittà jiranti akÃle yÃcanÃya ca. 3460. Tasmà nÃbhikkhaïaæ gacche na ca gacche cirÃciraæ, KÃlena yÃvaæ yÃceyya evaæ mittà na jiyare. 3461. Aticiraæ nivÃsena piyo bhavati appiyo, ùmanta kho taæ gacchÃma purà te homa appiyÃ. [PTS Page 234] [\q 234/] 3462. Evaæ ce 3- yÃcamÃnÃnaæ a¤jaliæ nÃvakhujjhasi, ParivÃrakÃnaæ satatÃnaæ vacanaæ na kÃrosi no Evaæ taæ abhiyÃcÃma puna kayirÃsi pariyÃyaæ. 3463. Evaæ ce no viharataæ antarÃyo na hesasti, Tumbhaæ cÃpi 4- mahÃrÃja ambhaæ 5- và raÂÂhava¬¬hana AppevanÃma passema 6- ahorattÃnamaccaye. 1. Nabhaye nabhÃjaye - vi machasaæ 2. Nabhajati - machasaæ nabhÃjati - vi 3. Te - machasaæ 4. Mayahaævà - vi mayahaæ 5. TuyahaæcÃpi - vi machasaæ 6. PassÃma - vi. [BJT Page 250] [\x 250/] [PTS Page 237] [\q 237/] 3464. Udiraïà ce saÇgatyà bhÃvÃya manuvattati, AkÃmà akaraïiyaæ và karaïiyaæ cÃpi kubbati AkÃmakaraïiyasmiæ 1- kavidha pÃpena lippati. 2- 3465. So ce attho ca dhammo ca kalyÃïo na ca pÃpako, Bhoto ce vacanaæ saccaæ suhato vÃnaro mayÃ. 3466. Attano ce hi vÃdassa aparÃdhaæ vijÃniyÃ, Na maæ tvaæ garaheyyÃsi bhoto vÃdo hi tÃdiso. [PTS Page 238] [\q 238/] 3467. Issaro sabbalokassa sace kappeti 3- jÅvitaæ, IddhibyasanabhÃva¤ca kammaæ kalyÃïapÃpakaæ NiddesakÃri puriso issaro tena lippati. 3468. So ce attho ca dhammo ca kalyÃïo na ca pÃpako, Bhoto ce vacanaæ saccaæ suhato vÃnaro mayÃ. 3469. Attano ce hi vÃdassa aparÃdhaæ vijÃniyÃ, Na maæ tvaæ garaheyyÃsi bhoto vÃdo hi tÃdiso. 3470. Sace pubbekatahetu sukhadukkhaæ nigacchati, PorÃïakaæ kataæ pÃpaæ tameso mu¤cate iïaæ PorÃïakaiïamokkho kvidha pÃpena lippati. [PTS Page 239] [\q 239/] 3471. So ce attho ca dhammo ca kalyÃïo na ca pÃpako, Bhoto ce vacanaæ saccaæ suhato vÃnaro mayÃ. 3472. Attano ce hi vÃdassa aparÃdhaæ vijÃniyÃ, Na maæ tvaæ garaheyyÃsi bhoto vÃdo hi tÃdiso. 1. AkÃmà karaïiyamahi - machasaæ, syà 2. Limpati - machasaæ, syà 3. Kuppeti - machasaæ [BJT Page 252. [\x 252/] ] 3473. CatunnaæyevupÃdÃya rÆpaæ sambhoti pÃïinaæ, Yato ca rÆpaæ sambhoti tattheva 1- anupagacchati. 3474. Idheva jÅvati jivo pecca pecca vinassati, Ucchijjati ayaæ loko ye bÃlà ye ca paï¬ità UcchijjamÃne lokasmiæ kavidha pÃpena lippati. 3475. So ce attho ca dhammo ca kalyÃïo na ca pÃpako, Bhoto ce vacanaæ saccaæ suhato vÃnaro mayÃ. 3476. Attano ce hi vÃdassa aparÃdhaæ vijÃniyÃ, Na maæ tvaæ garaheyyÃsi bhoto vÃdo hi tÃdiso. [PTS Page 240] [\q 240/] 3477. ùhu battavidhà loke bÃlà paï¬itamÃnino, MÃtaraæ pitaraæ ha¤¤e atho jeÂÂhampi bhÃtaraæ Haneyya puttadÃre ca attho ce tÃdiso siyÃ. 3478. Yassa rukkhassa chÃyÃya nisideyya sayeyya vÃ, Na tassa sÃkhaæ bha¤ejayya mittadubbho hi pÃpako. 3479. Atha attho samuppanne samulamapi abbahe. Attho me sambalenÃsi suhato vÃnaro mayÃ. 3480. So ce attho ca dhammo ca kalyÃïo na ca pÃpako, Bhoto ce vacanaæ saccaæ suhato vÃnaro mayÃ. 3481. Attano ce hi vÃdassa aparÃdhaæ vijÃniyÃ, Na maæ tvaæ garaheyyÃsi bhoto vÃdo hi tÃdiso. [PTS Page 241] [\q 241/] 3482. AhetuvÃdo puriso yo ca issarakuttiko, Pubbekati ca ucchedi yo ca khattavidho naro 1. TatthevÃnupa - vi machasaæ [BJT Page 254] [\x 254/] 3483. Ete asappurisà loke bÃlà paï¬itamÃnino, Kareyya tÃdiso pÃpaæ atho a¤¤ampi kÃraye Asappurisasaæsaggo dukkaÂo kaÂukudrayo. 3484. UrabbharÆpena khakÃsu 1- pubbe AsaÇkito ajayuthaæ upeti, Hanatvà uraïiæ ajiyaæ 2- aja¤ca CitrÃsayitvà yena kÃmaæ paleti. [PTS Page 242] [\q 242/] 3485. Tathà vidheke samaïabrÃhmaïÃse Chadanaæ katvà va¤cayanti manusse, AnÃsakà thaï¬ilaseyyakà ca Rajojallaæ ukkuÂikappadhÃnaæ PariyÃyabhanta¤ca apÃïakattaæ 3- PÃpÃcÃrà arahanto vadÃnÃ. 3486. Ete asappurisà loke bÃlà paï¬itamÃnino, Kareyya tÃdiso pÃpaæ atho a¤¤ampi kÃraye Asappurisasaæsaggo dukkaÂo kaÂukudrayo. 3487. YamÃhu natthi viriyanti hetu¤ca apavadanti 4- ye, ParakÃraæ attakÃra¤ca ye tucchaæ samavaïïayuæ. 3488. Ete asappurisà loke bÃlà paï¬itamÃnino, Kareyya tÃdiso pÃpaæ atho a¤¤ampi kÃraye Asappurisasaæsaggo dukkaÂo 5- kaÂukudrayo. 3489. Sace hi viriyaæ nÃsasa kammaæ kalyÃïapÃpakaæ, Na bhare va¬¬hakiæ 6- rÃjà napi yantÃni 7- kÃraye. 3490. Yasmà ca viriyaæ atthi kammaæ kalyÃïapÃpakaæ, Tasmà yantÃni kÃreti rÃjà bharati va¬¬hakiæ. 3491. Yadi vassasataæ devo na vasse na himaæ pate, Ucchijjeyya ayaæ loko vinasseyya ayaæ pajÃ. 1. Vakasusa - machasaæ vakÃsu - vi 2. Ajikaæ - machasaæ 3. ApÃïakattà - machasaæ syà 4. Ahetu¤ca pavadantiye - machasaæ 5. Dukkhanto - machasaæ 6. Va¬¬hati - machasaæ 7. TantÃni - machasaæ [BJT Page 256] [\x 256/] 3492. Yasmà ca vassati devo himaæ cÃpi1- phusiyati, Tasmà sassÃni paccanti raÂÂha¤ca pallate viraæ. 3493. Gama¤ce taramÃnÃnaæ jimbhaæ gacchati puÇgavo, Sabbà tà jimbhaæ gacchanti nette jimbhaæ gate sati. 3494. Evameva manussesu yo hoti seÂÂhasammato, So ce adhammaæ carati pageva itarà pajà Sabbaæ raÂÂhaæ dukkhaæ seti rÃjà ce hoti adhammiko. 3495. Gama¤ce taramÃnÃnaæ ujuæ gacchati puÇgavo, Sabbà tà ujuæ gacchanti nette uju2-gate sati 3496. Evameva manussesu yo hoti seÂÂhasammato, So ce dhammaæ carati pageva itarà pajà Sabbaæ raÂÂhaæ dukkhaæ seti rÃjà ce hoti adhammiko. 3497. MahÃrukkhassa phalino Ãmaæ chindati yo phalaæ, Rasa¤cassa na jÃnÃti bija¤cassa vinassati. [PTS Page 243] [\q 243/] 3498. MahÃrukkhupamaæ raÂÂhaæ adhammena yo pasasÃsati, Rasa¤cassa na jÃnÃti raÂÂha¤cassa vinassati. 3499. MahÃrukkhassa phalino pakkaæ chindati yo phalaæ, Ra¤cassa vijÃnÃti bija¤cassana nassati. 3500. MahÃrukkhupamaæ raÂÂhaæ dhammena yo pasÃsati, Rasa¤cassa vijÃniti raÂÂha¤cassa na nassati. 3501. Yoca rÃjà janapadaæ adhammena pasÃsati, Sabbosadhihi so rÃjà viruddhaæ hoti khattiyo. 1. Bhima¤cÃnuphusayati - machasaæ, himaæcÃnu phuseyyati - vi 2. Ujuæ - machasaæ [BJT Page 258] [\x 258/] 3502. Tatheva negame hiæsaæ ye yuttà kayavikkaye, OjadÃnabalikÃre1- sa kosena virujjhati. 3503. PabhÃravarakhetta¤¤u saÇgÃme katanissame, Ussite hiæsayaæ rÃjà sabalena virujjhati. 3404. Tatheva isayo hiæsaæ saæyame brahmacÃrino2, AdhammacÃri khattiyo so saggena virujjhati. 3505. Yo ca rÃjà adhammaÂÂho bhariyaæ hatta adÆsakaæ, Luddaæ pasavate pÃpaæ3- puttehi ca virujjhati. 3506. Dhamma¤care jÃnapade negamesu balesu ca, Isayo ca na hiæseyyaæ puttadÃre sama¤care. 3507. Sa tÃdiso bhumipati raÂÂhapÃlo akodhano, SÃmante sampakampeti indeva asurÃdhipoti. 3. MahÃbodhijÃtakaæ Pa¤¤ÃsanipÃto niÂÂhito. TassuddÃnaæ: - SanaÊinikamavhayano paÂhamo Dutiyo pana saummadantivaro, Tatiyo pana bodhi sirivhayano KathitÃpana tÅïi jinena subhÃti. 1. OjadÃnebalikÃre - vi 2. BrahmacÃriye - vi machasaæ 3. hÃnaæ - machasaæ syà [BJT Page 260] [\x 260/] SaÂÂhinipÃto 1. SoïakajÃtakaæ [PTS Page 250] [\q 250/] 3508. Kassa sutvà sataæ dammi sahassaæ daÂÂhu1- soïakaæ, Ko me soïaka makkhÃti2- sahÃyaæ paæsukiÊitaæ2- 3509. Atha bravi mÃïavako daharo pa¤cacuÊako, Mayhaæ sutvà sataæ dehi sahassaæ daÂÂhu soïakaæ Ahaæ soïakamakkhissaæ4- sahÃyaæ paæsukiÊitaæ [PTS Page 251] [\q 251/] 3510. Katarasmiæ5- so janapade raÂÂhesu nigamesu ca, Kattha te soïako diÂÂho6- taæ me akkhÃhi pucchito. 3511. Taveva deva vijite7- tavecuyyÃnabhumiyÃ, Ujuvaæsà mahÃsÃlà nilobhÃsà manoramà TiÂÂhanti meghasamÃnà rammà a¤¤o¤¤anissitÃ. 3512. Tesaæ mulasmiæ8- soïako jhÃyati anupÃdano, UpÃdÃnesu lokesu dayhamÃnesu9- nibbuto. 3513. Tato ca rÃjà pÃyÃsi senÃya caturaÇgiyÃ, KÃrÃpetvà samaæ maggaæ agamà yena soïako. 3514. UyyÃnabhumiæ gantvÃna vicaranto brahÃmane, ùsinaæ soïakaæ dakkhi dayhamÃnesu nibbutaæ 3515. KapaïovatÃyaæ bhikkhu muï¬o saÇghÃÂipÃruto, AmÃtiko apitiko rukkhamulasmiæ jhÃyati. 3516. Imaæ vÃkyaæ nisÃmetvà soïako etadabravi, Na rÃjà kapaïo hoti dhammaæ kÃyena phassayaæ. 1. DiÂÂha - machasaæ, syà 2. MakkhÃsi - machasaæ 3. Saha paæsukiÊitaæ - vi 4. Soïakakkhissaæ - machasaæ 5. Katamasmiæ - machasaæ 6. Katthasoïakamadadakkhi - machasaæ 7. Jivite - machasaæ 8. Mulamhi - machasaæ 9. ÖayahamÃnesu - vi machasaæ, syà [BJT Page 262] [\x 262/] [PTS Page 252] [\q 252/] 3517. Yodha dhammaæ niraækatvà adhammamanuvattati, Sa rÃja kapaïo hoti pÃpo pÃpaparÃyano. 3518. Arindamoti me nÃmaæ kÃsirÃjÃti maæ vidu, Kacci bhoto sukhaseyyà idha pattassa soïaka 3519. SadÃpi bhadumadhanassa anÃgÃrassa bhikkhuno, Na tesaæ koÂÂhe openti na kumbhiæ na kaÊopiyaæ ParaniÂÂhita1- mesÃnà tena yÃpenati subbatÃ. 3520. Dutiyampi bhadumadhanassa anÃgÃrassa bhikkhuno, Anavajjapiï¬o bhottabbo na ca kocuparodhati. 3521. Tatiyampi bhadumadhanassa anÃgÃrassa bhikkhuno, Nibbuta2-piï¬o bhottabbo na ca kocuparodhati. 3522. Catutthampi bhadumadhanassa anÃgÃrassa bhikkhuno, Muttassa raÂÂhe carato saÇgho yassa na vijjati. 3523. Pa¤campi bhadumadhanassa anÃgÃrassa bhikkhuno, Nagarambhi dayhamÃnamhi nÃssa ki¤ci adayhatha. [PTS Page 253] [\q 253/] 3524. ChaÂÂhampi bhadumadhanassa anÃgÃrassa bhikkhuno, RaÂÂhe vilumpamÃnamhi nÃssa ki¤ci ahÃratha3 3525. Sattamampi bhadumadhanassa anÃgÃrassa bhikkhuno, Corehi rakkhitaæ maggaæ ye ca¤¤e paripatthikà pattacivaramÃdÃya sotthiæ gacchati subbato. 3526. AÂÂhamampi bhadumadhanassa anÃgÃrassa bhikkhuno, Yaæ yaæ disaæ pakakamati anapekkhova gacchati. 1. ParitiÂÂhita - vi machasaæ, syà 2. Nibbuto - vi machasaæ 3. ùharatha - machasaæ [BJT Page 264] [\x 264/] [PTS Page 254] [\q 254/] 3527. Bahuni1- samaïabhaduni ye tvaæ bhikkhu pasaæsasi, Aha¤ca giddho kÃmesu kathaæ kÃhÃmi soïaka 3528. Piyà me mÃnusà kÃmà atho dibyÃpi2- me piyÃ, Atha kena nu vaïïena abho loke labhambhase. [PTS Page 255] [\q 255/] 3529. KÃmesu giddhà kÃmaratà kÃmesu adhimucchitÃ, Narà pÃpÃni katvÃna upapajjanti duggatiæ 3530. Ye ca kÃme pahatvÃna nikkhantà akutobhayÃ, EkodibhÃvÃdhigatà na te gacchanti duggatiæ. 3531. Upamante karissÃmi taæ suïohi arandama, UpamÃyapidhekacce3- atthaæ jÃnanti paï¬ità 3532. GaÇgÃya kuïapaæ disvà cuyhamÃnaæ mahaïïave, VÃyaso samavintesi appapa¤¤o acetaso 3533. YÃna¤ca vatidaæ laddhaæ bhakkhovÃyaæ anapapako, Tattha rattiæ tattha divà tattheva nirato mano. 3534. KhÃdaæ nÃgassa maæsÃni picaæ bhÃgirathodakaæ, Sampassaæ vanacetyÃni na palettha4- vihaÇgamo. 3535. Ta¤ca otaraïi gaÇgà pamatataæ kuïape rataæ, Samuddaæ ajjhagÃhÃsi agati yattha pakkhinaæ. 3536. So ca bhakkhaparikkhiïo uppatitvÃ5- vihaÇgamo, Na pacchato na purato nuttaraæ nopi dakkhiïaæ. 3537. DÅpaæ so na ajjhaga¤chi agati yattha pakkhinaæ, So ca tattheva pÃpattha yathà dubbalako tathÃ. 1. Bahu pi bhadrà etesaæ - machasaæ bahupi bhadrakà ete - vi 2. DibbÃpi - vi 3. UpamÃya vidhekacce - machasaæ 4. NapaÊetha - machasaæ 5. Upadatvà - vi machasaæ [BJT Page 266] [\x 266/] 3538. Ta¤ca sÃmuddikà macchà kumahilà makarà susu, PasayhakÃrà khÃdiæsu endamÃnaæ vipakkhinaæ1- 3539. Evameva tuvaæ rÃja ye ca¤¤e kÃmabhogino, Giddhà ce na vamissanti kÃkapa¤¤Ãya2- te vidu. 3540. Esà te upamà rÃja atthasandassani katÃ, Tvaæ ca pa¤¤Ãyase tena yadi kÃhasi và na vÃ. [PTS Page 257] [\q 257/] 3541. EkavÃcampi dve vÃcaæ bhaïeyya anukampako, Tatuttariæ3- na bhÃseyya dÃso vayyassa4- sannike. 3542. Idaæ vatvÃna pakkÃmi soïako amitabuddhimÃ, VehÃse antalikkhasmiæ anusÃsitvÃna khattiyaæ. [PTS Page 258] [\q 258/] 3543. Ko nu me rÃjakattÃro sutà ceyyattimÃgatÃ5, Rajjaæ niyyÃdayissÃmi nÃhaæ rajjenamatthiko. 3544. Ajjeva pabbajissÃmi ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, MÃhaæ kÃkova dummedho kÃmÃnaæ vasamanacagaæ 3545. Atthi te daharo putto dighÃvu raÂÂhava¬¬hano, Taæ rajje abhisi¤cassu so no rÃjà bhavissati. 3546. Khippaæ kumÃraæ Ãnetha dighÃvuæ raÂÂhava¬¬hanaæ, Taæ rÃjje abhisi¤cissaæ so vo rÃjà bhavissati. 3547. Tato kumÃraæ Ãnesuæ dighÃvuæ raÂÂhava¬¬hanaæ, Taæ disvà Ãlapi rÃjà ekaputtaæ manoramaæ. 3548. SaÂÂhi gÃmasahassÃni paripuïïÃni sabbaso, Te putta paÂipajjassu rajjaæ niyyÃdayÃmi te 1. Vipakkhakaæ - machasaæ 2. KÃkapa¤¤Ãca - machasaæ 3. Taduttari - machasaæ 4. Ayiyassa - vi 5. SudadÃveyyattamÃgatà - machasaæ suduveyyatati mÃgatà - vi [BJT Page 268] [\x 268/] 3549. Ajjeva pabbajissÃmi ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, MÃhaæ kÃkova dummedho kÃmÃnaæ vasamÃnacagaæ 3550. SaÂÂhinÃgasahassani sabbÃlaÇkÃrabhusitÃ, Suvaïïakacchà mÃtaÇgà hemakappanavÃsasÃ. 3551. ùrÆÊhà gÃmaïiyehi tomaraÇkusapÃïihi, Te putta paÂipajjassu rajjaæ niyyÃdayÃmi te. 3552. Ajjeva pabbajissÃmi ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, MÃhaæ kÃkova dummedho kÃmÃnaæ vasamanavagaæ 3553. SaÂÂhiassasahassÃni sabbÃlaÇkÃrabhusitÃ, ùjÃniyà ca jÃtiyà sindhavà sighavÃhanaæ 3554. ùrÆÊhà gÃmaïiyehi tomaraÇkusapÃïihi, Te putta paÂipajjassu rajjaæ niyyÃdayÃmi te. 3555. Ajjeva pabbajissÃmi ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, MÃhaæ kÃkova dummedho kÃmÃnaæ vasamanavagaæ [PTS Page 259] [\q 259/] 3556. SaÂÂhiassasahassÃni sannaddhà ussitaddhajÃ, Dipà athopi veyyagghÃ1- sabbÃlaÇkÃrabhusità 3557. ùrÆÊhà gÃmaïiyehi cÃpahatthehi vammihi, Te putta paÂipajjassu rajjaæ niyyÃdayÃmi te. 3558. Ajjeva pabbajissÃmi ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, MÃhaæ kÃkova dummedho kÃmÃnaæ vasamanavagaæ 3559. SaÂÂhiassasahassÃni roha¤¤Ã suÇgavusabhÃ, Tà putta paÂipajjassu rajjaæ niyyÃdayÃmi te 3560. Ajjeva pabbajissÃmi ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, MÃhaæ kÃkova dummedho kÃmÃnaæ vasamanvagaæ. 3561. SoÊasitthisahassÃni sabbÃlaÇkÃrabhusitÃ, VicitravatthÃbharaïà Ãmuttamaïikuï¬alà Tà putta paÂipajjassu rajjaæ niyyÃdayÃmi te. 1. Veyagghaæ - machasaæ [BJT Page 270] [\x 270/] 3562. Ajjeva pabbajissÃmi ko ja¤¤Ã maraïaæ suve, MÃhaæ kÃkova dummedho kÃmÃnaæ vasamanavagaæ 3563. Daharasseva me tÃta mÃtà matÃti me sutaæ, Tayà vinà ahaæ tÃta jÅvitumpi na ussahe. 3564. Yathà Ãra¤¤akaæ nÃgaæ poto anveti pacchato, Jessantaæ1- giriduggesu samesu visamesu ca. 3565. Evaæ taæ anugacchÃmi puttamÃdÃya gacchato, Subharo te bhavissÃmi na te hessÃmi dubbharo. 3566. Yathà sÃmuddikaæ nÃvaæ vÃïijÃnaæ dhanesinaæ, VohÃro tattha gaïheyya vÃïijà byasani2- siyà 3567. Imaæ kumÃraæ pÃpetha pÃsÃdaæ rativa¬¬hanaæ, [PTS Page 260] [\q 260/] Tattha kambusahatthÃyo yathà sakkaæva accharà Tà naæ tattha ramessanti tÃhi ceso ramissati. 3568. Tato kumÃraæ pÃpesuæ pÃsÃdaæ rativa¬¬hanaæ, Taæ disvà avacuæ4- ka¤¤Ã dighÃvuæ raÂÂhava¬¬hanaæ. 3569. DevatÃnusi gandhabbo Ãdu sakko purindado, Ko và tvaæ kassa và putto kathaæ jÃnemu taæ mayaæ. 3570. Namhi devo na gandhabbo napi5- sakko purindado, KÃsi ra¤¤o ahaæ putto dighÃvu raÂÂhava¬¬hano Mamaæ bharatha bhaddaæ vo6- ahaæ bhattà bhavÃmi vo. 3571. Taæ tattha avacuæ ka¤¤Ã dighÃvuæ raÂÂhava¬¬hanaæ, Kuhiæ rà anuppetto ito rÃjà kuhiæ gato. 1. Desasantaæ - machasaæ 2. Byasanaæ - machasaæ 3. EvamevÃyaæputatakali - vi machasaæ 4. Avacaæ - machasaæ 5. Namhi - machasaæ 6. Te - machasaæ [BJT Page 272] [\x 272/] 3572. PaÇkaæ rÃjà atikkanto thale rÃjà patiÂÂhito, AkaïÂakaæ agahanaæ paÂipanno mahÃpathaæ. 3573. Aha¤ca paÂipannosmi maggaæ duggatigÃminaæ, sakaïÂakaæ sagahanaæ yena gacchanti1- duggatiæ. 3574. Tassa te svÃgataæ rÃjà sihassova giribbajaæ, AnusÃsa mahÃrÃja tvaæ no sabbÃsamissaroti. SoïakajÃtakaæ. 2. SaÇkiccajÃtakaæ [PTS Page 264] [\q 264/] 3575. Disvà nisinnaæ rÃjÃnaæ brahmadantaæ rathesabhaæ, Athassa paÂivedesi yassÃsi anukampako 3576. SaÇkiccÃyaæ anuppatto isinaæ sÃdhusammato, TaramÃnarÆpo niyyÃhi khippaæ passa mahesinaæ 3577. Tato ca rÃjà tararamÃno yuttamÃruyha sandanaæ, MittÃmaccaparibbuÊho agamÃsi rathesabho. 3578. Nikkhippa2- pa¤ca kakudhÃni kÃsinaæ raÂÂhava¬¬hano, VÃÊavijanimuïhÅsaæ khaggaæ chatta¤cupÃhanaæ. 3579. Oruyha rÃjà yÃnambhà ÂhapayitvÃ3- pacchadaæ, ùsinaæ dÃyapassasmiæ saÇkiccamupasaÇkami. 3580. UpasaÇkamitvà so rÃjà sammodi isinà saha, taæ kathaæ vitisÃretvà ekamantaæ upÃvisi. 3581. Ekamantaæ nisinnova atha kÃlaæ ama¤¤atha, Tato pÃpÃni kammÃni pucchituæ paÂipajjatha. 1. GacchÃmi - vi. Machasaæ 2. Nikkhipa - machasaæ 3. Thapayitvà - machasaæ [BJT Page 274] [\x 274/] 3582. Isiæ pucchÃmi1- saÇkiccaæ isinaæ sÃdhusammataæ, ùsinaæ dÃyapassasmiæ isisaÇghapurakkhataæ2- [PTS Page 265] [\q 265/] 3583. Kaæ gatiæ pepacca3- gacchanti narà dhammÃticÃrino, Aticiïïo mayà dhammo tamme akkhÃhi pucchito. 3584. Isi avaca saÇkicco kÃsinaæ raÂÂhava¬¬hanaæ, ùsinaæ dÃyapassasmiæ mahÃrÃja suïohi me. 3585. Uppathena vajantassa yo maggamanusÃsati, Tassa ce vacanaæ kayirà nÃssa maggeyya kaïÂako. 3586. Adhammaæ paÂipannassa yo dhammamanusÃsati, Tassa te vacanaæ kayirà na so gaccheya duggatiæ. [PTS Page 266] [\q 266/] 3587. Dhammo patho mahÃrÃja adhammo pana uppatho, Adhammo nirayaæ neti dhammo pÃpeti suggatiæ. 3588. AdhammacÃrino rÃja narà visamajivino, Yaæ gatiæ pecca gacchanti niraye te suïohi me. 3589. Sa¤achivo kÃÊasutto ca saÇghÃto4- dve ca roruvÃ, AthÃparo mahÃvici tapano ca patÃpano. 3590. Iccete aÂÂha nirayà akkhÃtà duratikkamÃ, ùkiïïà luddakammehi paccekà soÊasussadÃ. 3591. KadariyatÃpanà ghorà accimanto mabhabbhÃyÃ, LomahaæsanarÆpà ca bhesmà paÂibhayà dukhÃ. 1. PucchÃma - syà 2. Purakkhitaæ - machasaæ 3. Pacca - machasaæ 4. SaÇghÃÂo - machasaæ, [PTS] [BJT Page 276] [\x 276/] 3592. Catukkaïïà catudvÃrà vibhattà bhÃgaso mitÃ, AyopÃkÃrapariyantà ayasà paÂikujjitÃ. 3593. Tesaæ ayomayà bhÆmi jalità tejasà yutÃ, Samantà yojanasataæ phuÂà tiÂÂhanti sabbadÃ. 3594. Ete pattani niraye uddhapÃdà avaæsirÃ, IsÅnaæ ativattÃro sa¤¤atÃnaæ tapassinaæ. 3595. Te bhÆnahuno paccanti macchà bilakatà yathÃ, Saævacchare asaÇkheyye narà kibbisakÃrino. 3596. Dayha 1- mÃnena gattena niccaæ santarabÃhiraæ, Nirayà nÃdigacchanti dvÃraæ nikkhamanesino. 3597. Puratthimena dhÃvanti tato dhÃvanti pacchato, Uttarenapi dhÃvanti tato dhÃvanti dakkhiïaæ. 3598. Yaæ yaæ hi dvÃraæ gacchanti taæ tadeva pithiyati, 2- [PTS Page 267] [\q 267/] BahunivassasahassÃni 3- janà nirayagÃmino 4- BÃhà paggayha nandanti patvà dukkhaæ anappakaæ. 3599. ùsivisaæva kupitaæ 5- tejassiæ 6- duratikkamaæ, Na sÃdhurÆpe Ãside sa¤¤atÃnaæ tapassanaæ. 3600. AtikÃyo mahisasÃso Ãjjuno kekakÃdhipo, 7- SahassabÃhu ucchinno 8- isimÃsajja gotamaæ. 3601. Arajaæ rajasà vacchaæ kisaæ avakiriya daï¬akÅ, Talova mulato 9- chinto sarÃjà vibhavaÇgato. 3602. Upahacca manaæ mejjho 10- mÃtaÇgasmiæ yassasine, SapÃrisajjo ucchÃnno mejjhÃra¤¤aæ 11- tadà ahu. 1. Öayaha - vi machasaæ 2. Pidhiyare - machasaæ 3. BahutisatasahassÃni - vi machasaæ 4. VÃsino - vi 5. Kuppitaæ - machasaæ 6. Tejasiæ - vi machasaæ 7. KetakÃdhipo - vi machasaæ 8. Acchinno - machasaæ 9. Mulako - machasaæ 10. Majjho - machasaæ 11. MajjhÃra¤¤aæ - machasaæ [BJT Page 278] [\x 278/] 3603. KaïhÃdipÃyanÃsajja isiæ andhakaveïhuyo, A¤¤ama¤¤aæ musale 1- hanatvà sampannà yamasÃdhanaæ. 3604. AthÃyaæ isinà satto antalikkhe caro pure, PÃvekkhi paÂhaviæ 2- cecco hÅnatto pattapariyÃyaæ. 3605. Tasmà hi chandÃgamanaæ nappasaæsanti paï¬itÃ, AduÂÂhacitto bhÃseyya giraæ saccupasaæhitaæ. 3606. Manasà ce paduÂÂhena yo naro pekkhate muniæ, VijjÃvaraïasampannaæ gantà so nirayaæ adho. 3607. Ye muddhe 3- paribhÃsanti pharusupakkamà janÃ, Anapaccà adÃyÃdà tÃlavatthu bhavanta 3608. Yo ca pabbajitaæ 4- hanti katakiccaæ mahesinaæ. Sa kÃÊasuteta niraye cirarattÃya paccati. 3609. Yo ca rÃjà adhammaÂÂho raÂÂhaviddhaæsano 5- cuto, TÃpayitvà janapadaæ tÃpane pecca 6- paccati. 3610. Yo ca vassasahassÃnaæ 7- sataæ dibyÃni 8- paccati, AcacisaÇghapareto so dukkhaæ vedeti vedanaæ. [PTS Page 268] [\q 268/] 3611. Tassa aggisikhà kÃyà niccharanti pabhassarÃ, Tejobhakkhassa gattÃni lomaggehi nakhehi ca. 3612. Dayha 9- mÃnena gattena niccaæ santarabÃhiraæ, 10- DukkhÃhitunto nadati nÃgo tuttaddito 11- yathÃ. 3613. Yo lohà pitaraæ hanti dosà và purisÃdhamo, Sa kÃÊasutte niraye cirarattÃya paccati. 1. Musalà - machasaæ 2. Pathaviæ - machasaæ 3. Vu¬¬he - machasaæ 4. Pabbajjitaæ - machasaæ 5. RaÂÂhadhaæsano - vi machasaæ 6. Pacca - machasaæ 7. VassasahassÃni - machasaæ 8. DibbÃni - machasaæ 9. Öayha - vi machasaæ 10. Antara - machasaæ 11. TutataÂÂito - machasaæ tuï¬aÂaÂito - syÃ. [BJT Page 280] [\x 280/] 3614. Sa tÃsiso paccati lohakumbhiyaæ Pakka¤ca santihi hananti nittacaæ, Andhaæ karitvà muttakarisabhakkhaæ KhÃre 1- nimujjenti tathÃvidhaæ naraæ. 3615. Tantaæ pakkaÂÂhitaæ 2- ayoguÊa¤ca DÅghe ca phÃle cirarattatÃpite, VikkhambhamÃdÃya vihajja rajjuhi VivaÂe mukhe saæsavayanti 3- rakkhasÃ. 3616. SÃmà ca soïà sabalà ca gijjha KÃkoÊasaÇghà ca dijà ayomukhÃ, SaÇgamma khÃdanti vipphandamÃnaæ. Jivhaæ vibhajja 4- vighÃsaæ 5- salohitaæ. 3617. Taæ da¬¬hatÃlaæ paribhinnagattaæ NipphoÂhayantà 6- anuvicaranti rakkhasÃ, Rati hi tesaæ dukhino panitare EtÃdisasmiæ niraye vasanti Ye keci loke idha pettighÃtino 3618. Putto ca mÃtaraæ hanatvà ito gantvà yamakkhayaæ, BhusamÃpajjate dukkhaæ attakammaphalÆpago. 3619. Amanussà atibalà 7- hantÃraæ janayantiyÃ, Ayomayehi vÃlehi piÊayanti punappunaæ. [PTS Page 269] [\q 269/] 3620. Taæ passavaæ 8- sakà gatatà rudhiraæ: - attasambhavaæ, Tambalohavilinaæva 10- tattaæ pÃyenti mattiyaæ. 3621. Jigucchaæ kuïapaæ puti duggandhaæ 11- guthakadadmaæ. PubbalohitasaÇkÃsaæ rahadaæ 12- ogayha tiÂÂhati. 3622. Tamenaæ kimayo tattha atikÃyà ayomukhÃ, Chaviæ chetvÃna khÃdanti pagiddhà maæsalohite. 3623. So ca taæ nirayaæ patto nimuggo sataporisaæ, Putikaæ kuïapaæ vÃti samantà satayojanaæ. 1. MÃde 7. Asibalà - machasaæ 2. PakkuÂÂhitamayoguÊa¤ca - machasaæ 8. Tamassavaæ - machasaæ 3. Saæpavisanti - machasaæ 9. Ruhiraæ - vi 4. Vihiæja - machasaæ 10. Tamabalohavilinanaæva - machasaæ 5. VighÃsaæva - machasaæ 11. Dugandhaæ - machasaæ 6. Nippothayantà - syà 12. Rabhadavoggassa - machasaæ, rabhadoggayha - syà [BJT Page 282] [\x 282/] 3624. CakkhumÃpi hi cakkhuhi tena gandhena jiyati, etÃdisaæ brahmadanta mÃtughÃti 1- labhe dukhaæ. 3625. KhuradhÃramanukkamma tikkhaæ durabhisambhavaæ, Patanti gabbhapÃtiniyo 2- duggaæ vetaraïiæ nadiæ. 3626. Ayomayà simbaliyo soÊasaÇgulakaïÂakÃ, Ubhato mahilambanti duggaæ teraïiæ nadiæ. 3627. Te accimanto tiÂÂhanti aggikkhandhÃva ÃrakÃ, ùdintà jÃtavedena uddhaæ yojanamuggatÃ. 3628. Ete sajanti niraye tatte tikhiïakaïÂake, NÃriyo ca aticÃriïiyo 3- narà ca paradÃragÆ. 3629. Te patanti adhokkhandhà 4- vivattà 5- vihatà puthu, Sayanti vinividdhaÇgà dÅghaæ jagganti saævariæ. 3630. Tato ratyà vivasane mahatiæ pabbatupamaæ, Lohakumbhiæ pavajjanti tattaæ aggisamudakaæ. 3631. Evaæ divà ca ratto ca dusasilà mohapÃrutÃ, Anubhonti sakaæ kammaæ pubbe dukkatamatatano. 3632. Yà ca bhariyà dhanakkità sÃmikaæ atima¤¤ati, sassuæ và sasuraæ vÃpi jeÂÂhaæ vÃpi nanandaraæ 6- 3633. Tassà vaÇkena jivhaggaæ nibbahanti sabandhanaæ, [PTS Page 270] [\q 270/] SabyÃmamattaæ kiminaæ jivhaæ pasasti antano Vi¤¤Ãpetuæ sakkoti tÃpane pecca 7- paccati. 1. MÃtuÊolate dukhaæ - machasaæ, syà mattigho - vi 2. GabbhapÃtiyo - machasaæ 3. AtivÃrà - machasaæ aticÃri - vi 4. Adhakkhandhà - machasaæ, vi 5. Vigattà - machasaæ 6. Nandanaæ - syà machasaæ 7. Sacca - machasaæ [BJT Page 284] [\x 284/] 3634. Orabbhikà sukarikà macchikà migabandhakÃ, Corà goghÃtakà luddà avaïïe vaïïakÃrÃkÃ. 3635. Sattihi lobhakÆÂehi nettiæsehi usuhi ca, Ha¤¤amÃnà khÃranadiæ papatanti 1- avaæsirÃ. 3636. SÃyaæ pÃto kÆÂakÃri ayokuÂehi ha¤¤ati, Tato vantaæ durattÃnaæ paresaæ bu¤ajate 2- sadÃ. 3637. DhaÇkà bheraï¬akà 3- gijjhà kÃkoÊà ca ayomukhÃ, VipphandamÃnaæ 4- khÃdanti naraæ kibbisakÃrinaæ. 3638. Ye vigena migaæ hanti pakkhiæ và pana pakkhinÃ, Asanto rajasà channà gantà te nirayussadaæ [PTS Page 276] [\q 276/] 3639. Santo ca uddhaæ gacchanti suviïïenidha kamamunÃ, Suciïïassa phalaæ passa sahindà devà sabuhmakÃ. 3640. Taæ taæ brÆmi mahÃrÃja dhammaæ raÂÂhapati cara, Tathà 5- tathà rÃja carÃhi dhammaæ Yathà taæ suciïïaæ nÃnutappeyya pacchÃti. SaÇkicca jÃtakaæ. SaÂÂhinipÃtaæ niÂÂhitaæ TassuddÃnaæ: Atha saÂÂhinipÃtamhi suïÃtha mama bhÃsitaæ, pavaro soïaka arindamasambhayano Tathà vutta rathesabha kicca varoti. 1. Saæpatanti - machasaæ 2. Bhu¤jare - machasaæ 3. Bhedaïaæ¬akà - machasaæ 4. VipandamÃnaæ - vi 5. TathÃrÃja - machasaæ [BJT Page 286] [\x 286/] SattatinipÃto 1. KusajÃtakaæ. [PTSPage 289] 3641. Idaæ te raÂÂhaæ sadhanaæ sayoggaæ SakÃyuraæ sabbakÃmÆpapannaæ, Idante rajjaæ anusÃsa amma GacchÃmahaæ yattha piyà pabhÃvati. [PTS Page 293] [\q 293/] 3642. Anujajubhutena haraæ mahantaæ 1- Divà ca ratto ca nisithakÃle, 2- PaÂigaccha tvaæ khippaæ kusÃvatiæ kusa Na icchÃmi 3- dubbaïïamahaæ vasantaæ. [PTS Page 294] [\q 294/] 3643. NÃhaæ gamissÃmi ito kusÃvatiæ PabhÃvati vaïïapalohito tava, RamÃmi maddasasa niketaramme HitvÃna raÂÂhaæ tava dassane rato. 3644. PabhÃvati vaïïapalohito tava SammuÊharÆpo vicarÃmi mediniæ, Disaæ na jÃnÃmi kutombhi Ãgato Tayambhi matto migamandalocane. 3645. SuvaïïacÅravasane jÃtarÆpasumekhale, Sussoïi 4- tava kÃmà hi nÃhaæ rajjenamatthiko. [PTS Page 295] [\q 295/] 3646. Abbhu hi tassa bho hoti yo anicchantamicchati, AkÃmaæ rÃja kÃmehi akanto kanta 5- micchasi. 3647. AkÃmaæ và sakÃmaæ và yo naro labhate piyaæ, LÃbhamettha pasaæsÃmi 6- alÃbho tattha pÃpako. 1. Mahanti - machasaæ 2. NisidakÃle - machasaæ 3. NicchÃmi - machasaæ 4. Susoïi - machasaæ 5. Kantu - machasaæ 6. PasaæsÃma - machasaæ, vi. [BJT Page 288] [\x 288/] 3648. PÃsÃïasÃraæ khaïasi kaïikÃrassa dÃrunÃ, VÃtaæ jÃlena bÃdhesi yo anicchantamicchati. 3649. PÃsÃïo nÆna te bhadaye ohito mudulakkhaïe, Yo te sÃtaæ na vindÃmi tirojanapadÃgato [PTS Page 296] [\q 296/] 3650. Yadà maæ bhÆkuÂiæ 1- katvà rÃjaputti udikkhasi, ùÊÃriko tadà homi ra¤¤o maddassa 2- thipure. 3651. Yadà umbhayamÃnà maæ rÃjaputti udikkhasi, NÃÊÃriko tadà homi rÃjà bhomi tadà kuso. 3652. Sace hi vacanaæ saccaæ nemittÃnaæ bhavissati, Neva me tvaæpati assa kÃmaæ chidantu sattadhÃ. 3653. Sace hi vacanaæ saccaæ a¤¤esaæ yadi và mama, Neva tuyhaæ pati atthi a¤¤o sihassarà kusÃ. [PTS Page 297] [\q 297/] 3654. Nekkhaæ 3- givante kÃressa patvà khujje kusavÃtiæ, Sace maæ nÃganÃsuru olokeyya pabhÃvati. 3655. Nekkhaæ givante kÃressaæ 4-patvà khujje kusavÃtiæ, Sace maæ nÃganÃsuru 5-Ãlapeyya pabhÃvati. 3656. Nekkhaæ givante kÃressaæ patvà khujje kusavÃtiæ, Sace maæ nÃganÃsuru umbhÃyeyya 6- pabhÃvati. 3657. Nekkhaæ givante kÃressaæ patvà khujje kusavÃtiæ, Sace maæ nÃganÃsuru pambhÃyeyya 7- pabhÃvati. 3658. Nekkhaæ givante kÃressaæ patvà khujje kusavÃtiæ, Sace maæ nÃganÃsuru pÃïihi 8- upasamphuse. . 1. BhukuÂikaæ - vi 2. Dadassante - machasaæ 3. Nikkhaæ - machasaæ 4. KÃrissaæ - machasaæ 5. AnÃganÃsuraæ - machasaæ syà nÃganÃsuraæ - vi 6. UmbhÃpeyya - vi machasaæ 7. PambhÃpeyya - vi machasaæ 8. PÃïinà - machasaæ [BJT Page 290] [\x 290/] [PTS Page 298] [\q 298/] 3659. Nahi nunÃyaæ rÃjaputti rÃjaputti kuse sÃtampi vindati, ùÊÃrike bhate 1- pose vetanena 2- anatthike. [PTS Page 299] [\q 299/] 3660. Nahi nÆna 3- ayaæ khujjà labhati jivihÃya chedanaæ, Sunisitena satthena evaæ dubbhÃsitaæ bhaïaæ. 3661. Mà naæ rÆpena pÃmesi Ãrohena pabhÃvati, MahÃyasoti katvÃna karassu rucire piyaæ 3662. Mà naæ rÆpena pÃmesi Ãrohena pabhÃvati, Mahaddhanoti katvÃna karassu rucire piyaæ 3663. Mà naæ rÆpena pÃmesi Ãrohena pabhÃvati, Mahabbaloti katvÃna karassu rucire piyaæ 3664. Mà naæ rÆpena pÃmesi Ãrohena pabhÃvati, MahÃraÂÂhoti katvÃna karassu rucire piyaæ 3665. Mà naæ rÆpena pÃmesi Ãrohena pabhÃvati, MahÃrÃjÃti katvÃna karassu rucire piyaæ 3666. Mà naæ rÆpena pÃmesi Ãrohena pabhÃvati, SÅhassaroti katvÃna karassu rucire piyaæ 3667. Mà naæ rÆpena pÃmesi Ãrohena pabhÃvati, Vaggussaroti katvÃna karassu rucire piyaæ 3668. Mà naæ rÆpena pÃmesi Ãrohena pabhÃvati, Bindussaroti katvÃna karassu rucire piyaæ 3669. Mà naæ rÆpena pÃmesi Ãrohena pabhÃvati, Ma¤jussaroti katvÃna karassu rucire piyaæ 1. BhaÂe - machasaæ 2. Vettanena - machasaæ 3. NunÃyaæ sà khujjà - machasaæ [BJT Page 292] [\x 292/] 3670. Mà naæ rÆpena pÃmesi Ãrohena pabhÃvati, Madhurassaroti katvÃna karassu rucire piyaæ 3671. Mà naæ rÆpena pÃmesi Ãrohena pabhÃvati, Satasippoti katvÃna karassu rucire piyaæ 3672. Mà naæ rÆpena pÃmesi Ãrohena pabhÃvati, Khattiyoti katvÃna karassu rucire piyaæ 3673. Mà naæ rÆpena pÃmesi Ãrohena pabhÃvati, KusarÃjÃti katvÃna karassu rucire piyaæ [PTS Page 301] [\q 301/] 3674. Ete nÃlà upatthaddhà sabbe tiÂÂhanti vammitÃ, Purà maddanti pÃkÃraæ Ãnentetaæ pabhÃvatiæ. 3675. Satta khaï¬e 1- karitvÃna ahametaæ pabhÃvatiæ, KhantiyÃnaæ padassÃmi ye maæ hattumidhÃgatÃ. 3676. AthuÂÂhuhÅ rÃjaputti sÃmà koseyyavÃsini, Assupuïïehi nettehi dÃsigaïapurakkhatÃ. [PTS Page 302] [\q 302/] 3677. Taæ nÆna kakkupasevitaæ mukhaæ ùdÃsadantà tharupaccavekkhitaæ, Subhaæ sunteæ virajaæ anaÇgaïaæ Chuddhaæ vane Âhassati khantiyehi. 3678. Te nÆna me asite vellitagge Kese mudu candanasÃralitte, SamÃkule sivathikÃya 2- majjhe PÃdehi gijjhà parika¬¬hayanti 3- 3679. Tà nÆna me tambatakhà sulomà BÃhà mudu candanasÃralittÃ, Channà vane ujjhità khantiyehi Gayha dhaÇko gacchati yenakÃmaæ. 1. Khile - machasaæ 2. SivaÂhikÃya - machasaæ 3. Parika¬¬hiyanti - machasaæ [BJT Page 294] [\x 294/] 3680. Te nÆna tÃlupanibhe alambe Nisevite kÃsikacandanena, Thanesu me lambisasti sigÃlo 1- MÃtÃva putto taruïo tanujo. 3681. Taæ nÆna soïiæ puthulaæ sukoÂÂhitaæ Nisevitaæ ka¤cana mekhalÃhi, 2- Chinnaæ vane khantiyehi avatthaæ. SigÃlasaÇghà parika¬¬hayanti. 3- 3682. Soïà dhaÇkà sigÃlà ca ye ca¤¤e santi dÃÂhino, Ajarà nÆna hessanti bhakkhayitvà pabhÃvatiæ, 3683. Sace maæsÃni bhÃresuæ 4- khantiyà duragÃmino, AÂÂhini amma yÃcitvà anupanthe 5- ahÃtha naæ. 3684. KhentÃni amma kÃretvà kaïikÃrettha ropaya, Yadà te puppità assu hemantÃnaæ himaccaye SareyyÃtha mamaæ amma evaævaïïà pabhÃvati. [PTS Page 303] [\q 303/] 3685. Tassà mÃtà udaÂÂhÃsi khattiyà devavaïïinÅ, Disvà asi¤ca suïa¤ca ra¤¤o maddassa thipure. [PTS Page 304] [\q 304/] 3686. Iminà nÆna asinà susa¤¤aæ tanumajjhimaæ, Dhitaraæ mama hanatvÃna 6- khantiyÃnaæ padassasi. 3687. Na me akÃsi vacanaæ atthakÃmÃya puttike, SÃjja lohitasa¤¤achantà ga¤achisi 7- yamasÃdhanaæ. 3688. EvamÃpajjati poso pÃpiya¤¤aca nigacchati, Yo ve hitÃnaæ vacanaæ na karaæ atthadassinaæ. 3689. Sace tvaæ amma dhÃresi 8- kumÃraæ cÃrudassanaæ, Kusena jÃtaæ khattiyaæ suvaïïamaïimekhalaæ Pujitaæ ¤Ãtisaghehi na ga¤chisi yamakkhayaæ. 3690. Yatthassu bherÅ nadati ku¤ajaro paÂikujjati, 9- KhattiyÃnaæ kule bhadde kinnu sukhataraæ tato. 1. DiÇgÃlo - vi machasaæ 6. Dhitaraæ madadahanatvÃna 2. Mekhalehi - machasaæ 7. Gacchasi - machasaæ 3. GayhÃvako gacchati yena kÃma - vi 8. Saceva ajjadhÃresi - machasaæ 4. Bhariæsu - machasaæ 9. Ka¤ajaroca nikujati - vi, machasaæ, syà 5. Anupathe - machasaæ. [BJT Page 296] [\x 296/] 3691. Asso hasisati dvÃre kumÃro uparodati, KhattiyÃnaæ kule bhadde kinnu sukhataraæ tato. 3692. Mayurako¤cÃhirude kokilÃbhinikujite, KhantiyÃnaæ kule bhadde kinnu sukhataraæ tato. [PTS Page 305] [\q 305/] 3693. Kahaæ nukho sattumaddano pararaÂÂhappamaddano, Kuso soÊÃrapa¤¤Ãïo so no dukkhà pamocaye. 3694. Idheva so sattumaddano 1- pararaÂÂhappamaddano, Kuso soÊÃrapa¤¤Ãïo yo no dukkhà 2- pamocaye. 3695. Ummattikà nu bhanasi Ãdu bÃlÃva 3- bhÃsasi, Kuso ce Ãgato assa kiæ na jÃnemu taæ mayaæ. [PTS Page 306] [\q 306/] 3696. Eso ÃÊÃriko poso kumÃripuramantare, DaÊhaæ katvÃna saævelliæ 4- kumbhiæ dhovati onato 3697. Veïi tvamasi caï¬Ãli Ãdusi kulagandhinÅ, Kathaæ maddakule jÃtà dasaæ kayirÃsi kÃmukaæ. 3698. Nambhi veïi na vaï¬Ãli na cambhi kulagandhinÅ, OkkÃkaputto bhaddante tvannu dÃsoti ma¤¤asi. 3699. Yo brÃhmaïasahassÃni sadà bhojeti visatiæ, OkkÃkaputto bhaddante tvannu dÃsoti ma¤¤asi. [PTS Page 307] [\q 307/] 3700. Yassa nÃgasahassÃni sadà bhojenti visatiæ, OkkÃkaputto bhaddante tvannu dÃsoti ma¤¤asi. 1. SattumadÃno - machasaæ 2. Sabbe vadhissati - machasaæ 3. AndhabÃlà - machasaæ AndhabÃlà pabhÃssi - syà 5. Saævellaæ - machasaæ, syÃ. [BJT Page 298] [\x 298/] 3701. Yassa assasahassÃni sadà bhojenti visatiæ, OkkÃkaputto bhaddante tvannu dÃsoti ma¤¤asi. 3702. Yassa rathasahassÃni sadà yojenti visatiæ, OkkÃkaputto bhaddante tvannu dÃsoti ma¤¤asi. 3703. Yassa usabhasasahassÃni sadà yojenti visatiæ, OkkÃkaputto bhaddante tvannu dÃsoti ma¤¤asi. 3704. Yassa dhenusahassÃni sadà dughanti 1- visatiæ, OkkÃkaputto bhaddante tvannu dÃsoti ma¤¤asi. 3705. Taggha te dukkaÂaæ bale yaæ khattiyaæ mahabbalaæ, NÃgaæ maï¬ukavaïïe na taæ akkhÃsi Ãgataæ, 2- 3706. AparÃdhaæ mahÃrÃja tvaæ no khama rathesabha, Yaæ taæ a¤¤Ãtavesena na¤¤Ãsimbhà idhÃgataæ. 3707. MÃdisassa na taæ channaæ yohaæ aÊÃriko bhave, Tva¤¤eva me pasidassu nanthi te deva dukkaÂaæ. [PTS Page 308] [\q 308/] 3708. Gaccha bale khamÃpehi kusarÃjaæ mahabbalaæ, KhamÃpito kusarÃjà so te dassati jÅvitaæ. 3709. Pitussa vacanaæ sutvà devavaïïi pabhÃvatÅ, Sirasà aggahi pÃde kusarÃjaæ mahabbalaæ. 3710. Yà imà ratyo atikkantà tà imà deva tayà vinÃ. Vande te sirasà pÃde mà me kujjha rathesabha. 3711. Saccaæ te 4- paÂijÃnÃmi mahÃrÃja suïohi me, Na cÃpi appiyaæ 5- tuyhaæ kareyyÃmi ahaæ puna. 1. Duhanti -- machasaæ, vi syà 2. Nanaæ ÃkkhÃsimÃgataæ - machasaæ, syà 4. Sabbaæ te - machasaæ 5. Apiyaæ - machasaæ. [BJT Page 300] [\x 300/] 3712. Eva¤ce yÃvamÃnÃya vacanaæ me na kÃhasi, IdÃni maæ tÃto havatvà khantiyÃnaæ padasasti. 3713. Evante yÃcamÃnÃya kiæ na kÃhÃmi te vaco, Vikuddho tyasmi kalyÃïi mà tvaæ bhÃyi pabhÃvati. [PTS Page 309] [\q 309/] 3714. Saccante paÂijÃnÃmi rÃjaputti suïohi me, Na cÃpi appiyaæ tuyhaæ kareyyÃmi ahaæ puna. 3715. Taca kÃmà hi sussoïi bahuæ dukkhaæ titikkhisaæ, Pahu maddakulaæ gantvà nayituæ taæ pabhÃvati. 3716. Yojayantu rathe asse nÃnÃcitte samÃhite, Atha dakkhatha me vegaæ vidhamentassa sattavo. 3717. Ta¤ca tattha udikkhiæsu ra¤¤o maddassa thipure, 1- VijambhamÃnaæ sÅhaæva pothentaæ diguïaæ bhujaæ. [PTS Page 310] [\q 310/] 3718. Hatthakkhandha¤ca Ãruyha Ãropetvà pabhavatiæ, SaÇgÃmaæ otaritvÃna sihanÃdaæ nadi kuso. 3719. Tassa taæ nadato sutvà sihassevitare migÃ, Khantiyà vipalÃyiæsu kusaddasabhayaÂÂitÃ. 3720. HatthÃrohà anikaÂÂhà rathikà pattikÃrakÃ, A¤¤ama¤¤assa chindanti kusasaddabhayaÂÂitÃ. 3721. Tasmiæ saÇghÃmasisassamiæ passitvà tuÂÂhamÃnaso, 2- Kusassa ra¤¤o devindo adà verocanaæ maïi. 3722. So taæ vijitvà saÇgÃmaæ laddhà verocanaæ maïiæ, Hatthikkhandhagato rÃjà pÃvekkhi nagaraæ puraæ. 3723. JivagÃhaæ 4- gahetvÃna bandhitvà satta khattiye, SasurassupanÃmesi ime te deva sattavo. 1. Maddasasante pure - machasaæ 2. HaÂÂhamÃnaso - vi machasaæ 3. JivaggÃhaæ- machasaæ [BJT Page 302. [\x 302/] ] 3724. Sabbeva te vasaÇgatà amittà vihatà taca, KÃmaæ karohi te tayà mu¤ca và te hanassu vÃ. [PTS Page 311] [\q 311/] 3725. Tumbheva 1- sattavo ete nahi te myaha sattavo, Tva¤¤eva no mahÃrÃja mu¤ca và te hanassu vÃ. 3726. Imà te dhÅtaro satta devaka¤¤upamà subhÃ, DadÃhi nesaæ ekekaæ hontu jÃmÃtaro taca. 3727. AmbhÃka¤ceva tvaæ no sabbesamissaro, Tva¤¤eva no mahÃrÃja dehi nesaæ yadicchasi. 3738. Ekamekasasa ekekaæ adà sihassaro kuso, KhattiyÃnaæ tadà nesaæ ra¤¤o maddassa dhitaro. 3729. Piïità 2- tena lÃbhena tuÂÂhà sihasasare kuse, SakaraÂÂhÃni pÃyiæsu khattiyà satta tÃvade. 3730. PabhÃvati¤ca ÃdÃya maïiæ verocanaæ subhaæ, KusÃvatiæ kuso rÃjà agamÃsi mahabbalo. 3731. Tyassu ekarathe yantà pavisantà kusÃvatiæ, * SamÃnà vaïïarÆpena nä¤ama¤¤amatirocayuæ. 3- 3732. MÃtà puttena saÇga¤achi ubhayo ca jayampatÅ, Samaggà te tadà Ãsuæ phÅtaæ dharaïimÃvasunti. 1. KusajÃtakaæ. 1. Tuyheva - vi machasaæ, syà 2. Païità - vi machasaæ 3. Rocayiæsu - machasaæ [BJT Page 304] [\x 304/] 2. SoïanandajÃtakaæ. [PTS Page 317] [\q 317/] 3733. DevatÃnusi gandhabbo Ãdu sakko purindado, Manussabhuto iddhimà kathaæ jÃnemu taæ mayaæ. 3734. Namhi devo na gandhabbo namhi sakko purindado, Manussabhuto iddhimà evaæ jÃnÃhi bhÃrata. 1- 3735. KatarÆpamidaæ bhotà 2- veyyÃvaccaæ anappakaæ, Devambhi vassamÃnambhi anovassaæ bhavaæ akÃ. 3736. Tato vÃtÃtape Êore sitacchÃyaæ bhavaæ akÃ, Tato amittamajjhe 3- ca saratÃïaæ bhavaæ akÃ. 3737. Tato phitÃni raÂÂhÃni vasino te bhavaæ akÃ, Tato ekasataæ khatye anuyante bhavaæ akÃ. 3738. PatitÃssu 4- mayaæ bhoto vara taæ bha¤¤amicchasi, 5- HatthiyÃnaæ assarathaæ nÃriyo ca alaÇkatà NivesanÃni rammÃni mayaæ bhoto dadÃmase. 3739. Atha và aÇge và magadhe 6- mayaæ bhoto dadÃmase, Atha và assakÃvantiæ sumanà damma te mayaæ 3740. Upa¬¬haæ vÃpi rajjassa mayaæ bhoto dadÃmase, Sace te attho rajjena anusÃsa yadicchasi. [PTS Page 318] [\q 318/] 3741. Na me atthopi rÃjjena nagarena dhanena vÃ, Athopi janapadena attho mayhaæ na vijjati. 3742. Bhotova raÂÂhe vijite ara¤¤e atthi assamo, Pità mayhaæ janetti ca ubho sammanti assame. 3743. TesÃhaæ pubbÃcariyesu pu¤¤aæ na labhÃmi 7- kÃtave, Bhavantaæ ajjhÃcaraæ katvà soïaæ yÃcÃmu 8- saævaraæ. 1. BhÃradha - machasaæ 2. Bhoto - syà 3. Amittamajjhesu - machasaæ, syà 4. Patitassu - machasaæ 5. Vadataæbhu¤ajamicchasi - machasaæ 6. AthavaÇgavà magadhe - machasaæ, syà 7. LabbhÃmi - machasaæ 8. YÃmecu - machasaæ. [BJT Page 306] [\x 306/] 3744. Karomi te taæ vacanaæ yaæ maæ bhaïasi brÃhmaïa, Eta¤ca kho no akkhÃhi nivanto hontu yÃcakÃ. [PTS Page 319] [\q 319/] 3745. Parosataæ jÃnapadà 1- mahÃsÃlà ca brÃhmaïà Ime ca khattiyà sabbe abhijÃtà yasassino Bhava¤ca rÃjà manojo alaæ hessanti yÃcakÃ. 3746. Hatthi asse ca yojentu rathaæ santayha sÃrathi, ùbandhanÃni gaïhatha pÃdesussÃrayaæ daje Assamaæ taæ gamissÃmi yattha sammani kosiyo. 3747. Tato ca rÃjà pÃyÃsi senÃya caturaÇgini, AgamÃsi 2- assamaæ rammaæ yattha sammati kosiyo. [PTS Page 320] [\q 320/] 3748. Kassa kÃdambayo 3- kÃjo vehÃsaæ caturaÇgulaæ, Aæsaæ asamphusaæ eti udabhÃrasasa gacchato. 3749. Ahaæ soïo mahÃrÃja, tÃpaso sahitabbato, BharÃmi mÃtÃpitaro rattindivamatandito. 3750. Vane phala¤ca mula¤ca Ãharitvà disampati, Posemi mÃtÃpitaro pubbekatamanussaraæ. [PTS Page 321] [\q 321/] 3751. IcchÃmi assamaæ gantuæ yattha sammati kosiyo, Maggaæ no soïa akkhÃhi yena gacchemu assamaæ. 3752. Ayaæ ekapadi rÃja yenetaæ meghasantihaæ. AkoviÊÃrehi sa¤achannaæ ettha sammati kosiyo. 3753. Idaæ vatvÃna pakkÃmi taramÃno mahÃisi, VehÃse antalikkhasmiæ anusÃsitvÃna khattiye. 3754. Assamaæ parimajjitvà pa¤¤ÃpetvÃna Ãsanaæ, PaïïasÃlaæ pavisitvà pitaraæ paÂibodhayi. 1. Janapadà - vi machasaæ 2. AgÃmà - vi. Machasaæ 3. KÃdambamayo - machasaæ [BJT Page 308] [\x 308/] 3755. Ime Ãyanti rÃjÃno abhijÃtà yasassino, Assamà nikkhamitvÃna nisidÃhi 1- mahÃisi. 3756. Tassa taæ vacanaæ sutvà taramÃno mahÃisi, Assamà nikkhamitvÃna padvÃrambhi upÃvisi. [PTS 322] 3757. Ta¤ca disvÃna Ãyantaæ jalantariva tejasÃ, Khatti 2- saÇghaparibbuÊhaæ kosiyo etadabravi. 3758. Kassa bherÅ mudiÇgà ca saÇkhà païavadeï¬imÃ, 3- Purato viÂapantÃni hÃsayantà rathesabhaæ. 3759. Kassa ka¤canapaÂÂena puthunà vijjuvaïïinÃ, Yuvà kalÃpasannaddho ko eti siriyà jalaæ. 3760. Ukkà mukhe 4- pahaÂÂhaæva khadiraÇgÃrasantibhaæ, Mukha¤ca ruciraæ bhÃti ko eti siriyà jalaæ. 3761. Tassa pagaghitaæ chattaæ sasalÃkaæ manoramaæ, ùdiccaraæsÃvaraïaæ 5- ko eti siriyà jalaæ. 3762. Kassa aÇgaæ pariggayha vÃlavijanimuttamÃ, Caranti varapa¤¤assa 6- hatthikkhandhena Ãyato. 3763. Kassa setÃni chattÃni ÃjÃniyà ca vammitÃ, 7- Samantà parikiranti ko eti siriyà jalaæ. 3764. Kassa ekasataæ khatyà anuyantà yasassino, Samantà anupariyanti ko eti siriyà jalaæ. 3765. Hatthi assà rathà patti senÃya caturaÇganÅ, Samantà anupariyanti ko eti siriyà jalaæ. 3766. Kassesà mahati senà piÂÂhito anuvatattÅ, AkkhobhanÅ apariyantà sÃgarasseva Æmiyo. 1. Nisada tvaæ mahà ise - vi machasaæ, syà 2. Khatya - machasaæ 3. Nindimà - machasaæ 4. Mukhaæ - machasaæ 5. ùdicca rasÃvaraïaæ - machasaæ 6. Varapu¤¤assa - machasaæ 7. Camimikà - machasaæ [BJT Page 310. [\x 310/] ] 3767. RÃjÃbhirÃjà manojo indeva jayataæ pati, nandassajjhÃvaraæ eti assamaæ brahmacÃrinaæ 3768. Tassesà mahati senà piÂÂhito anuvattati, Akkhobhani apariyantà sÃgarasseva Æmiyo. [PTS Page 323] [\q 323/] 3769. Anulittà candanena kÃsikuttamadhÃrino, Sabbe pa¤ajalikà hutvà isinaæ ajjhupÃgamuæ. 3770. Kacci nu bhoto kusalaæ kacci bhoto anÃmayaæ, Kacci u¤echana yÃpetha kacci mulaphalà bahu. 3771. Kacci ¬aæsà ca makasà appameva siriæsapÃ, Vane vÃlamigÃkiïïe kacci hiæsà na vijjati. 3772. Kusala¤ce no rÃja atho rÃja anÃmayaæ, Atho u¤echana yÃpema atho mulaphalà bahu. 3773. Atho ¬aæsà ca makasà appameva siraæsapÃ, 1- Vane vÃlamigÃkiïïe hiæsà ambhaæ 2- na vijjati. 3774. Bahuni vassapugÃni assame vasato 3- idha. NÃbhijÃnÃmi uppannaæ ÃbÃdhaæ amanoramaæ. 3775. SvÃgatante mahÃrÃja atho te adurÃgataæ, Issarosi anuppatto yaæ idhatthi pavedayaæ 4- [PTS Page 324] [\q 324/] 3776. TindukÃni 5- piyÃlÃni madhuke kÃsa 6- mÃriyo, PhalÃni khuddakappÃni bhu¤ja rÃja varaæ varaæ. 3777. Idampi pÃniyaæ sÅtaæ Ãbhataæ girigababharÃ, Tato piva mahÃrÃja sace tvaæ abhikaÇkhasi. 3778. PaÂiggahitaæ yaæ dinnaæ sabbassa agghiyaæ kataæ, NandassÃpi nisÃmetha vacanaæ yaæ 7- pavakkhati. 1. Sarisapà - machasaæ 2. Mayhaæ - machasaæ 3. Samamato - machasaæ sammataæ - vi 4. Pavedhaya - machasaæ 5. Tiï¬ukÃni - machasaæ 6. KÃsu - vi machasaæ 7. So - machasaæ. [BJT Page 312] [\x 312/] 3779. Ajjhavarambhà nandassa bhoto santikamÃgatÃ, SuïÃtu me bhavaæ vacanaæ nandassa parisÃya ca. 3780. Parosataæ jÃnapadà mahÃsÃlà ca brÃhmaïÃ, Ime ca khattiyà sabbe abhijÃtà yasassino Bhava¤ca rÃjà manojo anuma¤¤antu me vaco. 3781. Ye vasanti samitÃro yakkhÃni idha asasame, Ara¤¤e bhÆtabhavyÃni suïantu vacanaæ mama. 3782. Namo katvÃna bhÆtÃnaæ isiæ vakkhÃmi subbataæ, So tyÃhaæ dakkhiïo 1- bÃhu tava kosiya sammato. 3783. Pitaraæ me janetti¤ca bhattukÃmassa me sato, VÅra pu¤¤amidaæ ÂhÃnaæ mà maæ kosiya vÃraya. [PTS Page 325] [\q 325/] 3784. Sabbhihetaæ upa¤¤Ãtaæ mametaæ apanissaja, UÂÂhÃnapÃricariyÃya dÅgharattaæ tayà kataæ. MÃtÃpitusu pu¤¤Ãni mama lokadado bhava. 3785. Tatheva santi manujà dhamme dhammapadaæ vudu, 2- Maggo saggassa lokassa yathà jÃnÃsi tvaæ ise. 3786. UÂÂhÃnapÃricariyÃya mÃtÃpitu sukhÃvahaæ, Taæ maæ pu¤¤ÃbhivÃreti ariyamaggÃvaro naro. [PTS Page 326] [\q 326/] 3787. Suïantu bhonto vacanaæ bhÃtu 3- rajjhÃvarà mama, Kulavaæsaæ mahÃrÃja porÃïaæ parihÃpayaæ AdhammacÃri 4- yo jeÂÂho nirayaæ so upapajjati. 1. Dakkhiïaæ - machasaæ 2. Vida - machasaæ 3. BhÃta - vi machasaæ 4. AdhammacÃri jeÂÂhesu - machasaæ, syà adhacÃri jeÂÂho - vi. [BJT Page 314] [\x 314/] 3788. Ye ca dhammassa kusalà porÃïassa disampati, CÃrintena ca sampannà na te gacchanti duggatiæ. 3789. MÃtÃpità ca bhÃtà ca bhagini ¤ÃtibandhavÃ, Sabbe jeÂÂhassa te bhÃrà evaæ jÃnÃhi bhÃrata 1- 3790. ùdiyitvà garuæ bhÃraæ nÃviko viya ussahe, Dhamma¤ca nappamajjÃmi 2- jeÂÂhocasmi rathesabha. 3791. Adhigatambhà 3- tame ¤Ãïaæ jÃlaæva jÃtavedato, 4- Evameva no bhavaæ dhammaæ kosiyo pavidaæsayi. 3792. Yathà udayamÃdicco vÃsudevo pabhaÇkaro, PÃïinaæ pavidaæseti rÆpaæ kalyÃïapÃpakaæ Evameva no bhavaæ dhammaæ kosiyo pavidaæsayi. [PTS Page 327] [\q 327/] 3793. Evaæ me yÃcamÃnassa a¤jaliæ nÃvakhujjhatha, Tava baddhacaro 5- hessaæ vuÂÂhito paricÃrako. 6- 3794. Addhà nanda pajÃnÃsi saddhammaæ sabbhi desitaæ, Ariyo ariyasamÃcÃro bÃÊhaæ tvaæ mama ruccasi. 3795. Bhavantaæ vadÃmi bhoti¤ca suïÃtha vacanaæ mama, NÃyaæ bhÃro bhÃramatto ahu mayhaæ kudÃcanaæ. 1. BhÃradha - machasaæ 2. PamajjÃmina - machasaæ 3. Adhigamà - machasaæ adhigamahà - syÃ. 4. JÃtavedaso - machasaæ 5. TavupaÂÂhacaro - machasaæ tavapaÂÂhavaro -syà 6. ParicÃriko - machasaæ. [BJT Page 316] [\x 316/] 3796. Taæ maæ upaÂÂhitaæ santaæ mÃtÃpitu sukhÃvahaæ, Nando ajjhÃcaraæ katvà upaÂÂhÃnÃya yÃcati. [PTS Page 328] [\q 328/] 3797. Yo ce icchati kÃmena santÃnaæ brahmacÃrinaæ, Nandaæ vo caratha eko kaæ nando upatiÂÂhatu. 3798. Tayà tÃta anu¤¤Ãtà soïa taæ nissità mayaæ, UpaghÃyituæ 1- labhe nandaæ muddhani brahmacÃrinaæ. 3799. Assatthasseva taruïaæ pavÃÊaæ mÃÊuteritaæ, Cirassa nandaæ disvÃna hadayaæ me pavedhati. 3800. Yadà suttÃpi supine 2- nandaæ passÃmi Ãgataæ, Udaggà sumanà homi nando no Ãgato ayaæ. 3801. Yadà ca paÂikhujjhitvà nandaæ passÃmi nÃgataæ, Bhiyo 3- Ãvisati soko domanassa¤canappakaæ. [PTS Page 329] [\q 329/] 3802. SÃhaæ ajja cirassampi nandaæ passÃmi Ãgataæ Bhattu ca mayha¤ca piyo nando no pÃvisi gharaæ. 3803. Pitu ca 4- nando suppiyo 5- yaæ nando nappavase gharÃ, 6- Labhatu tÃta nando taæ maæ nando upatiÂÂhatu. 3804. Anukampikà patiÂÂhà ca pubbe rasadadi ca no, Maggo saggassa lokassa mÃtà taæ varate ise. 3805. Pubbe rasadadi gonti mÃtà pu¤¤upasa¤ahitÃ, Maggo saggassa lokassa mÃtà taæ varate ise. [PTS Page 330] [\q 330/] 3806. ùkakkhamÃnà puttaphalaæ devatÃya namassati, nakkhantÃni ca pucchati utusaævaccharÃni ca. 3807. Tassà atusinÃtÃya hoti gabbhassavakkamo, 8- Tena dohaÊini hoti suhadà tena vuccati. 1. UpaghÃtuæ - machasaæ, syà 2. Suppanne - machasaæ, syà 3. Hiyo - machasaæ 4. Pitupi - vi, machasaæ 5. Supiyo - machasaæ 6. Gharaæ - machasaæ, syà 7. Anukamapakà - machasaæ, syà 8. Vokkamo - vi, machasaæ [BJT Page 318] [\x 318/] 3808. Saævaccharaæ và Ænaæ và pariharitvà vijÃyati, Tena sà janayantiti janetti tena vuccati. 3809. Thanakkhirena gitena aÇgapÃpÆraïena ca, Rodantaæ puttaæ toseti 1- tosenti tena vuccati. 3810. Tato vÃtÃtape ghore mamaæ 2- katvà udikkhati, DÃrakaæ appajÃnantaæ 3- posenti tena vuccati. 3811. Ya¤ca mÃtu dhanaæ hoti ya¤¤aca hoti pituddhanaæ, Ubhayampetassa gopeti api puttassa no siyà Evaæ puttaæ aduæ putta iti mÃtà viha¤¤ati. 3812. Pamattaæ paradÃresu nisithe 4- pattayobbane, SÃyaæ puttaæ anÃyantaæ iti matà viha¤¤ati. 3813. Evaæ kicchà bhato poso mÃtu aparivÃrako, MÃtarÅ micchà caritvÃna nirayaæ so upapajjati. 3814. Evaæ kicchà bhato poso pitu aparivÃrako, MÃtaraæ aparicaritvÃna kicchaæ và so upapajjati. 3815. DhanÃpi 6- dhanakÃmÃnaæ nassati iti me sutaæ. MÃtaraæ aparicaritvÃna kicchaæ và so nigacchati. 3816. DhanÃpi dhanakÃmÃnaæ nassati iti me sutaæ. Pitaraæ aparicaritvÃna kicchaæ và so nigacchati. 3817. ùnando ca pamÃdo ca sadà hasitakÅÊitaæ, MÃtaraæ paricaritvÃna labbhametaæ 7- vijÃnato. 1. Tosenti - vi machasaæ 2. Mammaæ - machasaæ, mamiæ - vi 3. ApajÃnattaæ - vi machasaæ 4. Niside - machasaæ nissive - syà 5. AparicÃriko - machasaæ 6. Dhanaæpi - machasaæ, syà 7. Labbatena - machasaæ, syà [BJT Page 320 [\x 320/] 3818.] ùnando ca pamÃdo ca sadà hasitakÅÊitaæ, PÅtaraæ paricaritvÃna labbhametaæ vijÃnato. 3819. DÃna¤ca piyavÃcà ca atthacariyà ca yà idha, SamÃnattatà ca dhammesu tattha tattha yathÃrahaæ. 3820. Ete kho saægahà loke rathassÃïiva yÃyato, Ete ca saÇghahà nÃssu na mÃtà puttakÃraïà Uabhetha mÃnaæ pÆjaæ và pità và puttakÃraïÃ. [PTS Page 331] [\q 331/] 3821. Yasmà ca saÇgahà 1- ete samavekkhanti paï¬itÃ, Tsamà mahantaæ papponti pÃsaæsà 2- ca bhavanti te. 3822. BrahmamÃti mÃtÃpitaro pubbÃcariyÃti vuccare, ùhunaiyyà ca puttÃnaæ pajÃya anukampakÃ. 3823. Tasmà hi te namasseyya sakkareyyÃtha 3- paï¬ito, Annena atho pÃnena vatthena sayanena ca UcchÃdanena nahÃpanne pÃdÃnaæ dhovanena ca. 3824. TÃya naæ pÃricariyÃya mÃtÃpitusu paï¬itÃ, 4- Idheva 5- pasaæsanti pecca sagge pamodatiti. 2. SoïanandajÃtakaæ. SattatinipÃto niÂÂhito. TassuddÃnaæ: Atha sattatimmahi nipÃtavare Sa bhavaæ tu kusÃvati rÃjavaro, Atha soïanandavaro ca puna AbhivÃsita sattatimambhi suteti. 1. SaÇghahe - machasaæ 2. Pasaæsà - vi machasaæ 3. Sakakareyyava - machasaæ 4. Paï¬ito - machasaæ 5. Idhaceva - vi. [BJT Page 322] [\x 322/] AsÅtinipÃto 1. CullahaæsajÃtakaæ. [PTS Page 339] [\q 339/] 3825. Sumukha anupacinantà pakkamanti vibhaÇgamÃ, Gaccha tuvampi mà kaÇkhi natthi baddhe 1- sahÃyatÃ. 3826. GacchevÃhaæ na và gacche na tena amaro siyaæ, Sukhitaæ taæ upÃsitvà sukkhitaæ taæ kathaæ rahe. 3827. Maraïaæ và tayà saddhiæ jÅvitaæ và tayà vinÃ, Tadeva maraïaæ seyyo ya¤ce jive tayà vinÃ. 6- 3828. Nesa dhammo mahÃrÃja yaæ taæ evaæ gataæ 2- jahe, Yà gati tuyhaæ sà mayhaæ ruccate vihagÃdhipa 3- 3829. Kà nu pÃsena baddhassa 4- gati a¤¤Ã mahÃnasÃ, Sà kathaæ cetayÃnassa muttassa tava ruccati. 3830. Kaæ và tvaæ passase atthaæ mama tuyha¤ca pakkhima, ¥Ãtinaæ vÃvasiÂÂhÃnaæ ubhintaæ jÅvitakkhaye. 3831. Yaæ nu ka¤canadepiccha 5- andhena tamasà gataæ, TÃdise sa¤cajaæ pÃïaæ kamatthamahijotaye. 3832. Kathannu patataæ seÂÂha dhamme atthaæ na khujjhase, Dhammo apavito santo atthaæ dasseti pÃïinaæ. [PTS Page 34] [\q 34/] ra0 3833. Sohaæ dhammaæ avekkhanto dhammà catthaæ samuÂÂhitaæ, Bhatti¤ca tayi sampassaæ nÃvakaÇkhÃmi jivataæ. 3834. Addhà eso sataæ dhammo yo mitetà mittamÃpade, Naccaje jÅvitasasÃpi hetu dhammaæ anussaraæ. 3835. SvÃyaæ dhamemà ca te ciïïo hatti ca vidità mayi, KÃmaæ karassu mayhetaæ gacchevÃnumato mayÃ. 1. Natthi bandhe - machasaæ 2. Kataæ - machasaæ 3. VihaÇgÃdhipa - machasaæ 4. Bandhassa - machasaæ 5. Cepi¤cha - machasaæ 7. Ayaæ gÃthà pÃdo maramma potthakesu na disasti, [BJT Page 324] [\x 324/] 3836. Api tvevaæ gate kÃle yaæ baddhaæ ¤Ãtinaæ mayÃ, Tayà taæ buddhisampanna assa paramaævutaæ. 3837. Iccevaæ mantayantÃnaæ ariyÃnaæ ariyavuttinaæ, Paccadissatha nesÃdo ÃturÃnamivantako. 3838. Te sattuæ abhisaæcikkha digharattaæ hità dijÃ, TuïhimÃsittha ubhayo na ca sa¤cesumÃsanÃ. 3839. DhataraÂÂhe ca disvÃna samu¬¬hente tato tato, Abhikkamatha vegena dvijasattu dvijÃdhipe. 3840. So ca vegenabhikkamma Ãsajja parame dije, Paccakampittha nesÃdo baddhà iti vicintayaæ. 3841. Eka¤ca baddhimÃsinaæ abaddha¤ca punÃparaæ, ùsajja baddhamÃsinaæ pekkhamÃnamadinavaæ. 3842. Tato so vimato yeva paï¬are ajjhabhÃsatha, PavaddhakÃye Ãsine dijasaÇghagaïÃdhipe. 3843. Yannu pÃsena mahatà baddho na kurute disaæ, Atha kasmà abaddho tvaæ bali pakkhÅ na gacchasi. 3844. Kinnu tÃyaæ dijo hoti mutto baddhaæ upÃsasi, OhÃya sakuïà yanti kiæ eko avahiyasi. 3845. RÃjà meso dijÃmitta sakhà pÃïasamo ca me, Neva naæ vijahissÃmi yÃva kÃlassa pariyÃyaæ. [PTS Page 341] [\q 341/] 3846. Kathaæ panÃyaæ vihago nÃddasà pÃsamo¬¬itaæ, Padaæ hetaæ mahantÃnaæ boddhumarahanti Ãpadaæ. 3847. Yadà parÃbhavo hoti poso jÅvitasaÇkaye, Atha jÃla¤ca pÃsa¤ca ÃsÃjjapi na khujjhati. 3848. Api tveva mahÃpa¤¤a pÃsà bahuvidhà tatÃ, GulhamÃsajja bajjhanti athevaæ jÅvitakkhaye. [BJT Page 326] [\x 326/] [PTS Page 343] [\q 343/] 3849. ApinÃyaæ tayà saddhiæ sambhÃsassa sukhudrayo, Api no anuma¤¤asi api no jÅvitaæ dade. 3850. Na ceva me tvaæ baddhosi napi icchÃmi te vadhaæ, KÃmaæ khippamito gantvà jiva tvaæ anigho ciraæ. 3851. Na vÃhametaæ 1- icchÃmi a¤¤atretassa jÅvitÃ, Sace ekena tuÂÂhosi mu¤cetaæ ma¤ca bhakkhaya. 3852. ùrohapariïÃhena tulyasmà vayasà ubho, Na te lÃbhena jinatthi 2- etena niminà tuvaæ. 3853. TadiÇgha samavekkhassu hotu giddhi tavÃsmasu, Maæ pubbe bandha pÃsena pacchà mu¤ca dijÃdhipaæ. 3854. TÃvadeva ca te lÃbho katassa yÃcanÃya ca, Mitti ca dhataraÂÂhehi yÃvajivÃya te siyÃ. 3855. Passantu no mahÃsaÇghà tayà muttaæ ito gataæ, MittÃmaccà ca bhattà ca puttadÃrà ca bandhavÃ. 3856. Na ca te tÃdisà mittà bahuntaæ 3- idha vijjati, Yathà tvaæ dhataraÂÂhassa pÃïasÃdhÃraïo sakhÃ. 3857. So te sahÃyaæ mu¤cÃmi hotu rÃjà tavÃnugo, KÃmaæ khippamito gantvà ¤Ãtimajjhe virocatha. 3858. So patito pamuttena bhattunà bhattu gÃravo, AjjhabhÃsatha vakkaÇgo vÃcaæ kaïïasukhaæ bhaïaæ. 3859. Evaæ luddaka nandassa saha sabbehi ¤Ãtihi, YathÃhamajja nandÃmi muttaæ disvà dijÃdhipaæ. 3860. Ehi taæ anusikkhÃmi yathà tuvampi lacchase, LÃbhaæ yathÃyaæ 4- dhataraÂÂho pÃpaæ ki¤ci na dakkhati. 3861. Khippamante puraæ netvà 5- ra¤¤o dassehi no ubho, Abaddhe pakatÅbhute kÃje ubhayate Âhite 1. NevÃhaæ - machasaæ 2. Jivatthi - machasaæ 3. Bahunaæ - machasaæ 4. TavÃya -machasaæ syÃ, 5. Gantvà - machasaæ, syÃ. [BJT Page 328] [\x 328/] 3862. DhataraÂÂhà mahÃrÃja haæsÃdhipatino ime, Ayaæ hi rÃjà haæsÃnaæ ayaæ senÃpatitaro, 3863. Asaæsayaæ imaæ disvà haæsarÃjaæ narÃdhipo, Patità sumano vitto bahuæ dassati te dhanaæ. [PTS Page 346] [\q 346/] 3864. Tassa taæ vacanaæ sutvà kammanà 1- upapÃdayi, Khippamantepuraæ gantvà ra¤¤o haæse adassiyi. Abaddhe pakatibhute kÃje ubhayato Âhite. 3865. DhataraÂÂhà mahÃrÃja haæsÃdhipatino ime, Ayaæ hi rÃjà haæsÃnaæ ayaæ senÃpatitaro. 3866. Kathaæ panidhe vihagà 2- tava hatthatthamÃgatÃ, Kathaæ luddo mahantÃnaæ issaremidhamajjhagÃ. 3867. Vihità santi me pÃsà pallalesu janÃdhipa, Yaæ yadÃyatanaæ ma¤¤e dijÃnaæ pÃïarodhanaæ. 3868. TÃdisaæ pÃsamÃsajja haæsarÃjà abajjhatha, Taæ abaddho upÃsino mamÃyaæ ajjhabhÃsatha. 3869. Sudukkaraæ anariyehi dahate bhÃvamuttamaæ, Bhatturatthe parakkanto dhamme yutto vihaÇgamo. 3870. AttanÃyaæ cajitvÃna jÅvitaæ jÅvitÃraho, Anutthunanto Ãsino bhattu yÃcittha jÅvitaæ. 3871. Tassa taæ vacanaæ sutvà pasÃdamahamajjhagaæ, Tato naæ pÃmuviæ pÃsà anu¤¤Ãsiæ sukhena ca. 3872. So patito pamuttena battunà bhattugÃraco, AjjhaÓasatha vakkaÇgo vÃcaæ kaïïasukhaæ bhaïaæ. 1. Kammamunà - machasaæ syà 2. VibhaÇga - machasaæ, syà [BJT Page 330] [\x 330/] 3873. Evaæ luddaka nandassu saha sabbehi ¤Ãtibhi, YathÃhamajja nandami muttaæ disvà dijÃdhipaæ. 3874. Ehi taæ anusikkhÃmi yathà tvamapi lacchase, LÃbhaæ yathÃyaæ dhataraÂÂho pÃpaæ ki¤ci nadakkhati. 1- 3875. Khippamantepuraæ gantvà ra¤¤o dassehi no ubho, Abaddhe pakatibhÆte kÃje uÅyato Âhite. 3876. DhataraÂÂhà mahÃrÃja haæsÃdhipatino ime, Ayaæ hi rÃjà haæsÃnaæ ayaæ senÃpatitaro. 3877. Asaæsayaæ imaæ disvà haæsarÃjaæ narÃdhipo, Patito sumano vitto bahuæ dasasti te dhanaæ. [PTS Page 347] [\q 347/] 3878. Evametassa vacanà ÃnitÃme ubho mayÃ, Ettheva hi ime assu ubho anumatà mayÃ. 3879. Soyaæ evaæ gato pakkhÅ dijo paramadhammiko, MÃdisassa hi luddassa janayeyyÃtha maddavaæ. 3880. UpÃyanaæ hi 2- te deva nä¤aæ passÃmi edisaæ, SabbasÃkuïikagÃme taæ passa manujÃdhipa. [PTS Page 348] [\q 348/] 3881. Disvà nisinnaæ rÃjÃnaæ piÂhe sovaïïaye subhe, AjjhabhÃsatha vakkaÇgo vÃcaæ kaïïasukhaæ bhaïaæ. 3882. Kaccinu bhoto kusalaæ kacci bhoto anÃmayaæ, Kacci raÂÂhamidaæ phÅtaæ dhammena manusisasati. 3- 3883. Kusala¤ceva me haæsa atho haæsa anÃmayaæ, Atho raÂÂhamidaæ phÅtaæ dhammena manusisasti. 3884. Kacci bhoto amaccesu doso koci na vijjati, Kaccinnu te tavatthesu nÃvakaÇkhanti jÅvitaæ 3885. Athopi me amaccesu doso koci na vijjati, Atho te mamatthesu nÃvakaÇkhanti jÅvitaæ. 1. Nadakkhasi - machasaæ 2. Ca - machasaæ 3. ManusÃsati - machasaæ, syà [BJT Page 332. [\x 332/] ] 3886. Kacci te sÃdisi bhariyà assavà piyabhÃïini, PuttarÆpayasupetà tava chandamasÃnugÃ. 3887. Atho me sÃdisi bhariyà assavà piyyÃïinÅ, PuttarÆpayasupetà mama chandavasÃnugÃ. [PTS Page 349] [\q 349/] 3888. Bhavaæ tu kacci nu mahÃsattuhatthatthataÇgato, DukkhamÃpajji vipulaæ tasmiæ paÂhamamÃpade. 3889. Kacciyaæ 1- nÃpatitvÃna daïejena samapoÂhayi, Evametesaæ jamamÃnaæ pÃkatikaæ bhavati tÃvade. 3890. KhemamÃsi mahÃrÃja evamÃpadi 2- saæsati, Na cÃyaæ ki¤cirasmÃsu satatuva samapajjatha, 3- 3891. Paccakampittha nesÃdo pubbeva ajjhabhÃsatha, TadÃyaæ sumukhoyeva paï¬ito paccahÃsatha 4- 3892. Tassa taæ vacanaæ sutvà pasÃdamayamajjhagÃ, tato maæ pÃmuci pÃsà anu¤¤Ãsi sukena ca, 3893. Idampi sumukheneva etadatthÃya cintitaæ, Bhoto sakÃse Ãgamanaæ etassa dhanamicchatÃ. 3894. SvÃgata¤cevidaæ bhavataæ patitocasmi dassanÃ, Eso api bahuæ vittaæ labhataæ yÃvaticchati. [PTS Page 350] [\q 350/] 3895. Santappayitvà nesÃdaæ bhogehi manujÃdhipo, AjjhabhÃsatha vakkaÇgaæ 5- vÃcaæ kaïïasukhaæ bhaïaæ. 3896. Yaæ balu dhammadhinaæ 6- vaso vattati ki¤canaæ, Sabbatthissariyaæ 7- bhavataæ pasÃsatha 8- yadicchatha. 3897. DÃnatthaæ upabhottuæ và ya¤ca¤¤aæ upakappati, Etaæ dadÃmi vo vitataæ isseraæ vissajÃmi vo. [PTS Page 351] [\q 351/] 3898. Yathà ca myÃyaæ sumukho ajjhabhÃseyya paï¬ito, KÃmasà khuddhisampanno taæ myÃssa paramappiyaæ. 1. Kacciyanto - machasaæ 5. VakkaÇgo - machasaæ, syà 2. EvamÃpariyÃsati - syà 6. DhamammÃdhinaæ - machasaæ, syà EvamÃpadiyÃsati - machasaæ 7. Sababissariyaæ - machasaæ 3. MÃpajjatha - machasaæ 8. Taæ pasÃsaæ - machasaæ 4. AjjhabhÃsatha - machasaæ [BJT Page 336] [\x 336/] 3899. Ahaæ balu mahÃrÃja nÃgarÃjÃrivantaraæ, PaÂivattuæ na sakkomi na me so vinayo siyÃ. 3900. AmbhÃka¤ceva yo seÂÂho tva¤ca uttamasattavo, BhumipÃlo manusasindo pujà bahuhi hetuhi. 3901. Tesaæ abhinnaæ bhaïataæ vattamÃne vinicchaye, NÃntaraæ 1- paÂivattabbaæ pesesna 2- manujÃdhipa. 3902. Dhamemana kira nesÃdo paï¬ito aï¬ajo iti, Naheva akatattassa nayo etÃdiso siyÃ. 3903. Evaæ aggapakatimà evaæ uttamasatatavo, YÃvatatthi mayà diÂÂhà nä¤aæ passÃmi edisaæ. 3904. TuÂÂhosmi co pakatiyà vÃkeyyana madhurena ca, Eso cÃpi mama chando ciraæ passeyya vo ubho. [PTS Page 352] [\q 352/] 3905. Yaæ kiccaæ parame mitte katarasmÃsu 3- taæ tayÃ, Pattà nissaæsayaæ tyambhà bhattirasmÃsu yà tava. 3906. Adu¤ca nÆna sumahà ¤ÃtisaÇghassamantaraæ, Adasasanena asmÃkaæ dukkhaæ bahÆsu pakkhisu. 3907. Tesaæ sokavighÃtÃya tayà anumatà mayaæ, Taæ padakkhiïato katvà ¤Ãti passe marindama 4- 3908. AddhÃhaæ vipulaæ pitiæ bhavataæ vindÃmi dassanÃ, Eso cÃpi mahà attho ¤ÃtivissÃsanà siyÃ. [PTS Page 353] [\q 353/] 3909. Idaæ vatvà dhataraÂÂhà 5- haæsarÃjà narÃdhipaæ, UttamajavamattÃya ¤ÃtisaÇghamupÃgamuæ. 3910. Te aroge anuppatte disvÃna parame dvije, KekÃnimakaruæ haæsà puthu paddo ajÃyatha. 1. Nattaraæ - machasaæ, syà 2. Pesena - machasaæ 3. KatimasmÃsu - machasaæ 4. Murindama - machasaæ, syà 5. DhataraÂÂho - vi machasaæ, syà [BJT Page 336] [\x 336/] 3911. Te patità pamuttena bhattunà bhattugÃravÃ, Samantà parikariæsu aï¬ajà laddhapaccayÃ. 3912. Evaæ mittavataæ atthà sabbe honti padakkhiïÃ, Haæsà yathà dhataraÂÂhà ¤ÃtisaÇghamupÃgamutti. 1. CullahaæsajÃtakaæ. 2. MahÃhaæsajÃtaæ. [PTS Page 359] [\q 359/] 3913. Ete haæsà pakkamanti vakkaÇgà bhayameritÃ, Bharittava hemavaïïa kÃmaæ sumukha pakkama. 3914. ObhÃya maæ ¤Ãtigaïà ekaæ pÃsavasaæ gataæ, AnapekkhamÃnà gacchanti kiæ eko avahiyyasi. 3915. Pateva patataæ seÂÂha natthi baddhe 1- sahÃyatÃ, Mà anÅghÃya hÃpesi kÃmaæ sumukha pakkama. [PTS Page 360] [\q 360/] 3916. NÃhaæ dukkhaparetoti 2- dhataraÂÂha tavaæ jahe, JÅvitaæ maraïaæ và me tayà saddhiæ bhavissati. 3917. NÃhaæ dukkhaparetoti dhataraÂÂha tavaæ 3-jahe, Na maæ anariyasaæyutte kamme yojetumarahasi. 3918. SakumÃro sakhÃtyasami sacitte casamiæ te Âhito, ¥Ãto senÃpati tyÃhaæ saæsÃnaæ pavaruttama. 3919. Kathaæ ahaæ vikatthissaæ 4- ¤Ãtimajjhe ito gato, Taæ hitvà patataæ seÂÂha kinte vakkhÃmito gato Idha païaæ cajissÃmi nÃnariyaæ kattumusasahe. 3920. Eso hi dhammo sumukha yaæ tvaæ ariyapathe Âhito, Yo bhattÃraæ sakhÃraæ maæ na pariccattumusasahe 5- 1. Bandhe - machasaæ, syà 2. Pi - machasaæ, syà 3. Tuvaæ - machasaæ, syà 4. Vintisasaæ - machasaæ 5. Paridattu - machasaæ [BJT Page 338] [\x 338/] [PTS Page 361] [\q 361/] 3921. Taæ hi me pekkhamÃnassa bhayaæ na tveva jÃyati, Adhigacchasi tvaæ mayhaæ evambhÆtassa jÅvitaæ. 3922. Icceva mantayantÃnaæ ariyÃnaæ ariyavuttinaæ, Daï¬amÃdÃya nesÃdo Ãpadi 1- turito bhusaæ. 3923. TamÃpatantaæ disvÃna sumukho apari 2- brÆhayi, AÂÂhÃsi purato ra¤¤o haæso vissÃsayaæ vyathaæ. 2- 9324. Mà bhÃyi pattaæ seÂÂha nahi bhÃyanati tÃdisÃ, Ahaæ yogaæ payu¤achayasaæ yuttaæ dhammupasaæhitaæ. Tena pariyÃpadÃnena 4- khippaæ pÃsà pamokkhasi. [PTS Page 362] [\q 362/] 3925. Tassa taæ vacanaæ sutvà sumukhassa subhÃsitaæ, PahaÂÂhalomo nesÃdo a¤ajalissa païÃmayi. 3926. Na me sutaæ và diÂÂhaæ và bhÃsanto mÃnusiæ 5dijo, Ariyaæ bruvÃno 6- vakkaÇgo cajanto mÃnusiæ giraæ. 3927. Kinnu tÃyaæ dijo hoti mutto baddhaæ 7- upÃsasi, ObhÃya sakuïà yanati kiæ eko avahiyasi. [PTS Page 363] [\q 363/] 3928. RÃjà me so dijÃmitta senÃpaccassa kÃrayiæ, TamÃpade pariccattuæ nussabhe vihagÃdipaæ. 3929. MahÃgaïÃya bhattà me me eko vyasanaæ agÃ, CajÃmi taæ samma nesÃda bhattÃyaæ abhito rame. 3930. Ariyavattasi cakkaÇga yo piï¬amapacÃyasi, CajÃmi te taæ bhattÃraæ gacchathubho yathà sukhaæ [PTS Page 364] [\q 364/] 3931. Sace attappayogena ohito haæsapakkhinaæ, Anissaro mu¤camambhe theyyaæ kayirÃsi luddaka. 1. ùpati - machasaæ, syà 2. Ati - machasaæ, syà 3. Byadhaæ - machasaæ 4. PariyÃdÃnena - machasaæ 5. MÃnusaæ - machasaæ 6. Bruhanto - vi machasaæ, syà 7. Bandhaæ - machasaæ, syà 8. PaÂiggaïhama - machasaæ PiÂavu 340 [PTS Page 365] [\q 365/] 3933. Yassa tvaæ batako 1- ra¤¤o kÃmaæ tasseva pÃpaya, Tattha saæyamano rÃjà yathÃbhi¤¤aæ karissati. 3934. Icceva vutto nesÃdo hemavaïeïa haritatace, Ubho hatthehi saÇgayha 2- pa¤ajare ajjhavodahi [PTS Page 366] [\q 366/] 3935. Te pa¤ajaragate pakkhÅ ubho hassaravaïïine, Sumukhaæ dhataraÂÂha¤ca luddo ÃdÃya pakkami. 3936. BhariyamÃno dhataraÂÂho sumukhaæ etadabuvi, KhÃÊhaæ bhÃyÃmi sumukha sÃmÃya lakkhaïuruyà AsmÃkaæ vadhama¤¤Ãya athattÃnaæ vadhissati. 3937. PÃkahaæsà ca sumukha suhemà hemasuttavÃ, Ko¤ca samuddatireva kapaïà nÆna rucchati. 3938. Evaæ mahanto lokassa appameyyo mahÃgaïi, Ekitthimanusoceyya na idaæ pa¤¤avakomiva 3939. VÃto ca gandhamÃdeti ubhayaæ chekapÃpakaæ, BÃlo Ãmakapakakaæ ca lolo andho va Ãmisaæ. [PTS Page 367] [\q 367/] 3940. Avinicchaya¤¤u atthesu mandova paÂibhÃsi 3- maæ, KiccÃkiccaæ na jÃnÃsi sampatto kÃlapariyÃyaæ. 3941. A¬¬hummatto udiresi yo seyyà ma¤¤asitthiyo, BahusÃdhÃraïà hetà soï¬Ãnaæva surÃgharaæ. 1. BhaÂako - machasaæ 2. Paggayha - machasaæ, syà 3. PaÂibhÃti - machasaæ [BJT Page 342] [\x 342/] 3942. MÃyà cesà marici ca soko rogo vupaddavo, Kharà ca bandhanà cetà maccupÃso guhÃsayo TÃsu yo visasase poso so naresu narÃdhamo. [PTS Page 368] [\q 368/] 3943. Yaæ vuddhehi1 upa¤¤Ãtaæ ko taæ ninditumarahati, MahÃbhÆtitthiyo nÃma lokasmiæ udapajjisuæ. 3944. Khi¬¬Ã païihità tyÃsu rati tyÃsu patiÂÂhitÃ, KhijÃni tyÃsu rÆhanti yadidaæ sattà pajÃyare TÃsu ko nibbide poso pÃïamÃsajja pÃïihi. 3945. Tvameva na¤¤o sumukha thinaæ atthesu yu¤ajasi, tassa tyÃjja bhaye jÃte bhÅtena jÃyate mati. 3946. Sabbo hi saæsayaæ patto bhayaæ bhÅrÆ titikkhati, Paï¬ità ca mahattÃno attho yu¤ajanti duyyuje. 3947. EtadatthÃya rÃjÃno suramicchanti mantinaæ, PaÂibÃhati yaæ suro Ãpadaæ attapariyÃyaæ. 3948. Mà no ajja vikantiæsu ra¤¤o sudà mahÃnase, TathÃhi vaïïo pattÃnaæ phalaæ veÊuæva taæ vadhi. 3949. Mutto na icchi o¬¬etuæ bandhaæ upÃgami, Sopajja saæsayaæ patto atthaæ gaïhihi mà mukhaæ. 1. Buddhehi - machasaæ [BJT Page 344] [\x 344/] [PTS Page 369] [\q 369/] 3950. So taæ yogaæ payuja¤assu yuttaæ dhammupasaæhataæ, Tavaæ pariyÃpadÃnena 1- mama pÃïesanaæ cara. [PTS Page 370] [\q 370/] 3951. MÃbhÃyi patataæ seÂÂha nahi bhÃyanti tÃdisÃ, Ahaæ yogaæ payu¤ajissaæ yuttaæ dhammupasaæhitaæ, Mama pariyÃpadÃnena khippaæ pÃsà pamokkhasi. 3952. Sa luddo haæsakÃjena rÃjadvÃraæ upÃgami, PaÂivedetha maæ ra¤¤o dhataraÂÂhÃyamÃgato. 3953. Te disavà pu¤¤asaÇkÃse ubho lakkha¤¤asammate, Khalu sa¤¤amano2- rÃjà amacce ajjhahÃsatha. 3954. Detha luddassa vatthÃni attaæ pÃna¤ca bhojanaætha KÃmaæ karo hira¤¤assa yÃvanto esa icchati. [PTS Page 371] [\q 371/] 3955. Disvà luddaæ pasantantaæ kÃsirÃjÃ3- tadÃbravi, YadÃyaæ samma khemaka puïïà haæsehi tiÂÂhati. 3956. Kathaæ ruciæ4- majjhagataæ pÃsahattho upÃgami, Okiïïaæ ¤ÃtisaÇghehi nimajjhimaæ5- kathaæ gahi. 3957. Ajja me sattamà ratti ÃdÃnÃni6- upasato, padametassa atvesaæ appamatto 3958. Athassa padamaddakkhiæ carato adanesanaæ, TatthÃhaæ odahiæ pÃsaæ evetaæ7- dijamaggahiæ. [PTS Page 372] [\q 372/] 3959. Ludda dve ime sakuïà atha ekoti bhÃsasi, Cittannu te vipariyattaæ Ãdu kinnu jigiæsasi. 8- 3960. Yassa lohitakà tÃÊà tapaneyyanibhà subhÃ, 9- Uraæ saæhacca tiÂÂhanti so me bandhaæ upÃgami. 1. PariyÃdÃnena - machasaæ 2. Saæsamano - machasaæ, syà 3. KÃsirÃjetadabruvi - machasaæ, syà 4. Ruci - machasaæ, syà 5. Nimmajjhimaæ - machasaæ, syà 6. AdanÃni - machasaæ 7. Evaæ taæ - machasaæ, syà 8. Jigisati - machasaæ 9. Sabhà - machasaæ [BJT Page 346] [\x 346/] 3961. AthÃyaæ bhassaro pakkhÅ abaddho1- baddhamÃturaæ, Ariyaæ bruvÃno aÂÂhÃsi vajanto mÃnusiæ giraæ. [PTS Page 373] [\q 373/] 3962. Atha ninnu2-dÃni sumukha hanuæ saæhacca tiÂÂhasi, ùdu me parisaæ patto bhayà bhito na bhÃsasi. 3963. NÃhaæ kÃsipati bhÅto ogayha parisaæ tava, NÃhaæ bhayà na bhÃsissaæ vÃkyaæ atthasmiæ tÃdise. 3964. Na te abhisaraæ passe na rathe napi pattike, NÃssa cammaæva kÅÂaæ và vammite ca dhanuggahe. 3965. Na hira¤¤aæ suvaïïaæ và nagaraæ và sumÃpitaæ, Okiïïaparikhaæ3- duggaæ daÊhamaÂÂÃlakoÂÂhakaæ, Yattha paviÂÂho sumukha bhÃyitabbaæ na bhÃyasi. [PTS Page 374] [\q 374/] 3966. Na me abhisarenattho nagarena dhanena vÃ, Apathena pathaæ yÃma antalikkhe carà mayaæ. 3967. SutÃva paï¬ità tyambhà nipuïà atthacintakÃ, BhÃsematthavatiæ vÃcaæ saccevasasa patiÂÂhito. 3968. Ki¤ca tuyhaæ asaccassa anariyassa karissati, MusÃvÃdissa luddassa bhaïitampi subhÃsitaæ. 3969. Taæ brahmaïÃnaæ vacanà imaæ khemiæ 4- akÃrayi, Abhaya¤ca tayà ghuÂÂhaæ imÃyo dasadhà disÃ. 3970. Ogayha te pokkharaïiæ vippasannodakaæ suciæ, Pahuta¤cÃdanaæ5- tattha abhiæsÃcettha pakkhinaæ. 1. Abandho bandha - machasaæ 2. Kiæ - machasaæ 3. Parikakhaæ - machasaæ 4. Khemaæ - machasaæ 5. Bahukaæ khÃdanaæ - machasaæ, pahutaæ khÃdanaæ - syà [BJT Page 348] [\x 348/] 3971. Idaæ sutvÃna nigghosaæ Ãgatambhà 1- tavantike, Te te baddhasmÃ2- pÃsena etaæ te bhÃsitaæ musÃ. 3972. MusÃvÃdaæ purakkhatvà icchÃloha¤ca pÃpakaæ. Ubhosandhiæ atikkamma asÃtaæ upapajjati. [PTS Page 375] [\q 375/] 3973. NÃparajjhÃma sumukha napi lobhà camaggahiæ, Sutà ca paï¬itÃtyattha nipuïÃatthacintakÃ. 3974. Appevatthavatiæ vÃcaæ vyÃkareyyuæ idhÃgatÃ, Tathà taæ samma nesÃdo vutetà sumukha magaghi. 3975. Neva bhÅtÃ3- kÃsipati upanitasmiæ jivite, BhÃsematthivatiæ vÃcaæ sampattà kÃlapariyÃyaæ. 3976. Yo migena migaæ hatti pakkhiæ và pana pakkhinÃ, Sutena và sutaæ kiïe4- kiæ anariyataraæ tato. 3977. Yo ca ariyarudaæ bhÃse anariyadhammamavassito, Ubho so dhaæsate lokà idhaceva parattha ca. 3978. Na majjetha yasaæ patto na vyathe5- pattasaæsayaæ, VÃyametheva kiccesu saævare vivarÃni ca. [PTS Page 376] [\q 376/] 3979. Ye vaddhÃ6- abbhatikkantà sampattà kÃlapariyÃyaæ, Idha dhammaæ caritvÃna evete 7- tidivaæ gatÃ. 3980. Idaæ sutvà kÃsipati dhammamattani pÃlaya, DhataraÂÂha¤ca mu¤cÃhi haæsÃnaæ pavaruttamaæ, 3981. ùharantudakaæ pajjaæ Ãsana¤ca mahÃrahaæ, Pa¤ajarato pamokkhÃmi dhataraÂÂhaæ yasassinaæ. 1. Agatamha - machasaæ 2. Bandhasmà - vi machasaæ 3. BhÆtà - machasaæ, syà 4. Kiïyà - machasaæ kilyà - syà 5. NabyÃdhe - machasaæ, syà 6. Vu¬¬ÃnÃbabhatikkhantà - machasaæ 7. Evaæ te - machasaæ, syà [BJT Page 350] [\x 350/] 3982. Ta¤ca senÃpatiæ dhiraæ nipuïaæ atthacintakaæ, Yo sukho sukhino ra¤¤o dukkhite hoti dukkhito. 3983. EtÃdisÃ1- kho arahanti piï¬amasnÃtu bhattuno, YathÃyaæ sumukho ra¤¤o pÃïasÃdhÃraïo sakhÃ. [PTS Page 377] [\q 377/] 3984. PÅÂha¤ca sababasovaïïaæ aÂÂhapadaæ manoramaæ, MaÂÂhaæ kÃsikapatthinnaæ2- dharaÂÂho upÃvisi. 3985. Koccha¤ca sabbasovaïïaæ veyyagghaparisibbitaæ, Sumukho ajjhupÃvekkhi dhataraÂÂhassa anantaraæ. 3986. Tesaæ ka¤canapattehi puthu ÃdÃya kÃsiyo, BhaæsÃnaæ abhihÃresu aggaæ ra¤¤o pavÃsitaæ. 3987. Disvà abhihaÂaæ aggaæ kÃsirÃjena pesitaæ, Kusalo khattadhammÃnaæ tato pucchi anantarÃ. 3988. Kacci bhoto kusalaæ kacci bhoto anÃmayaæ, Kacci raÂÂhamidaæ phÅtaæ dhammenamanusissati. 3989. Kusala¤ceva me haæsa atho haæsa anÃmayaæ, Atho raÂÂhamidaæ phÅtaæ dhammenamanusissati. 3990. Kacci bhoto amaccesu doso koci na vijjati, Kaccinnu te tavatthesu nÃkaÇkhanti jÅvitaæ 3991. Atho pi me amaccesu doso koci na vijjati, Atho pi te mamatthesu nÃvakaÇkhanti jÅvitaæ. 3992. Kacci te sÃdisi bhariyà assavà piyabhÃïinÅ, PuttarÆpayasupetà mama chandavasÃnugÃ. 3993. Atho me sÃdisi bhariyà assavà piyabhÃïinÅ, PuttarÆpayasupetà mama chandasÃnugÃ. [PTS Page 378] [\q 378/] 3994. Kacci raÂÂhaæ anuppÅÊaæ akutoci upadadvaæ, AsÃhasena dhammena samena manusissati3- 1. Ediso kho arahati - machasaæ, syà 2. Matthinnaæ - machasaæ vatthinaæ - syà 3. SamenamanusÃsasi - machasaæ [BJT Page 352. [\x 352/] ] 3995. Atho raÂÂhaæ anuppÅÊaæ akutoci upadadvaæ, AsÃhasena dhammena samena manusissati1- 3996. Kacci santo apacità asanto parivajjitÃ, No ce dhammaæ niraÇkatvà adhammamanuvattasi. 2- 3997. Santo ca me apacità asanto parivajjitÃ, DhammamevÃnuvattÃmi adhammo me niraÇkato. 3998. Kacci nÃnÃgataæ dÅghaæ samavekkhasi khattiya, Kacci na matto madaniye paralokaæ na santatasi. 3999. NÃhaæ anÃgataæ dÅghaæ samavekkhÃmi pakkhima, Âhito dasasu dhammesu paralokaæ na santase. 4000. DÃnaæ sÅlaæ pariccÃgaæ ajjavaæ maddavaæ tapaæ, Akkodhaæ3- avihiæsa¤ca khanti¤ca avirodhanaæ. 4001. Iccete kusale dhamme Âhite pasasÃmi attani, Tato4- me jÃyate piti somanasasa¤¤acanappakaæ. 4002. Sumukho ca acintetvà vissaji pharusaæ giraæ, BhÃvadosamana¤¤Ãya asmÃkÃyaæ vihaÇgamo. 4003. So kuddho pharusaæ vÃcaæ nicchachÃresi ayoniso, YÃnasmÃsu5- na vijjanti na idaæ pa¤¤avatÃmiva. [PTS Page 379] [\q 379/] 4004. Atthi metaæ atisÃraæ vegena manujÃdhipa, DhataraÂÂhe ca baddhasmiæ dukkhaæ me vipulaæ ahu. 4005. Tvaæ no pitÃva puttÃnaæ bhÆtÃnaæ dharaïiriva, AsmÃkaæ adhipantÃnaæ khamassu rÃjaku¤ajara. 4006. Etaæ te anumodÃma yaæ bhÃvaæ na niguhasi, KhÅlaæ pahindasi pakkhÅ ujukosi vihaÇgama. 1. Manusissahaæ - machasaæ 2. Mavattasi - machasaæ 3. Akodhaæ - machasaæ 4. Atho - machasaæ 5. YÃnasmesu - machasaæ [BJT Page 354] [\x 354/] 4007. Yaæ ki¤ci ratanaæ atthi kÃsirÃjanivesane, Rajataæ jÃtarÆpa¤ca muttà veÊuriyà bahu. [PTS Page 380] [\q 380/] 4008. Maïayo saÇkhamutta¤ca vatthakaæ haricandanaæ, Ajinaæ dantabhaï¬a¤ca lohaæ kÃlÃyasaæ bahuæ, Etaæ dadÃmi vo vintaæ isseraæ vissajÃmi vo. 4009. Addhà apaphità tyamhà sakkatà ca rathesabha, Dhammesu vattamÃnÃnaæ tvaæ no Ãcariyo bhava. 4010. ùcariyasamanu¤¤Ãtà tayà anumatà mayaæ, Taæ padakkhiïato katvà ¤Ãti passemarindama. 4011. Sabbarattiæ cintayitvà mantayitvà yathà tathaæ, KÃsirÃjà anu¤¤Ãsi haæsÃnaæ pavaruttamaæ. [PTS Page 381] [\q 381/] 4012. Tato ratyà vivasane suriyassuggamanaæ1- pati, Pekkhato kÃsirÃjassa bhavanÃ2- te vigÃhisuæ. 4013. Te aroge anuppatte disvÃna parame dije, Ke keti makaruæ haæsà puthusaddo ajÃyatha. 4014. Te patità pamuttena bhattunà bhattugÃravÃ, Samattà parikariæsu aïa¬ajà laddhapaccayÃ. [PTS Page 382] [\q 382/] 4015. Evaæ mittavataæ atthà sabbe honti padakkhiïÃ, Haæsà yathà dhataraÂÂhà ¤ÃtisaÇghamupÃgamutti. MahÃhaæsajÃtaka yi. 3. SudhÃbhojanajÃtakaæ. [PTS Page 387] [\q 387/] 4016. 3-Neva kiïÃmi napi vikakiïÃmi Na cÃpi me sannicayo ca atthi, SukiccharÆpaæ catidaæ parittaæ Patthodano nÃlamayaæ duvinnaæ. 1. Suriyuggamanaæ - machasaæ 2. Bhavanato - machasaæ 3. "Neva kiïÃmi napi vikkiïÃmi" tyÃdi imà ekavisati gÃthÃyo heÂÂhà vÃdasanipÃte kosiyajÃtakepi dissanti. Imasmimpi ÂhÃne Ãgatà aÂÂhakathÃcariyo pana- "naguttame girivare gandhamÃdane"ti. Ito paÂÂhÃya sudhÃbhojana jÃtakaæ dassesiti. [BJT Page 356] [\x 356/] 4017. Appambhà appakaæ dajjà anumajjhato majjhakaæ, Bahumhà bahukaæ dajjà adÃnaæ nupapajjati. 4018. Taæ taæ vadÃmi kosiya dehi dÃnÃni bhu¤ja ca, Ariyaæ maggaæ samÃrÆha nekÃsi labhate sukhaæ. [PTS Page 388] [\q 388/] 4019. Mogha¤cassa hutaæ hoti mogha¤cÃpi samihitaæ, Atithismiæ yo nisinnasmiæ eko bhu¤jati bhojanaæ. 4020. Taæ taæ vadÃmi kosiya dehi dÃnÃni bhu¤ja ca, Ariyaæ maggaæ samÃrÆha nekÃsi labhate sukhaæ. 4021. Saccaæ tassa hutaæ hoti mogha¤cÃpi samihitaæ, Atithismiæ yo nisinnasmiæ neko bhu¤jati bhojanaæ. 4022. Taæ taæ vadÃmi kosiya dehi dÃnÃni bhu¤ja ca, Ariyaæ maggaæ samÃrÆha nekÃsi labhate sukhaæ. 4023. Sara¤ca juhati yo so bahukÃya ca, Doïe tibbarutitthasmiæ sÅghasote mahÃvahe. 4024. Atracassa hutaæ hoti atracassa samihitaæ Atithismiæ yo nisinnasmiæ neko bhu¤jati bhojanaæ. 4025. Taæ taæ vadÃmi kosiya dehi dÃnÃni bhu¤ja ca, Ariyaæ maggaæ samÃrÆha nekÃsi labhate sukhaæ. [PTS Page 389] [\q 389/] 4026. Balisaæ hi so niggalati dÅghasutataæ sabbandhanaæ, Atithismiæ yo nisinnasmiæ eko bhu¤jati bhojanaæ. 4027. Taæ taæ vadÃmi kosiya dehi dÃnÃni bhu¤ja ca, Ariyaæ maggaæ samÃrÆha nekÃsi labhate sukhaæ. [PTS Page 390] [\q 390/] 4028. UÊÃravaïïà vata brÃhmaïà ime Aya¤ca vo sunakho kissa hetu, UccÃvacaæ vaïïanibhaæ vikubbati AkkhÃtha no brahmaïà kenu tumbhe. [BJT Page 358] [\x 358/] 4029. Cando ca suriyo ca ubho idhÃgatà Ayaæ pana mÃtali devasÃrathi, Sakkohamasmi tidasÃnamindo Eso ca kho pa¤casikhoti vuccati. 4030. PÃïissarà mutiÇgà ca murajÃÊambarÃni ca, Suttamenaæ pabodhenti paÂibuddho ca nandati. [PTS Page 391] [\q 391/] 4031. Ye kecime maccharino kadariyà ParibhÃsakà samaïabrÃhmaïÃnaæ, Idheva nikkhippa sarÅradehaæ KÃyassa bhedà nirayaæ vajanti. 4032. Ye kecime suggatimÃsasÃnà Dhamme Âhità saæyame saævibhÃge, Idheva nikkhippa sarÅradehaæ KÃyassa bhedà sugatiæ vajanti. 4033. Tvaæ no ¤Ãti purimÃsu jÃtisu So macchari rosako pÃpadhammo, Taveva atthÃya idhÃgatambhà Mà pÃpadhammo nirayaæ apattha. 4034. Addhà hi maæ vo hitakÃmà yaæ maæ samanusÃsatha, Sohaæ tathà karissÃmi sabbaæ vuttaæ hitesihi. [PTS Page 392] [\q 392/] 4035. EsÃhamajjeva upÃramÃmi Na cÃpahaæ ki¤ci kareyya pÃpaæ, Na cÃpi me ki¤ci adeyyamatthi Na pÃci datvà udakampahaæ pibe. 4036. Eva¤ca me dadato sabbakÃlaæ Bhogà ime vÃsava khiyissanti, Tato ahaæ pabbajissÃmi sakka HitvÃna kÃmÃni yathodhikÃniti. [PTS Page 393] [\q 393/] 4037. Naguttame girivare gandhamÃdane Modanti tà devavarÃhipÃlitÃ, AthÃgamà isivaro sabbalokagu Supupphitaæ dumavarasÃkhamÃdiya. [BJT Page 360] [\x 360/] 4038. Suciæ sugandhaæ tidasehi sakkataæ Pupphuttamaæ amaravarehi sevitaæ, Aladdha maccehi và dÃnavehi và A¤¤atra devehi tadÃrahaæ hidaæ. 4039. Tato catasso kanakattacÆpamà UÂÂhÃya nÃriyo pamadÃdhipà muniæ, ùsà ca saddhà ca tato sirÅ hiri Iccabravuæ nÃrada devabrÃhmaïaæ. 4040. Sace anuddiÂÂhaæ tayà mahÃmuni Pupphaæ imaæ pÃrichatassa brahme, DadÃhi no sabbagati te ijjhatu Tvampi no hohi yatheva vÃsavo. 4041. Taæ yÃcamÃnÃbhisamekkha nÃrado IccabravÅ saÇkalahaæ udirayi, Na mayhamatthatthi imehi kocinaæ Yà yeva vo seyyasÅ sà piÊayhatha1- [PTS Page 394] [\q 394/] 4042. Tvaæ nottamovÃbhisamekkha nÃrada, Yassicchasi tassaæ anuppacecchasu, Yassà hi no nÃrada tvaæ padassasi Sà yeva no hohiti seÂÂhasammatÃ. 4043. Akallametaæ vacanaæ sugatte Ko brÃhmaïo ko kalahaæ udiraye, GantvÃna bhÆtÃdhipameva pucchatha Sace na jÃnÃtha idhuttamÃdhamaæ. 4044. Tà nÃradena parampapakopità Udirità vaïïamadena mattÃ, SakÃse2- ganatvÃna sahassacakkhuno Pucchiæsu bhÆtÃdhipaæ kÃnu seyyasi. [PTS Page 395] [\q 395/] 4045. Tà disvà Ãyattamanà purandado Iccabravi devavaro kata¤ajalÅ, SabbÃva vo hotha sugatte sÃdisi Ko neva bhadde kalahaæ udirayi. 1. Pilandhetha - vi. Machasaæ 2. SakÃsaæ - machasaæ [BJT Page 362] [\x 362/] 4046. Yo sabbalokaæ carako mahÃmuni Dhamme Âhito nÃrado saccanikkamo, So no bravi girivare gandhamÃdane GantvÃna bhÆtÃdhipameva pucchatha Sace na jÃnÃtha idhuttamÃdhamaæ. 4047. Asu brahÃra¤¤acaro mahÃmuni NÃdatvà bhattaæ varagatte bhu¤jani, Viceyya dÃnÃni dadÃti kosiyo Yassà hi so dassati sÃva seyyasi. [PTS Page 396] [\q 396/] 4048. Asuhi yo sammati dakkhiïaæ disaæ GaÇgÃya tÅre himavantapasmanÅ, Sa kosiyo dullabhapÃnabhojano Tassa sudhaæ pÃpaya devasÃrathi. 4049. Sa mÃtali devavarena pesito Sahassayuttaæ abhiruyha sandanaæ, Sa khippameva upagamma assamaæ AdissamÃno munino sudhaæ adÃ1- 4050. Udaggihuttaæ upatiÂÂhÃto hi me PabhaÇkaraæ lokatamonuduttamaæ, SabbÃni bhÆtÃni aticca vÃsavo Ko neva me pÃïisu kiæ sudhodahi. 4051. Saækhupamaæ setamatulyadassanaæ Suciæ sugandhaæ piyarÆpambhutaæ, AdiÂÂhapubbaæ mama jÃta2- cakkhuhi Kà devatà pÃïisu kiæ sudhodahi. [PTS Page 397] [\q 397/] 4052. Ahaæ mahindena mahesi pesito SudhÃbhihÃsiæ turito mahÃmuni, JÃnÃsi maæ mÃtali deva sÃrathi Bhu¤jassu bhattuttamaæ mà vicÃrayi3- 4053. Bhuttà ca sà dvÃdasa hanti pÃpake Khudaæ pipÃsaæ aratiæ daraklamaæ, 4- KodhupanÃha¤ca vivÃdapesunaæ SÅtuïhatandi¤ca rasuttamaæ idaæ. 1. AdÃsi - machasaæ 2. JÃtu- machasaæ 3. MÃtabhicÃrayi - machasaæ 4. Darathakkhamaæ - machasaæ, durakkamaæ - vi darathaæ kÅlaæ - syà [BJT Page 364] [\x 364/] 4054. Na kappati mÃtali mayha bhu¤jituæ Pubbe adatvà iti me vatuttamaæ, Na cÃpi ekÃsanamariyapujitaæ AsaævibhÃgi ca sukhaæ na vindati. 4055. ThighÃtakà yecime pÃradÃrikà Mittadduno yeca sapanti subbate, Sabbeva te maccharÅpa¤ca mÃdhamà Tasmà adatvà udakampi nÃsmiye. [PTS Page 398] [\q 398/] 4056. Yo hitthiyà cà purisassa và pana DassÃmi dÃnaæ vidusampavaïïitaæ, Saddhà vada¤¤u idha vitamaccharà Bhavanti hete sucisammasammatà 1- 4057. Ato mutÃ2- devavarena pesità Ka¤¤Ã catasso kanakattacÆpamÃ, ùsà ca saddhà ca sirÅ tato hiri Taæ assamaæ Ãgamuæ yattha kosiyo. 4058. Tà disvà sabbo paramappamodito Subhena vaïïena sikhÃrivaggino, Ka¤¤Ã catasso caturo catuddisà Iccabravi mÃtalino ca sammukhÃ. 4059. Purimaæ disaæ kà tvaæ pabhÃsi devate AlaÇkatà tÃravarÃva osadhi, PucchÃmi taæ ka¤canavellivigagahe ùcikkha me tvaæ katamÃsi devatÃ3- [PTS Page 399] [\q 399/] 4060. SirÃhaæ devi4- manujesu pujità ApÃpasattupanisevini sadÃ, SudhÃvivÃdena tavantimÃgatà Taæ maæ sudhÃya varapa¤¤a bhÃjaya. 4061. YassÃhamicchÃmi sudhaæ mahÃmuni Sa5- sabbakÃmehi nÃro pamodati, Siriti6- maæ jÃnahi pujahatuttama Taæ maæ sudhÃya varapa¤¤a bhÃjaya. 1. Suvisacca - vi machasaæ syà 4. Deva - machasaæ 2. Matà - machasaæ syà 5. So - vi machasaæ, syà 3. Devate - machasaæ 6. Siritu - machasaæ siriyi - vi. [BJT Page 366] [\x 366/] 4062. Sippena vijjacaraïena buddhiyà Narà upetà paguïà sakammunÃ, Tayà vihinà na labhanti ki¤canaæ Tayidaæ nana sÃdhu yadidaæ tayà kataæ. 4063. PassÃmi posaæ alasaæ mahagghasaæ Sudukkulinampi arÆpimaæ naraæ, TayÃnugutto siri jÃtimaæ api Peseti dÃsaæ viya hogavà sukhi. 4064. Taæ taæ asaccaæ avibhajjaseviniæ JÃnÃmi mulhaæ vidurÃnupÃtiniæ, Na tÃdisi arahati Ãsanudakaæ Kuto sudhà gaccha na mayha ruccasi. [PTS Page 400] [\q 400/] 4065. Kà sukkadÃÂhà paÂimutta7- kuï¬alà CittaÇgadà kambuvimaÂÂhadhÃrinÅ, Osintavaïïaæ paridayha sobhasi Kusaggirattaæ apiÊayha macajariæ. 4066. Migiva bhantà saracÃpadhÃrinà Viradità mandamiva udikkhasi, Ko te dutiyo idha vandalovane Na bhÃyasi ekikà kÃnane vane. 4067. Na me dutiyo idhamatthi kosiya MasakkasÃrappabhavambhi devatÃ, ùsà sudhÃsÃya tavantimÃgatà Taæ maæ sudhÃya varapa¤¤a bhÃjaya. [PTS Page 401] [\q 401/] 4068. ùsÃya yanti vÃïijà dhanesino NÃvaæ samÃruyha parenti aïïave, Te tatthasidanti athopi ekadà JinÃdhanà enti vinaÂÂhapÃbhatÃ. 4069. ùsÃya khettÃni kasanti kassakà Vapanti khijÃni karontupÃyaso, ýtinipÃtena avuÂÂhitÃya và Na ki¤ci vindanti tato phalÃgamaæ. 1. PaÂimukka - machasaæ [BJT Page 368] [\x 368/] 4070. AthattakÃrÃni karonti bhattusu ùsaæ purakkhatvà narà sukhesino, Te bhatturatthà atigÃÊhità puna Disà panassanti aladdha ki¤canaæ. 4071. Jahitva 1- dha¤¤a¤ca ¤Ãtake ùsÃya saggÃdhimanà sukhesino, Tapanti lukhampi tapaæ cirantaraæ Kummagga2- mÃruyha parenti duggati. õ 4072. ùsà visaævÃdikasammatÃ3- ime Ase sudhÃsaæ4- vinayassu attani, Na tÃdisi arahati Ãsanudakaæ5- Kuto sudhà gaccha na mayaha ruccasi. [PTS Page 402] [\q 402/] 4073. DaddallamÃnà yasasà yasassini Chigha¤¤a6-nÃmavhayanaæ disaæ pati, PucchÃmi taæ ka¤canavelliviggahe ùcikkha me tvaæ katamÃsi devatÃ7- 4074. SaddhÃhaæ devÅ8- manujesu pujità ApÃpasattupinasevini sadÃ, SudhÃvivÃdena tavantimÃgatà Taæ maæ sudhÃya varapa¤¤a bhÃjaya. [PTS Page 403] [\q 403/] 4075. DÃnaæ damaæ cÃgamathopi saæyamaæ ùdÃya saddhÃya karonti hekadÃ, Theyyaæ musÃkuÂamathopi pesunaæ Karonti heke puna viccutà tÃya. 4076. BhariyÃsu poso sadisisu pekkhavà SilupapannÃsu patibbatÃsupi, Vinetvà chandaæ kuladhitiyÃsupi Karoti saddhaæ pana9- kumbhadÃsiyÃ. 1. HitvÃna - machasaæ 2. Kumagga - machasaæ 3. VisaævÃdaka - machasaæ 4. SudhÃya - machasaæ 5. ùsanuddakaæ - machasaæ 6. DÅgha¤¤a - machasaæ 7. Devate - machasaæ 8. Deva - machasaæ 9. Puna - vi. [BJT Page 370] [\x 370/] 4077. Tvameva saddhe paradÃrasevinÅ PÃpaæ karosi kusalampi ra¤casi, Na tÃdisi arahasi Ãsanudakaæ Kuto sudhà gaccha na mayha ruccasi. [PTS Page 404] [\q 404/] 4078. Jigha¤¤arattiæ aruïasmimuhate Yà dissati uttamarÆpavaïïinÅ, Tathupamà maæ paÂibhÃsi devate Acikkhà me tvaæ katamÃsi accharÃ. 4079. KÃÊà nidÃgheriva aggajÃtiva Anilerità lohitapattamÃlinÅ, Kà tiÂÂhasi mandamivÃvalokayaæ BhÃsesamÃnÃva giraæ na mu¤casi. 4080. HirÃhaæ devÅ1- manujesu pujità ApÃpasattÆpanisevini sadà Sudhà vivÃdena tavantimÃgatà Sà taæ na sakkomi sudhampi yÃcituæ KopinarÆpà viya yÃcanatthiyÃ. 4081. Dhammena ¤Ãyena sugatte lacchasi Eso hi dhammo nahi yÃcanà sudhÃ, Taæ taæ ayÃcantimahaæ nimantaye SudhÃya yampicchasi tampi dammi te. [PTS Page 405] [\q 405/] 4082. Sà tvaæ mayà ajja sakambhi assame Nimantinà ka¤canavelli2- viggahe Tuvaæ hi me sabbarasehi pujiyà Taæ pujayitvÃna sudhampi asmiye. 4083. Sà kosiyenÃnumatà jutimatà Addhà hiri rammaæ pÃvisiyasmaæ, Uda¤¤acantaæ phalamariyapujitaæ ApÃpasattupanisevitaæ sadÃ. 4084. Rukkhaggahaïà bahutettha pupphità Ambà piyÃlà panasà ca kiæsukÃ, Sobha¤ajanà loddamathopi padamakà Kekà ca bhaÇgà tilakà ca pupphitÃ. 1. Dve - machasaæ 2. Vella - machasaæ [BJT Page 372] [\x 372/] 4085. SÃlà kareri bahukettha jambuyo Assattha nigrodha madhukà ca vetasÃ, UddÃlakà pÃÂalisindhucÃrikà Manu¤¤agandhà mucalindaketakÃ. 4086. Hareïunà veÊukà veïutindukÃ1- SÃmÃka nivaramathopi cinakÃ, Mocà kadali bahuketthasÃliyo Pavihayo Ãbhujino ca taï¬ulÃ. 4087. Tassa ca uttare passe2- jÃtà pokkharaïi sivÃ, Akakkasà apabbhÃrÃ3- sÃdhu appaÂigandhiyÃ. 4088. Tattha macchÃ4- santiratà khemino bahubhojanÃ, SiÇgu savaÇkà sakulÃ5- satavaÇkà ca rohità ùligaggarakÃkiïïà pÃÂhinà kÃkamacchakÃ. [PTS Page 406] [\q 406/] 4089. Tattha pakkhÅ santiratà khemino bahubhojanÃ, Haæsà ko¤cà mayurà ca cakkavÃkà ca kukkubhà KuïÃlakà bahucitrà sikhaï¬i jÅvaæjivakÃ. 4090. Tattha pÃnÃyamÃyanti nÃnÃmigagaïà bahu, SÅhà vyagghà varÃbhà ca acchakokataracchayo. 4091. PalÃsÃdà ca gavajà mahisà rohità rurÆ, Eïoyyà ca varÃhà ca gaïino niÇkasukarÃ6- 4092. Kadalimigà bahu vettha7- biÊÃrà sasakaïïakà ChamÃgiri pupphavicitra santhatà DijÃbhighuÂÂhà dijasaÇghasevità [PTS Page 407] [\q 407/] 4093. Sà suttavà nÅladumÃhilamabità Vijju mahÃmegharivÃnupajjatha, Tassà susambandha siraæ8- kusÃmayaæ Suciæ sugandhaæ ajinupasevitaæ Atricchakocchaæ hirimetadabravi Nisida kalyÃïi sukhayidamÃsanaæ. 1. Keïutiï¬ukà - machasaæ 2. Uttarapassena - machasaæ, syà 3. Akakkassa apabbharà - machasaæ 4. Paccha - machasaæ 5. SaÇkulà - machasaæ 6. Nikasukarà -vi machasaæ, syà 7. Bahukettha - machasaæ bahuketthe - syà 8. Suraæ - machasaæ [BJT Page 374] [\x 374/] 4094. Tassà tadà kocchagatÃya kosiyo YadicchamÃnÃya caÂÃjinaæ dharo, Navehi pattehi sayaæ sahudakaæ SudhÃbhihÃsi turito mahÃmuni. 4095. Sà taæ paggayha1- ubhogi pÃïihi Iccabravi attamanà jaÂÃdharaæ, HandÃhaæ etarahi pujità tayà Gaccheyya brahme tidivaæ jitÃvini. 4096. Sà kosiyÃnumatà jutimatà UdiritÃ2- vaïïamadena mattÃ, SakÃse3- gananvana sahassacakkhuno Ayaæ sudhà vÃsava dehi me jayaæ. 4097. Tamena sakkopi tadà apÆjayi Sahindà devà sura4- ka¤¤amuttamaæ, Sà pa¤ajali devamanussapujità Tavambhi kocchambhi yadà upÃvisi. [PTS Page 408] [\q 408/] 4098. Tameva saæsi punareva mÃtalÅ Sahassanetto tidasÃnamindo, GananvÃna vÃkyaæ mama brÆhi kosiyaæ ùsÃya saddhà siriyà ca kosiya Hiri sudhaæ kena malattha hetunÃ. 4099. Taæ supalavatthaæ udatÃrayÅ rathaæ DaddallamÃnaæ upakiriya5- sÃdisaæ, JambonadÅsaæ tapaneyya sannibhaæ AlaÇkataæ ka¤canacittasantikaæ. 4100. Suvaïïacandettha bahu nipÃtità Hatthi gavassà kikivyagghadipiyo, 6- EïeyyakÃ7- laÇghimayettha pakkhiyo Migettha veÊuriyamayà yudhÃyutÃ8- 1. PaÂiggayha - machasaæ 2. Udirayi - machasaæ 3. SaÇkÃse - machasaæ, syà 4. Sura - machasaæ 5. Upakakiriya - syà upakÃriya - machasaæ 6. Kiæpurisa -machasaæ, syà 7. LaÇgha - machasaæ, syà 8. YuthÃyutà - syà yutÃyutà - machasaæ [BJT Page 376] [\x 376/] [PTS Page 409] [\q 409/] 4101. TatthassarÃjaharayo1- ayojayuæ DassatÃni susunÃgasÃdise, AlaÇkate2- ka¤canajÃluracchade ùveÊike saddagame asaÇgite. 4102. Taæ yÃnaseÂÂhaæ abhirÆyha mÃtalÅ DasÃdisà imà abhinÃdayittha, Naha¤ca sela¤ca vanaspatÅni3- ca SasÃgaraæ pavyathayittha mediniæ4-. 4103. Sa khippameva upagamma assamaæ PÃcÃramekaæsakato kata¤ajali, Bahussutaæ baddhaæ5- vinitavantaæ6- Iccabravi mÃtali devabrÃhmaïaæ. 4104. Indassa vÃkyaæ nisÃmehi kosiya Duto ahaæ pucchati taæ purindado, ùsÃya saddhà siriyà ca kosiya Hiri sudhaæ kena malattha hetunÃ. [PTS Page 410] [\q 410/] 4105. Andhà siri maæ paÂibhÃti mÃtalÅ Saddhà aniccà pana deva sÃrathi, ùsà visaævÃdikasammatà hi me Hiri ca ariyambhi guïe patiÂÂhitÃ. 4106. KumÃriyo yÃcimà gottarakkhità Jiïïà ca yÃyà ca sabhattuitthiyo, Tà chandarÃgaæ purisesu uggataæ Hiriyà nivÃrenti sacittamattano. 4107. SaÇgÃmasise sarasattisaæyute ParÃjitÃnaæ patataæ palÃyinaæ, Hiriyà nivattanti jahitva jÅvitaæ Te saæpaÂicchanti punà hirimanÃ. 4108. Velà yathà sÃgaravegacÃriïi hirÃyaæ hi pÃpajanaæ nivÃraïi, Taæ sabbaloke hirimariyapujitaæ Indassa7- naæ vedaya devasÃrathi. 1. ùrabhariyo - syà rÃjaharayo - machasaæ 2. Athaæ - machasaæ 3. Vanappati¤ca - machasaæ, sayà 4. Medaniæ - machasaæ, syà 5. Vuddhaæ - macasaæ 6. Vatthaæ - vi syà 7. Indassetaæ - machasaæ [BJT Page 378] [\x 378/] [PTS Page 411] [\q 411/] 4109. Ko te imaæ kosiya diÂÂhimodahi Brahmà mahindo athavà pajÃpati, HirÃyaæ devesu hi seÂÂhasammatà hità mahindassa mahesi jÃyatha. 4110. HandehidÃni tidivaæ samakkama1- Rathaæ samÃruyha mamÃyitaæ imaæ, Indo ca taæ indasagotta kaÇkhati Ajjeva tvaæ indasahavyataæ vaja. [PTS Page 412] [\q 412/] 4111. Evaæ samijjhanti apÃpakammino Atho suciïïassa phalaæ na nassati, Ye keci maddakkhu sudhÃya bhojanaæ Sabbeva te indasahavyataæ gatÃti. 4112. Hiri uppalavaïïÃsi kosiyo dÃnapiti bhikkhu, Anuruddho pa¤casikho Ãnando Ãsi matalÅ. 4113. Suriyo kassapo bhikkhu moggallÃnosi candimÃ, NÃrado sÃriputtosi sambuddho Ãsi vÃsavoti. 3. SudhÃbhojanajÃtakaæ. KuïÃla jÃtakaæ. EvamakkhÃyati, evamanusuyati; sabbosadhadharaïidhare2nekapupphamÃlyacitte3gacagavajamahisaruruvamarapasa- dakhagga4- goka ïïasihavyagghadipiacchakokataracchauddÃrakakadalimigabiÊÃrasasakaïïakÃnucari- te Ãkiïïanelamaï¬alamahÃvarÃhanÃgakulakaïerusaÇghÃdhivutthe issamigasÃkhamigasarabhamigaphaïimiga vÃtamigapasadamigapurisalalukimpurisayakkharakkhasa nisevite amajjama¤ajaridharabrahaÂÂha5-puppapupphitagganekapÃdapagaïavitate6kuraracake- ravÃraïamayura7-parÃbhÆta8-jiva¤ajivaka9-celÃvakabhiÇkÃrakaravikamattaviha- ÇgasatasampaghuÂÂhe 1. Apakkama - machasaæ, syà sapakkama - vi 2. Sabbosatha - machasaæ 3. MalyaviÂate - machasaæ 4. Mamahiæsa - machasaæ 5. PahaÂaÂha - machasaæ 6. Vibhade - machasaæ 7. VaÇkora - machasaæ 8. Parabhata - machasaæ 9. Jivajivaka - machasaæ [BJT Page 380] [\x 380/] A¤ajanamanosilÃbharitÃla hiÇgulakahemarajatakanakÃnekadhÃtusatavinaddhapatimaï¬itappadese evarÆpe khalu bho ramme vanasaï¬e kuïÃlo nÃma sakuïo paÂivasati ativiya citto ativiya cittapattacchadano. Tasesva khalu bho kuïÃlassa sakuïassa a¬¬hu¬¬hÃni itthisahassÃni paricÃrikà dijaka¤¤Ãyo. Atha khalu bho dve dijaka¤¤ayo kaÂÂhaæ mukhena ¬asitvÃ1- taæ kuïÃlaæ sakuïaæ majjhe nisidÃpetvà u¬¬enti2- mà naæ kuïÃlaæ sakuïaæ addhÃnapariyÃyapathe kilamatho ubbÃheyyÃti pa¤casatà dijaka¤¤Ãyo heÂÂhato heÂÂhato ¬enti sacÃyaæ kuïÃlo sakuïo Ãsanà paripaÂissati mayaæ taæ pakkhehi paÂiggahessÃmÃti. Pa¤casatà dijaka¤¤Ãyo uparÆpari ¬enti mà naæ kuïÃlaæ sakuïaæ Ãtapo paritÃpiti3-. Pa¤casatà dijaka¤¤Ãyo ubhato passena ¬enti mà naæ kuïÃlaæ sakuïaæ sÅtaæ và uïhaæ và tiïaæ và rajo và vÃto và ussÃvo và upappusiti. Pa¤casatà dijaka¤¤Ãyo purato purato ¬enti mà naæ kuïÃlaæ sakuïaæ gopÃlakà và pasupÃlakà và tiïahÃrakà và kaÂÂhahÃrakà và vanakammikà và kaÂÂhena và kaÂhalÃya vÃ4- pÃïinà và (pÃsÃïena vÃ) le¬a¬unà và aï¬ena và satthena và sakkharÃya và pahÃraæ adaæsu. MÃyaæ kuïÃlo sakuïo gacchehi và latÃhi và rukkhehi và sÃkhÃhi và thambhehi và pÃsÃïehi và balavantehi và pakkhihi saÇgà mesiti. Pa¤casatà dijaka¤¤Ãyo pacchato pacchato ¬enti saïhÃhi sakhilÃhi ma¤ajuhi madhurÃhi và cÃhi samudÃcarantiyo mÃyaæ kuïÃlo sakuïo Ãsane pariyukkaïÂhiti. Pa¤casatà dijaka¤¤Ãyo diso disaæ ¬enti nekarukkhavividhavikatiphalamÃharantiyo mÃyaæ kuïÃlo sakuïo khudÃya parilamitthÃta atha khalu bho tà dijaka¤¤Ãyo taæ kuïÃlaæ sakuïaæ ÃrÃmeneva ÃrÃmaæ uyyÃneneva uyyÃnaæ naditittheneva nidatitthaæ pabbatasikhareneva pabbatasikharaæ ambavaneneva ambavanaæ jambuvaneneva jambuvanaæ labujavaneneva labujavanaæ nÃÊikerasa¤cÃriyeneva nÃÊikerasa¤cÃriyaæ khippameva abhisambhonti ratatthÃya. Atha khalu bho kuïÃlo sakuïo tÃhi dijaka¤¤Ãhi divasaæ paribbuÊho evaæ apasÃdeti, nassatha tumbhe vasaliyo vinassatha tumbhe vasaliyo coriyo dhuttiyo asatiyo lahucitatÃyo katassa appatikÃrikÃyo anilo viya yena kÃmaÇgamÃyoti. 1. Öaæsitvà - machasaæ, syà 2. Öenati- machasaæ 3. ParitÃpesiti - vi machasaæ, syà 4. TathalÃya - machasaæ [BJT Page 382] [\x 382/] Tasseva khalu bho himavato pabbatarÃjassa puratthimadisÃbhage susukhumasunipuïagirippabhavà haritupayantiyo uppalakumudapadumanalinasatapananasogandhikamandÃlavasampativirÆÊhasuvigandha ma- nu¤¤a-pÃvakappadese kuravaka1mucalindaketakavetasava¤ajulapunnÃgavakulatilakapiyakahasanasalasÃÊa-la- campakÃsokanÃgarukkhatiriÂabhujapata taloddacandanoghavane, kÃÊÃgaÊupadamakapiyaÇgudevadÃrukaco-cagahaïekakudhakuÂajaaÇkolakacci- kÃrakaïikaïïakÃrakaïavera koraï¬akoviÊÃrakiæsukayodhinavamallikamanaÇgaïamanavajjabhaï¬isurucirabhagi- nimÃlÃdimÃlyadhare jÃtisumanamadhugandhikadhanukÃritÃÊisatagarausirakoÂÂhakacchavitate, atimuttakasaÇkusumitalatÃvitatapatimaï¬itappadese haæsapilavakÃdÃmbakÃraïa¬avÃbhinadite, vijjÃdharasiddhasamaïatÃpasagaïÃdhivatthe varadevayakkharakkhasadÃnavagandhabbakintaramahoragÃnuciïïappadese evarÆpe khalu bho ramme vanasaï¬e puïïamukho nÃma phussakokilo paÂivasati ativiya madhuragiro vilasitanayanamattakkho. Tasseva khalu bho puïïamukhassa phussakokilassa a¬¬hu¬¬hÃni itthisatÃni paricÃrikà dijaka¤¤Ãyo. Atha khalu bho dve dijaka¤¤Ãyo kaÂÂhaæ mukhena isitvà taæ puïïamukhaæphussakokilaæ majjhe nisidÃpetvà u¬¬eniti, mà naæ puïïamukhaæ phussakakokilaæ addhÃnapariyÃyapathe kilamatho ubbahetthÃni. Pa¤¤asa dijaka¤¤Ãyo heÂÂhato yeÂÂhato ¬enti, sacÃyaæ puïïamukho phussakokilo Ãsanà paripatissati mayaæ taæ pakkhehi paÂiggahessÃmÃti. Pa¤¤Ãya dija ka¤¤Ãyo uparÆpari ¬enti, mà naæ puïïamukhaæ phussakokilaæ Ãtapo paritÃpiti. Pa¤¤asa dijaka¤¤Ãyo ubhato passena ¬enti, mà naæ puïïamukhaæ phussakokilaæ sÅtaæ và uïhaæ và tiïaæ và rajo và vÃto và ussÃvo và upapphusiti. Pa¤¤asa dijaka¤¤Ãyo purato purato ¬enti, mà naæ puïïamukhaæ phussakokilaæ gopÃlakà và pasupÃlakà và tiïahÃrakà và kaÂÂhahÃrakà và vanakammikà và kaÂÂhena và kaÂhalÃya và pÃïihÃrakà và kaÂÂhahÃrakà và vanakammikà và kaÂÂhena và kaÂhalà và pÃïinà và (pÃsÃïena vÃ) le¬a¬unà và daï¬ena và satthena và sakkharÃhi và 1. KurÃvaka - machasaæ [BJT Page 384] [\x 384/] PahÃraæ adaæsu. MÃyaæ puïïamukho phussakokilo gacchehi và latÃhi và rukkhehi và sÃkhÃhi và thambhehi và pÃsÃïehi và balavantehi và pakkhihi saægÃmesÅti. Pa¤¤asa dijaka¤¤Ãyo pacchato pacchato ¬enti, saïhÃhi sakhilÃhi ma¤ajuhi madhurÃhi vÃcÃhi samudÃcarantiyo, mÃyaæ puïïamukho phussakokilaæ Ãsane pariyukkaïÂhiti. Pa¤¤asa dijaka¤¤Ãyo disodisaæ ¬enti, nekarukkhavividhavikatiphalamarahantiyo mÃyaæ puïïamukho phussakokilo khudÃya parikilamitthÃti. Atha khalu bho taæ tà dijaka¤¤Ãyo taæ puïïamukhaæ phussakokilaæ ÃrÃmeneva arÃmaæ uyyÃneneva uyyÃnaæ naditittheneva pabbatasikhareneva pabbatasikharaæ ambavaneneva ambavana jambuvanaiva jambuvanaæ labujavaneneva lakhujavanaæ kÃÊikerasa¤cÃriyeneva nÃÊikerasa¤cÃriyaæ khippameva abhisambhonti atathoya. Atha khalu bho puïïamukho phussakokilo tÃhi dijaka¤¤Ãhi divasaæ paribbuÊho evaæ pasaæsati sÃdhu sÃdhu bhaginiyo etha kho bhaginiyo tumbhÃkaæ patirÆpaæ kuladhitÃnaæ yaæ tumbhe bhattÃraæ paricareyyÃthÃti. Atha khalu bho puïïamukho phussakokile yena kuïÃlo sakuïo tenupasaÇkami. Addasaæsu kho kuïÃlassa sakuïassa paricÃrikà dijaka¤¤Ãyo taæ puïïamukhaæ phussakokilaæduratova Ãgacchantaæ, disvÃna yena puïïamukho phussakokilo tenupasaÇkamiæsu. UpasaÇkamitvà taæ puïïamukhaæ phussakokilaæ etadavocuæ. Ayaæ sammapuïïamukha, kuïÃlo sakuïo ativiya pharuso atitiviyapharusavÃco appevanÃma tvampi Ãgamma piyavÃcaæ labheyyÃmÃti. AppevanÃma bhaginiyoti vatvà yena kuïÃlosakuïo tenupasaÇkami, upasaÇkamitvà kuïÃlena sakuïena saddhiæ paÂisammoditvà ekamantaæ nisÅdi. Ekamantaæ nisinno kho puïïamukho phussakokilo taæ khuïÃlaæ sakuïaæ etadavoca: kissa tvaæ smama kuïÃla, itthinaæ sujÃtÃnaæ kuladhitÃnaæ smamà paÂipannÃnaæ micchà paÂipantosi. AmanÃpabhÃïinampi kira samma kuïÃla, itthinaæ manÃpabhÃïinà bhavitabbaæ kimaÇgaæ pana manÃpabhÃïinanti. Evaæ apasÃdesi. Tassa tvaæ samma jamma vasala, vinassa tvaæ smama jamma vasala konu tayà viyatto jÃyÃjinenÃti. Evaæ apasÃdito ca pana puïïamukho phussakokilo tato heva paÂinivatti. [BJT Page 386] [\x 386/] Atha khalu bho puïïamukhassa phussakokilassa aparena samayena na cirasseva (accayena) kharo ÃbÃdho uppajja, lohitapakkhandikà bÃÊhà vedanà vattanti mÃraïantikÃ. Atha khalu bho puïïamukhassa, phussakokilassa paricÃrikÃnaæ dijaka¤¤Ãnaæ etadahosi. ùbÃdhiko kho ayaæ puïïamukho phussakokilo appevanÃma imambhà ÃbÃdhà vuÂÂhabheyyÃti. Taæ ekakaæ adutiyaæ ohÃya yena kuïÃlo sakuïo tenupasaÇkamiæsu. Addasà kho kuïÃlo sakuïo tà dijaka¤¤Ãyo duratova Ãgacchantiyo, dinvÃna tà dijaka¤¤Ãyo etadavo: kahaæ pana tumbhaæ vasaliyo bhattÃni. ùbÃdhiko kho samma kuïÃla puïïamukho phusasakokilo, appevanÃma tambhà ÃbÃdhà vuÂÂhaheyyÃti. Evaæ vutte kuïÃlo sakuïo tà dijaka¤¤Ãyo evaæ apasÃdesi. Nassatha tumbhe vasaliyo, vinassatha tumebha vasaliyo, coriyo dhuttiyo asatiyo lahuvitatÃyo katassa apaÂikÃrikÃyo anilo viya yena kÃmaÇgamÃyoti. Vatvà yena puïïamukho phussakokilo tenupasaÇkami upasaÇkamitvà ta puïïamukhaæ phussakokilaæ etadavoca: haæ samma puïïamukhÃti, haæ samma kuïÃlÃti, atha khalu bho kuïÃlo sakuïo taæ puïïamukhaæ phussakokilaæ pakkhehi ca mukhatuï¬ena ca pariggahetvà vuÂÂhÃpetvà nÃnÃbhesajjÃni pÃyÃpesi. Atha khalu bho puïïamukhassa phussakokilassa so abÃdho paÂippassambhiti. Atha khalu bho kuïÃlo sakuïo taæ puïïamukhaæ phussakokilaæ gilÃnà vuÂÂhitaæ aciravuÂÂitaæ gela¤¤Ã etadavoca. DiÂÂhà mÃya sammà puïïamukha kanhà dve1pitikÃpa¤capatikÃya chaÂÂhe purise cittaæ paÂibaddhantiyà yadidaæ kavandhe piÂhasappiyabhiti. Bhavati ca panu2ttarettha vÃkyaæ. [PTS Page 424] [\q 424/] 4114. Pathajjuno nakulo bhimaseno YudhiÂÂhilo saha3- devoca rÃjÃ, Ete pati4- pa¤camaticca nÃrÅ AkÃsi khujjavÃmanakena pÃpanti. DiÂÂhà mayà samma puïïamukha saccata5- pÃvi nÃma samaïi susÃna majjhe vasanti catutthabhattaæ pariïÃmayamÃnà tulÃputtakena6- pÃpa makÃsi. 1. Kaïhà - devi - machasaæ 5. Saccaka - machasaæ 2. Punu - machasaæ 6. SurÃdhuttakena - syà 3. Siha - machasaæ SurÃdhuttakena - sà machasaæ 4. Patikà - machasaæ [BJT Page 388] [\x 388/] DiÂÂhà mayà sammà puïïamukha kÃkÃti nÃma devÅ samuddamajjhe vasanti bhariyà venateyyassa naÂakuverena pÃpamakÃsi. DiÂÂhà mayà samma puïïamukha kuruÇgadevi nÃma lomasundari eÊakamÃrakaæ kÃmayamÃnà chaÊaÇgakumÃradhananetavÃsinà pÃpamakÃsi. 4115. Evaæ hetaæ mayà ¤Ãtaæ brahmadattassa mÃtaraæ, ObhÃya kosalarÃjaæ pa¤cÃlacaï¬ena pÃpamakÃsa. 4116. Età ca a¤¤Ã ca akaæsu pÃpaæ KasmÃhaæ itthinaæ na visasase nappasaæse, Vasundharà itarÅtarà patiÂÂhà Sabbaæsahà aphandanà akuppà Tathitthiyo tÃyo na vissase naro. [PTS Page 425] [\q 425/] 4117. Siho yathà lohitamaæsabhojano VÃÊamigo pa¤cahattho2- suruddo, 3- Pasayha khÃdi parahiæsane rato Tathitthiyo tayo na visasa naro. Na khalu bho samma puïïamukha vesiyo nÃriyo gamaniyo, nahetÃva bandhakiyo nÃma vadhikÃyo nÃma etayo, yadidaæ vesiyo nÃriyo gamaniyoti. Corà viya veïikatà madirÃ4viya diddhà vÃïijà viya vÃcÃsanthutiyo issasiÇgamiva viparivattÃyo uragamiva dujivhÃyo sobbamiva paÂicchantà pÃtÃlamiva duppurà rakkhasi viya duttosà yamovekantabÃriye sikhiriva sabbabhakkhà nadiriva sabbavÃhini anilo viya yena kÃma¤arà neruviya avisesakarà visarukkho viya niccaphalitÃyoti. Bhavati ca panuttarettha vÃkyaæ. 1. Jaggati - machasaæ 2. Pa¤Ãvudho - machasaæ 3. Suruddho - sÅmu 4. MadirÃva diÂÂhà - machasaæ [BJT Page 390] [\x 390/] 4118. Yathà coro yathà diddho1- vÃïijova vikatthanÅ, IssasiÇgamivÃvaÂÂÃ2- dujivhà urago yathÃ3- 4119. Sobbhamiva paÂicchantà pÃtÃpamiva duppurÃ, Rakkhasi viya duttosà yamovekantahÃriyo Yathà sÅkhi nadi vÃho 7anilo kÃmacÃravÃ4- 4120. Neruva avisesà ca visarukkho viya niccaphalÃ, NÃsayanti ghare bhogaæ ratanÃnantakaritthiyoti. CattÃrimÃni samma puïïamukha yÃni parakule na vÃsetabbÃni. Goïaæ dhenuæ yÃnaæ bhariyaæ, cattÃri etÃni paï¬ito yÃni gharà na vippavÃsaye. [PTS Page 433] [\q 433/] 4121. Goïaæ dhenu¤ca yÃna¤ca Bhariyaæ ¤Ãtikule na vÃsaye, Bhu¤ajanti5- rathaæ ayÃnakà AtivÃhena hananti puÇgavaæ Dohena hananti vacchakaæ Bhariyà ¤Ãtikulesu dussatiti. Cha imÃni samma puïïamukha yÃni vatthuni kicce jÃte anatthÃcarÃni bhavanti. 4122. Aguïaæ dhanu ¤Ãtikule ca bhariyà PÃraæ nÃvà akkhabhagga¤ca yÃnaæ, Dure mitto pÃpasahÃyako ca Kiceca jÃte anatthacÃrini bhavanti6- AÂÂhahi khalu samma puïïamukha ÂhÃnehi itthi sÃmikaæ avajÃnÃti: daÊiddatà Ãturatà jiïïatà surÃsoïa¬atà muddhatà pamatatatà sabbakiccesu anuvatatità sabbadhanamanuppadÃnena, imehi khalu samma puïïamukha aaÂÂahi ÂhÃnehi itthi sÃmikaæ avajÃnÃti. Bhavati ca panuttarettha vÃkyaæ. 1. DiÂÂho - machasaæ duÂÂho - syà 2. Parivattà - machasaæ, syà 3. Viya - machasaæ 4. KÃmapÃravà - vi syà 5. Bha¤ajanti - machasaæ 6. AnatthacarÃni - vi machasaæ 7ayaæ gÃthÃpÃde maramma potthakesu nadissati. [BJT Page 392] [\x 392/] 4123. DaÊiddaæ Ãtura¤cÃpi jiïïaæ surÃsoïa¬akaæ, Pamattaæ muddhapatta¤ca rattaæ1- kiccesu hÃpanaæ SabbakÃmappadÃnena avajÃnanti sÃmikanti. Navahi khalu samma puïïamukha ÂhÃnehi itthi padosamÃharati. ùrÃmagamanasilà ca hoti uyyÃnagamanasÅlà ca hoti nadititthagamanasilà ca hoti ¤ÃtikulagamanasÅlà ca hoti parakulagamanasilà ca hoti ÃdÃsadussamaïdhanÃnuyogamanuyuttasÅlà ca hoti majjapÃyini cahoti nillokanasilà ca hoti padvÃraÂÂhÃyini2- ca hoti. Imehi khalu samma puïïamukha navahi ÂhÃnehi itthi padosamÃharatiti. Bhavati ca panuttarettha vÃkyaæ. 4124. ùrÃmasilà ca uyyÃnaæ Nadi ¤Ãtiparakulaæ, Dussamaï¬anamanuyuttÃ3- YÃcitthi majjapÃyini. 4125. Yà ca nillokanasilà YÃ4- ca padvÃraÂÂhÃyinÅ, Navahetehi ÂhÃnehi PadosamÃharantitthiyoti. CattÃlisÃya khalu samma puïïamukha ÂhÃnehi itthi purisaæ accÃvadati5vijambhati vinamati vilÃsati vilikhati vilajjati nakhena nakhaæ ghaÂÂeti pÃdena pÃdaæ akkamati kaÂÂhena paÂhaviæ likhati6- dÃrakaæ ullaægheti olaæghÃpeti kÅÊati kÅÊÃpeti cumbati cumbÃpeti bhu¤jati bhu¤ajÃpeti dadati ÃyÃcati katamanukaroti uccaæ Óasati nicaæ bhÃsati aviviccaæ bhÃsati viviccaæ bhÃsati naccena gitena vÃditena roditena7- vilasitena vibhusitena jagghati pekkhati kaÂiæ cÃleti guyhabhaï¬akaæ sa¤cÃleti Æruæ vicarati Æruæ pidahati thanaæ dasseti kacchaæ dasseti nÃbhiæ dasesti akkhiæ nikhaïati hamukaæ ukkhipati oÂÂhaæ palikhati jivhaæ nillÃleti dussaæ mu¤cati dussaæ paÂibandati sirasaæ ma¤cati sirasaæ bandhati imehi khala samma puïïamukha cattÃÊÅsÃya ÂhÃnehi itthi purisaæ accÃvadati. 1. Sabbaæ - machasaæ, dattaæ - syà 2. SanthÃra - machasaæ 3. ùdÃsa dussamaï¬aïa - machasaæ 4. YÃva sacÃra - machasaæ 5. AccÃcarati - machasaæ 6. Vilekhati - vi machasaæ 7. Rodanena - machasaæ [BJT Page 394] [\x 394/] Pa¤cavisÃya khalu samma puïïamukha ÂhÃnahi itthi paduÂÂhà veditabbà bhavati. SÃmikassa pavÃsaæ vaïïeti pavutthaæ1- na sarati Ãgataæ nÃbhinandati avaïïaæ tassa bhaïati vaïïaæ tassa na bhanati anatthaæ tassa carati atthaæ tassa na carati akiccaæ tassa karoti kicacaæ tassa na karotiparidahitvà sayati parammukhi nipajjati parÃvantakajÃtÃ2- kho pana hoti kuÇkumiyajÃtà dÅghaæ asassati3- dukkhaæ vedayati uccÃrapassÃvaæ abhiïhaæ gacchati vilomaæ Ãcarati parapurisasaddaæ sutvà kaïïasotavivaramodahati nihatabhogà kho pana hoti paÂivisasakehi santhavaæ karoti nikkhantapÃdà kho pana hoti visikhÃnucÃrini aticÃrini kho pana hoti sÃmike agÃravà paduÂÂhamanasaÇkappà abhiïhaæ dvÃre tiÂÂhati kacchÃni aÇgÃni thanÃni dasseti disodiæ gantvà pekkhati. Imehi khalu samma puïïamukha pa¤cavisÃya ÂhÃnehi itthi paduÂÂhà veditabbà bhavati. Bhavati ca panuttarettha vÃkyaæ. [PTS Page 434] [\q 434/] 4126. PavÃsamassa vaïïeti Gataæ nÃnusocati, 4- Disvà patiæ Ãgataæ nÃbhinandati BhantÃravaïïaæ na kadÃci bhÃsati Ete paduÂÂhÃya bhavanti lakkhaïÃ. 4127. Anatthaæ tassa carati asa¤¤atà Attha¤ca hÃpeti akiccakÃriïi, Paridahitvà sayati parammukhi Ete paduÂÂhÃya bhavanti lakkhaïÃ. [PTS Page 435] [\q 435/] 4128. ParÃvattajÃtÃ5- ca bhavati kuÇkumi Digha¤ca assasati dukkhavedini, UccÃrapassÃvambhiïhagacchati Ete paduÂÂhÃya bhavanti lakkhaïÃ. 4129. VilomavÃcarati akiccakÃriïi Saddaæ nisÃmeti parassa bhÃsato, Hatabhogà ca karoti santhavaæ6- Ete paduÂÂhÃya bhavanti lakkhaïÃ. 1. Pavuæ nisarati - machasaæ 2. ParivattakajÃtà - vi machasaæ syà 3. AssÃsati - vi machasaæ, syà 4. Gataæ tassa nasovati - vi machasaæ 5. ParivattajÃtà - vi machasaæ, syà 6. Sandhavaæ - machasaæ [BJT Page 396] [\x 396/] 4130. Kicchena laddhaæ kasirenÃbhataæ1- dhanaæ Vittaæ vinÃseti dukekhana sambhataæ, PaÂivissakehi ca karoti satthavaæ Ete paduÂÂhÃya bavanti lakkhaïÃ. 4131. NikkhantapÃdi visikhÃnucÃrini Niccaæ sa sÃmimbhi paduÂÂhamÃnasÃ, AticÃriïi hoti tatheva2- gÃravà Ete paduÂÂhà bhavanti lakkhaïÃ. 4132. Abhikkhaïaæ tiÂÂhati dvÃramule ThanÃni kacchÃni ca dassayanti, Disodisaæ pekkhati bhantavittà Ete paduÂÂhÃya bavanti lakkhaïÃ. 4133. Sabbà nadi vaÇkagati 3- sabbe kaÂÂhamayà vanÃ, Sabbitthiyo kare pÃpaæ labhamÃne40 nivÃtake. 4134. Sace labhetha khaïaæ và rabo và NivÃtakaæ cÃpi labhetha tÃdisaæ, SabbÃva itthi kareyyu5- no pÃpaæ A¤¤aæ alattha piÂhasappinÃpi saddhiæ. 4135. NarÃnamÃrÃmakarÃsu nÃrisu Sabbitthiyo na ramanti agÃre, Taæ tÃdisaæ maccaæ cajitvà bhariyà A¤¤aæ disvà purisaæ piÂhasappiæ [PTS Page 440] [\q 440/] 4136. Yaæ ve disavà kaï¬arÅkintarÃnaæ7 sabbitthiyo na ramanti agÃre, Taæ tÃdisaæ maccaæ cachitvà bhariyà A¤¤aæ disvà purisaæ pÅÂhasappiæ. [PTS Page 444] [\q 444/] 4137. Khakassa ca pÃvÃrikassa8- ra¤¤o AccantakÃmÃnugatassa bhariyÃ, AcÃcari baddhavasÃnugassa9- Kaæ vÃpi itthi nÃticare tada¤¤aæ. 1. Kasirà bhataæ - vi, machasaæ 2. Apeta - vi machasaæ 3. VaÇkanadi - machasaæ vaÇkagatà - vi 4. LabhamÃnà - vi 5. Kayiruæ - machasaæ 6. Cesisuæ - vi syà cesiyà - machasaæ 7. Kintara - machasaæ, syà 8. BÃvarikassa - machasaæ 9. AnÃcariyaÂÂhavasÃnuvakassa - machasaæ [BJT Page 398] [\x 398/] 4138. PiÇgiyÃni sabbalokissarassa Ra¤¤o piyà brahmadantassa bhariyÃ, AvÃcari baddhavasÃnugassa Taæ vÃpi sà nÃjjhagà kÃmakÃmini. 4139. KhuddÃnaæ1- lahucittÃnaæ akata¤¤una dubhinaæ, 2- NÃdevasatto puriso thinaæ saddhÃtumarahati. [PTS Page 445] [\q 445/] 4140. Na tà pajÃnanti kataæ na kiccaæ Na mÃtaraæ pitaraæ bhÃtaraæ vÃ, Anariyà samatikkantadhammà Sasseva cittassa vasaæ vajanti. 4141. CirÃnuvutthampi piyaæ manÃpaæ Anukampakaæ pÃïasamampi santaæ, 3- ùvÃsu4- kiccesu ca naæ jahanti TasmÃnaæ itthÃnaæ nana vissasÃmi. 4142. Thinaæ hi cittaæ yathà vÃtarassa Kantappakantaæ yathà rukkhachÃyÃ, CalÃvalaæ hadayaæ itthiyÃnaæ Cakkassa nemi viya parivatatti. 4143. Yadà tà passanti samekkamÃnà ùdeyyarÆpaæ purisassa vittaæ, SaïhÃhi vÃcÃhi nayanti metaæ Kambojakà jalajeneva assaæ. 4144. Yadà na passanti samekkamÃnà ùdeyyarÆpaæ purisassa vittaæ, Samannato taæ parivajjayanti Tiïïo nadipÃragatova kullaæ. . 4145. Silesupamà sikhiriva sabbabhakkhà TikkhamÃyà nidiriva sighasotÃ, Sevanti bhetà piyamappiya¤ca NÃvà yathà orakulaæ para¤ca 1. Luddanà - machasaæ 2. Dubbhinaæ - vi machasaæ, syà 3. Sahantuæ - machasaæ 4. ùvÃsuæ - machasaæ [BJT Page 400] [\x 400/] 4146. Na tà ekassa na ïÂhinnaæ Ãpaïova pasÃrito, Yo tà mayhanti ma¤¤eyya vÃtaæ jÃlena bÃdhaye1- [PTS Page 446] [\q 446/] 4147. Yathà nadi ca pattho ca pÃnÃgÃraæ sabhà papÃ, Evaæ lokitthiyo nÃma velà tÃsaæ na vijjati. 4148. GhatÃsanasamÃhetà kaïhasappasirÆpamÃ, GÃvo bahi tiïasseva omasanti varaæ varaæ. 4149. GhatÃsanaæ ku¤ajaraæ kaïhasappaæ MuddhÃbhisintaæ pamadà ca sabbÃ, Ete nÃro niccayatto bhajetha Tesaæ bhave dubbidu saccabhÃvo2- 4150. NÃccantavaïïÃ3- na bahuna kantà Na dakkhiïà pamadà sevitabbÃ, Na parassa bhariyà na dhanassa hetu Etitthiyo pa¤ca na sevitabbÃ. Atha khalu bho Ãnando gijjharÃjà kuïÃlassa sakuïassa ÃdimajjhakathÃpariyosÃnaæ viditvà tÃyaæ volÃyaæ imà gÃthÃyo abhÃsi. [PTS Page 448] [\q 448/] 4151. Puïïampi cemaæ paÂhaviæ dhanena Dajjatthiyà puriso sammatÃya, Laddhà khaïaæ atima¤¤eyya tampi TÃsaæ vasaæ asatinaæ na gacche. 4152. UÂÂhÃhaka¤cepi alinavuttiæ KomÃrabhattÃraæ piyaæ manÃpaæ, ùvÃsu kiccesu ca naæ jahanti Tasmà hi itthinaæ na vissasÃmi. 4153. Na vissase icchati manti poso Na vissase rodati me sakÃse, Sevanti hetà piyamappiya¤ca NÃvà yathà orakulaæ para¤ca¤a. 1. Bandhaye - machasaæ, syà 2. SabbabhÃvo - machasaæ 3. Naccanta - machasaæ 4. ùdivajjhagÃthà - vi machasaæ, syÃ. [BJT Page 402] [\x 402/] 4154. Na vissase sÃkhupurÃïasanthataæ Na vissase mittapurÃïacoraæ, Na vissase rÃjÃ1- sakhà mamanti Na vissase itthi dasannamÃtaraæ. 4155. Na vissase rÃmakarÃsu nÃrisu AccantasilÃsu asasa¤¤atÃsu, AccantapemÃnugatassa bhariyà Na vissase titthasamà hi nÃriyo. 4156. Haneyyu2- chindeyyumpi chedayeyyuæ KaïÂhampi chetvà rudhiraæ pibeyyuæ, Mà dinakÃmÃsu asa¤¤atÃsu BhÃvaæ kare gaÇgatitthupamÃsu. 4157. Musà tÃsaæ yathà saccaæ saccaæ tÃsaæ3- yathà musÃ, GÃvo bahi tiïasseva omasanti varaæ varaæ. 4158. Gatenetà palobhenti pekkhitena4- mihitena ca, Athopi dunnivatthena ma¤ajunà bhaïitena ca. 4159. Coriyo kaÂhinÃ5- bhetà vÃÊà ca lapasakkharÃ, Na tà ki¤ci na jÃnanti yaæ manussesu va¤canaæ. 4160. Asà lokitthiyo nÃma velà tÃsaæ na vijjati, SÃrattà ca pagabbhà ca6- sikhi sabbaghaso yathà 4161. Natthitthinaæ piyo nÃma appiyopi7- na vijjati, Sevanti hetà piyamappiya¤ca nÃvà yathà orakulaæpara¤ca. [PTS Page 449] [\q 449/] 4162. Natthitthinaæ piyo nÃma appiyopi na vijjati, Dhanattà pativellanti8- latÃva dumanissità 4163. Hatthibandhaæ assabandhaæ gopurisa¤ca caï¬Ãlaæ, 9- Chava¬Ãhakaæ pupphacha¬¬akaæ sadhanamanupatanti nÃriyo. 1. RÃjÃnaæ - machasaæ 2. Haneyyuæ - machasaæ 3. BhÃsaæ - machasaæ 4. Pakkhitenambhitenava - syà 5. Kathinà - machasaæ 6. PagabbÃva - machasaæ 7. Apiyopi - machasaæ 8. DhanattÃpaÂivellanti - machasaæ 9. Maï¬alaæ - machasaæ [BJT Page 404] [\x 404/] 4164. Kulaputtampi jahanti aki¤canaæ chavakasamasadisampi, Anugacchanti anupatanti dhanahetu hi nÃriyoti. Atha khalu bho nÃrado devabrÃhmaïo Ãnandassa gijjharÃjassa ÃdimajjhakathÃ1pariyosÃnaæ viditvà tÃyaæ velÃyaæ imà gÃthÃyo abhÃsi. [PTS Page 450] [\q 450/] 4165. CattÃro me na purenti te me suïÃtha bhÃsato, 2- Samuddo brÃhmaïo rÃjà itthi cÃpi dijampati. 4166. Sarità sÃgaraæ yanti yà kÃci paÂhiviæsitÃ, 3- Tà samuddaæ na purenti ÆnattÃ4- hi na purati. 4167. BrÃhmaïo ca adhiyÃna vedamakkhÃnapa¤camaæ, Bhiyyopi sutamiccheyya Ænattà hi na purati. 4168. RÃjà ca paÂhaviæ5- sabbaæ sasamuddaæ sapabbataæ, AjjhÃvasaæ6- vijinitvà anantaratanocitaæ PÃraæ samuddaæ pattheti Ænattà hi na purati 4169. EvamekÃya itthiyà aÂÂhaÂÂha patino siyÃ, Surà ca balavantà ca sabbakÃmarasÃharà KÃreyya navame chandaæ Ænattà hi na purati. 4170. Sabbitthiyo sikhiriva sabbabhakkhà Sabbitthiyo nadiriva sabbavÃhini, 7- Sabbitthiyo kaïÂakÃnaæ va sÃkhà Sababitthiyo dhanahetu vajanti. 4171. VÃta¤ca jÃlena nÃro parÃmase Osi¤ciyà sÃgaramekapÃïinÃ, Sakena hatthena haneyya ghosaæ Yo sabbabhÃvaæ pamadÃsu ossaje. 4172. Corinaæ bahubuddhinaæ yÃsu saccaæ sudullabhaæ, Thinaæ bhÃve durÃjÃno macchassevodake gataæ 1. ùdimajjhagÃthà - vi machasaæ 2. SuïÃtha mama bhÃsato - machasaæ 3. PathavissitÃ- machasaæ 4. Onattà - syà 5. Pathaviæ - machasaæ 6. AjjhÃvase -sÅmu 7. VÃbhi - machasaæ. [PTS Page 451] [\q 451/] [BJT Page 406] [\x 406/] 4173. Analà mudusambhÃsà duppurà tà nadisamÃ, Sidanti naæ viditvÃna Ãrakà parivajjaye. 4174. ùvaÂÂani mahÃmÃyà brahmacariyavikopanÃ, Sidanti naæ viditvÃna Ãrakà parivajjaye. 4175. Ya¤cetÃ1- upasevanti chandasà và dhanena vÃ, JÃtavodova saïaÂhÃnaæ khippaæ anudahanti natthi. Atha khalu bho kuïÃlo sakuïo nÃradassa devabrÃhmaïassa Ãdimajjha2-kathÃpariyosÃnaæva viditvà tÃyaæ velÃyaæ imà gÃthÃyo abhÃsi. [PTS Page 452] [\q 452/] 4176. Sallape nisita3- baggapÃïinà Paï¬ito api pisÃcadosinÃ, Uggatejauragampi Ãside Eko ekÃya pamadÃya nÃlape. 4177. Lokacittamathanà hi nÃriyo NaccagitabhaïitambhitÃvudhÃ, BÃdhayanti anupaÂÂhitassatiæ Dipa4- rakkhasigaïÃva vÃïije. 4178. Natthi tÃsaæ vinayo na saævaro Majjamaæsaniratà asa¤¤atÃ, Tà gilanti purisassa pÃbhataæ SÃgareva karaæ timiÇgalo5 4179. Pa¤cakÃma guïasÃtagocarà Uddhatà aniyatà asa¤¤atÃ, Osaranti pamadà pamÃdinaæ Loïatoyavatiyaæva ÃpagÃ6- 4180. Yaæ naraæ uparamanti7- nÃriyo CandasÃva ratiyà dhanenavÃ, JÃtavedasadisampi tÃdisaæ RÃgadosavatiyo8- ¬ahanti9- naæ. 1. Yaæetà - machasaæ 2. GÃthà - vi machasaæ, syà 3. Nisita - machasaæ 4. Dipe - vi machasaæ, syà 5. Timi¬agayo - machasaæ 6. ùpakà - simu 7. PalÃpenti - machasaæ upalapenti - vi syà 8. Vadhiyo - machasaæ, syà 9. Dahanti - machasaæ, syÃ. [BJT Page 408] [\x 408/] 4181. A¬¬haæ ¤atvà purisaæ mahaddhanaæ Osaranti sadhanà sahantanÃ, Rattacittaæ ativeÂhayanti naæ SÃlaæ mÃluvalatÃva kÃnane. 4182. Tà upenti vividhena chandasà Citravimbamukhiyo laÇkatÃ, ôhasanti pahasanti nÃriyo, Sambarova satamÃyakovidÃ. [PTS Page 453] [\q 453/] 4183. RÃtarÆpamaïimuttabhusità Sakkatà patikulesu nÃriyÃ, Rakkhità ativaranti sÃmikaæ DÃnavaæva hadayantarassitaæ1- 4184. TejavÃpi hi naro vicakkhaïo Sakkato bahujanassa pujito, NÃrinaæ vasagato na bhÃsati RÃhunà upagatova2- candimÃ. 4185. Yaæ kareyya kupito diso disaæ DuÂÂhavitto vasamÃgataæ ari Tena bhiyyo vyasanaæ nigacchati NÃrinaæ vasagato apekkhavÃ. 4186. Kesalunanakhachintatajjità PÃdapÃïikasadaï¬atÃÊitÃ, Hitameva upagatà hi nÃriyo Tà ramanti kuïapeva makkhikÃ. 4187. Tà kulesu visikhantaresu và RÃjadhÃninigamesu3- và puna, O¬¬itaæ namucipÃsavÃkaraæ4- Cakkhumà parivajjaye5- sukhatthiko. 1. Bhadayantadassità - machasaæ bhadayantaranissità - syà upaÓatova - machasaæ, syà 2. RÃjaÂÂhÃni - machasaæ 3. RÃjaÂÂhÃni - machasaæ 4. VÃkuraæ - machasaæ vÃguraæ syà 5. Parivajje - sÅmu [BJT Page 410] [\x 410/] 4188. Ossajitva1- kusalaæ tapoguïaæ Yo anariyacaritÃnimÃcari, DevatÃhi nirayaæ nimissati2- ChedagÃmi vaïiyaæ va vÃïijo. 4189. So idha garahito parattha ca Dummati upagato3- sakammunÃ, Gacchati aniyato galÃgalaæ DuÂÂhagadrabharatova uppathe. 4190. So upeti nirayaæ patÃpanaæ Sattisimbalivana¤ca Ãyasaæ4- ùvasitvà tiracchÃnayoniyaæ5- PetarÃjavisayaæ na mu¤cati. 4191. Dibbakhi¬¬aratiyo na nandane Cakkavatticarita¤ca mÃnuse, NÃsayanti pamadà pamÃdinaæ Duggati¤ca paÂipÃdayanti naæ. [PTS Page 454] [\q 454/] 4192. Dibbakhi¬¬aratiyo na dullahà Cakkavatticarita¤ca mÃnuse, Soïïa6-vambhanilayà ca accharà Ye caranti pamadÃhanatthikÃ. 4193. KÃmadhÃtusamatikkamà gati RÆpadhÃtuyÃ7- bhavo na dullabho, VitarÃgavisayupapattiyà Ye caranti pamadÃhanatthikÃ. 4194. Sabbadukkhasamatikkamaæ sivaæ Accantaæ acalitaæ asaÇkhataæ, Nibbutehi suvihi na dullabhaæ Ye caranti pamadÃhanatthikÃ. [PTS Page 456] [\q 456/] 4195. KuïÃlo haæ tadà Ãsiæ udiyi phussakokilo, ùnando gijjharÃjÃsi sÃriputto ca nÃrado Parisà buddhaparisà evaæ dhÃretha jÃtakanti. 4. KuïÃlajÃtakaæ. 1. Osajitvà - machasaæ 2. Nayissati - machasaæ 3. Upahato - machasaæ 4. MÃyasa - sima 5. Yoniyà - machasaæ yoniye - syà 6. Suvaïaïa - machasaæ 7. RupadhÃtubhÃvo - machasaæ rÆpadhÃtusambhavo - syà [BJT Page 412] [\x 412/] 5. MahÃsutasomajÃtakaæ [PTS Page 460] [\q 460/] 4196. Kasmà tuvaæ rasaka edisÃni Karosi kammani sudÃruïÃni, HanÃsi itthi purise ca muÊho Maæsassa hetu adu1- dhanassa kÃraïà 4197. Na antahetu na dhanassa kÃraïà Na puttadÃrassa sahÃya¤Ãtinaæ, Bhattà ca me bhagavà bhÆmipÃlo So khÃdati maæsaæ bhadante edisaæ. [PTS Page 461] [\q 461/] 4198. Sace tuvaæ bhatturatthe payutto Karosi kammÃni sudÃruïÃni, Pato ca antepuraæ pÃpuïitvà LapeyyÃsi me rÃjino sammukhe taæ. 4199. Tathà karissÃmi ahaæ bhadante Yameva tvaæ bhÃsasi kÃÊahatthi, PÃto va anteparaæ pÃpuïitvà VakkhÃmi te rÃjino sammukhe taæ. 4200. Tato ratyà vivasane suriyassuggamanaæ pati, KÃÊo rasakamÃdÃya rÃjÃnaæ upasaÇkami UpasaÇkamitvà rÃjÃnaæ idaæ vacanamabrÆvi. 4201. Saccaæ kira mahÃraja rasako pesito tayÃ, HanÃti2- itthi purise tuvaæ maæsÃni khÃdasi. [PTS Page 462] [\q 462/] 4202. Evamevaæ tathà kÃÊa rasako pesito mayÃ, Mama atthaæ karontassa kimetaæ paribhÃsasi. [PTS Page 464] [\q 464/] 4203. ùnando sabbamacchÃnaæ khÃditvà rasagiddhimÃ, ParikkhiïÃya parisÃya attÃnaæ khÃdiyà mato. 4204. Evaæ pamatto rasagÃrave rato Balo yadi Ãyatiæ nÃvabujjhati, Vidhamma putto caji3- ¤Ãtake ca Parivattiya attÃnameva khÃdati. 1. Adu - machasaæ 2. Bhanti - machasaæ 3. Vajitvà - machasaæ [BJT Page 414] [\x 414/] 4205. Idaæ te sutvÃna vihetu chando Mà bhakkhasi rÃja manussamaæsaæ, Mà tvaæ imaæ kevalaæ vÃrijova DipadÃdhipa su¤¤amakÃsi raÂÂhaæ. [PTS Page 465] [\q 465/] 4206. SujÃto nÃma nÃmena oraso tassa atrajo, Jambupesiæ aladdhÃna mato so tassa saÇkhaye. 4207. Evameva ahaæ kÃÊa bhutvà bhakkhaæ rasuttatamaæ, Aladdhà mÃnusaæ maæsaæ ma¤¤e hessÃmi jÅvitaæ. [PTS Page 467] [\q 467/] 4208. MÃïava abhirÆposi kule jÃtosi sotthiye, Na tvaæ arahasi tÃta abhakkhaæ bhakkhayetave. 4209. RasÃnama¤¤ataraæ etaæ yasmÃ1- tvaæ nivÃraye, Sohaæ tattha gamissÃmi yattha lacchÃmi edisaæ. 4210. So vÃhaæ nippatissÃmi na te vacchÃmi santike, Yassa me dassanena tvaæ nÃbhinandasi brahmaïa [PTS Page 468] [\q 468/] 4211. Addhà a¤¤epi dÃyÃde sutte lacchÃma mÃïava, Tva¤ca jamma vinassassu yattha pattaæ na taæ suïe. 4212. Evameva tuvaæ rÃja dipadinda suïohi me, PabbÃjassanti taæ raÂÂhà soï¬aæ mÃïavakaæ yathÃ. 4213. SujÃto nÃma nÃmena bhÃvitattÃna sÃvako, Accharaæ kÃmayantova na so bhu¤achi na so pivi. 4214. Kusagge udakamÃdÃya samudde udakaæ mine, Evaæ mÃnusakà kÃmà dibbakÃmÃna santike. 4215. Evameva ahaæ kÃÊa bhutvà bhakkhaæ rasuttatamaæ, Aladdhà mÃnusaæ maæsaæ ma¤¤e hessÃmi jÅvitaæ. [PTS Page 469] [\q 469/] 4216. YathÃpi te dhataraÂÂhà haæsà vehÃsayaæ gamÃ, Avutti2- paribhogena sabbe abbhatthataæ gatÃ. 1. Kasmà - machasaæ 2. Abhutta - machasaæ, ayutta - syà [BJT Page 416] [\x 416/] 4217. Evameva tuvaæ rÃja dipadinda suïohi me, Ahakkhaæ rÃja bhakkhesi tasmà pabbÃjayanti taæ. [PTS Page 475] [\q 475/] 4218. TiÂÂhÃhiti mayà mutetà so tvaæ gacchasi pamamukho, 1- AÂÂhito tvaæ Âhitomhiti lapasi brahmacÃrini Idaæ te samaïa ayuttaæ asi¤ca me ma¤¤asi kaækapantaæ. 4219. hitohamasmi sadhammesu2- rÃja Na nÃmagottaæ parivattayÃmi, Cora¤ca loke aÂÂhitaæ vadanati ùpÃyikaæ nerayikaæ ito cutaæ. 4220. Sace tuvaæ sadadhasi rÃja sutaæ gaïhÃhi khattiya, Tena ya¤¤aæ yajitvÃna evaæ saggaæ gamissasi. [PTS Page 476] [\q 476/] 4221. Kasmiæ nu raÂÂhe tava jÃtabhÆmi Atha kena atthena idhÃnupatto, AkkhÃhi me brÃhmaïa etamatthaæ Kimacchasi demi tayajja patthitaæ. 4222. GÃthà catasso dharaïimabhissara Sugambhiratthà varasÃgarÆpamÃ, Taveva atthÃya idhÃgatosmi Suïohi gÃthà paramatthasaæhitÃ. [PTS Page 478] [\q 478/] 4223. Na ve rudanti matimanto sapa¤¤Ã Bahussutà ye bahuÂhÃnacittino, Dipaæ hi etaæ paramaæ narÃnaæ Yaæ paï¬ità sokanudà bhavanti. [PTS Page 479] [\q 479/] 4224. AttÃnaæ ¤Ãti uda puttadÃraæ Dha¤¤aæ dhanaæ rÃjataæ jÃtarÆpaæ, Kimonu tvaæ sutasomÃnutappe KoravyaseÂÂha vacanaæ suïoma te3- 4225. NevÃhamattÃnamanutthunÃmi Na puttadÃraæ na dhanaæ na raÂÂhaæ, Sata¤ca dhammo carito purÃïo Taæ saÇgaraæ brÃhmaïassÃnutappe. 1. PÃmukho - machasaæ 2. Saddhammesu - machasaæ 3. Metaæ - machasaæ [BJT Page 418] [\x 418/] 4226. Kato mayà saæÇgÃro brahmaïena RaÂÂhe sake issariye Âhitana, Taæ saÇgÃraæ brÃhmaïassappadÃya SaccÃnurakkhi punarÃvajissaæ. 4227. NevÃhametaæ abhisaddahÃmi SukhÅ naro maccumukhà pamutto, Amittahatthaæ punarÃvajeyya KoravyaseÂÂha nahi maæ upesÅti. [PTS Page 480] [\q 480/] 4228. Mutto tuvaæ porisÃdassa hatho Gantvà sakaæ mandiraæ kÃmakÃmÅ, Madhurampiyaæ jÅvitaæ laddha rÃja Kuto tuvaæ ehisi me sakÃsaæ. 4229. Mataæ vareyya parisuddhasÅlo Na hi jÅvitaæ garahito pÃpadhammo, Na hi taæ naraæ tÃyate1- duggatihi YassÃpi hetu alikaæ bhaïeyya. 4230. Sacepi vÃto girimÃvaheyya Cando ca suriyà ca chamÃpateyyuæ, SabbÃva najjo paÂisotaæ2- vajeyyuæ Natvehaæ rÃja musà baïeyyaæ. 4231. Nabhaæ phaleyya adadhÅ visusse Saævatteyya bhÆtadharà vasundharÃ, Siluccayo neraa samulamuppate Natvevahaæ rÃja musà bhaïeyya [PTS Page 481] [\q 481/] 4232. Asi¤ca satti¤ca parÃmasÃmi Sapathampi te samma ahaæ karomi, Tayà pamutto anaïo bhavitvà SaccÃnurakkhi punarÃvajissaæ. 4233. Yo te kato aÇgaro brÃhmaïena RaÂÂhe ke issariye Âhitena, Taæ saÇgaraæ brÃhmaïassappadÃya SaccÃnurakkhi punarÃvajissaæ. 1. TÃyati - machasaæ 2. Pati - machasaæ [BJT Page 420] [\x 420/] 4234. Yo te kato aÇgaro brÃhmaïena RaÂÂhe ke issariye Âhitena, Taæ saÇgaraæ brÃhmaïassappadÃya SaccÃnurakkhi punarÃvajissaæ. [PTS Page 482] [\q 482/] 4235. Mutto ca so porisÃdassa hatthà GantvÃna taæ brÃhmaïaæ etadavoca, Suïomi gÃthÃyo satÃrahÃyo Yà me sutà assu hitÃya brahme. [PTS Page 483] [\q 483/] 4236. Sakideva1- sutasoma sabbhi hoti samÃgamo, Sà naæ saÇgati pÃleti nÃsabbhi bahusaÇgamo. 4237. Sabbireva samÃsetha sabbhi kubbetha santhavaæ, 2- Sataæ saddhammama¤¤Ãya seyyo hoti na pÃpiyo. 4238. Jiranti ve rÃjarathà sucintà Atho sarirampi jaraæ upeti, Sata¤ca dhammo na jaraæ upeti Santo bhave sabbhi pavedayanti. 4239. Nabha¤ca dÆre paÂhavi ca dure PÃraæ samuddassa tadÃhu dare, Tato bhave durataraæ vadanti Sata¤ca dhammaæ3- asata¤ca rÃja [PTS Page 484] [\q 484/] 4240. Sahassiyo4- imà gÃthà na imà gÃthà satÃrahÃ, CattÃri tvaæ sahasasÃni khippaæ gaïhÃhi brÃhmaïa. [PTS Page 485] [\q 485/] 4241. ùsitiyà nÃvutiyà ca gÃthà SatÃrahà cÃpi bhaveyyu gÃthà Paccantameva sutasoma jÃnahi5- Sahassiyo6- nÃma kudhatthi7- gÃthÃ. 4242. IcchÃmi vohaæ sutavuddhimattano Santo8- ca maæ sappurisà bhajeyyuæ, Ahaæ savantihi mahodadhiva Nahi tÃta tappÃmi subhÃsitena. 1. Sakiæ - syà 2. Sandhavaæ - machasaæ 3. Dhammo - machasaæ 4. SÃnassiyà - machasaæ 5. JÃnÃhi - machasaæ 6. SÃhassiyà - machasaæ 7. KÃatthi - machasaæ 8. Sattoti - machasaæ [BJT Page 422] [\x 422/] 4243. Aggi yathà tiïakaÂÂhaæ ¬ahanto1- Na tappati sÃgaro và nidahi, Evampi te paï¬ità rÃjaseÂÂha SutvÃna tappanti subÃsitena. [PTS Page 486] [\q 486/] 4244. Sakassa dÃsassa yadà suïomi GÃthÃ2- ahaæ atthavati janinda, Tameva sakkacca nisÃmayÃmi Nahi tÃta dhammesu mamatthi titti. 4245. Idanne raÂÂhaæ sadhanaæ sayoggaæ SakÃyuraæ sabbakÃmupapannaæ, Kiæ kÃmahetu paribhÃsase3- GacchÃmahaæ porisÃdassa4- kante 4246. AttÃnurakkhÃya bhavanti hete HatthÃrobhà rathikà pattikà ca, AssÃrehÃ5- ye ca dhanuggahÃse Senaæ payu¤ajÃma hanÃma sattuæ. [PTS Page 487] [\q 487/] 4247. Sudukkaraæ porisÃdo akÃsi JÅvaæ gahetvÃna avissaji maæ, Taæ tÃdisaæ pubbakiccaæ santo Dubbhe6- ahaæ tassa kathaæ janinda. 4248. Vanditvà so pitaraæ mÃtara¤ca AnusÃsitvà negama¤ca bala¤ca, SaccavÃdi saccÃnurakkhamÃno AgamÃsi so yena so porisÃdo7-. [PTS Page 488] [\q 488/] 4249. Kato mayà saÇgaro brÃhmaïena RaÂÂhe sake issariye Âhitena, Taæ saÇgaraæ brÃhmaïassappadÃya SaccÃnurakkhi punarÃgatosmi Yajasasu ya¤¤aæ khÃda maæ porisÃda. 4250. Na hÃyate khÃdituæ8- mayhaæ pacchà Citakà ayaæ tÃva sadhumikà ca, Niddhumako pacitaæ sÃdhu pakkaæ SuïÃmi gÃthÃyo satÃrahÃyo. 1. Dahanto - machasaæ 5. AssÃruhà - machasaæ 2. Taæ - machasaæ 6. Dubbho - machasaæ 3. ParibhÃsasi - machasaæ paribhÃsate - vi 7. Yattha porisÃdo - machasaæ 4. PorisÃdassupatte - machasaæ 8. KhÃditaæ - machasaæ [BJT Page 426] [\x 426/] [PTS Page 489] [\q 489/] 4251. Adhammiko tvaæ porisÃdakÃsi1- RaÂÂhà ca bhaÂÂho udarassa hetu, Dhamma¤cimà abhivadanti gÃthà Dhammo adhammo ca kuhiæ sameti. 4252. Adhammikassa luddassa niccaæ lohitapÃïino, Natthi saccaæ kuto dhammo kiæ sutena karissasi. 4253. Yo maæsabhetu migavaæ careyya yo và hane purisaæ attahetu, Ubhopi te pecca samà bhavanti Kasmà no2- adhammikaæ brÆhi maæ tvaæ3- 4254. Pa¤ca pa¤ca nakhà bhakkhà khattiyena pajÃnatÃ, Abhakkhaæ4- rÃja bhakkhesi tasmà adhammiko tuvaæ. [PTS Page 490] [\q 490/] 4255. Putto tuvaæ perÃsÃdassa hatthà Gananvà sakaæ mandiraæ kÃmakÃmi, Amittahatthaæ punarÃgatosi Na khattadhamme5- kusalosi rÃja. 4256. Ye khattadhamme kusalà bhavanti PÃyena te nerayikà bhavanti, Tasmà ahaæ khattadhammaæ5- pahÃya SaccÃnurakkhi punarÃgatosmi Yajassu ya¤¤aæ khÃda maæ porisÃda. 4257. PÃsÃdavÃsà paÂhavigavÃssaæ KÃmitthiyo kÃsikacandana¤ca, Sabbaæ tahiæ labhasi sÃmitÃya Saccena kiæ passasi Ãnisaæsaæ. [PTS Page 491] [\q 491/] 4258. Ye keci me atthi rasà pathavyÃ6- Saccaæ tesaæ sÃdutaraæ rasÃnaæ, Sacce Âhità samaïabrÃhmaïà ca Taranti jÃti7- maraïassa pÃraæ. 1. PurÃsÃda - machasaæ, sÃya 2. Nu - machasaæ 3. Yaæ - machasaæ 4. Abhakkha - machasaæ 5. Khatya - machasaæ, sayà 6. Pathabyà - machasaæ 7. JÃtiæ - machasaæ [BJT Page 426] [\x 426/] 4259. Mutto tuvaæ porisÃdasasa hatthà Gantvà sakaæ mandiraæ kÃmakÃmi, AmittahÃtthaæ punarÃgatosi Nahà nÆna te maraïabhayaæ janinda Alinacitto casi1- saccavÃdi. 4260. Katà me kaÊayÃïà anekarupà Ya¤¤Ã yiÂÂhà ye vipulà passatthÃ, Visodhito paralokassa maggo Dhamme Âhito ko maraïassa bhaye. [PTS Page 492] [\q 492/] 4261. Katà me kalyÃïà anekarÆpà Ya¤¤Ã yiÂÂhà se vipulà pasatthÃ, AnÃnutappaæ paralokaæ gamissaæ Yajassu ya¤¤aæ khÃda2- maæ porisÃda 4262. Pità ca mÃtà ca upaÂÂità me dhammena me issariyaæ pasatthaæ, Visodhito paralokassa maggo Dhamme Âhito ko maraïassa bhaye. 4263. Pità ca mÃtà ca upaÂÂità me dhammena me issariyaæ pasatthaæ, AnÃnutappaæ paralokassa gamissaæ Yajassu ya¤¤aæ khÃda maæ porisÃda. 4264. ¥ÃtÅsu mittesu katà me kÃrà Dhammena me issariæ pasatthaæ, Visodhito paralokassa maggo Dhamme Âhito ko maraïassa bhaye. 4265. ¥ÃtÅsu mittesu katÃ3- me kÃrà Dhammena me issariæ pasatthaæ, AnÃnutappaæ paralokassa gamissaæ Yajassu ya¤¤aæ khÃda maæ porisÃda. 4266. Dinnaæ me dÃnaæ bahudhà bahunnaæ4- Santappità samaïabrÃhmaïà ca, VisÃdhito paralokasa maggo Dhamme Âhito ko maraïassa bhaye 1. Asi - machasaæ 2. Ada - machasaæ 3. KatupakÃro - machasaæ 4. Bahunaæ - machasaæ [BJT Page 428] [\x 428/] 4267. Dinnaæ me dÃnaæ bahudhà bahunnaæ4- Santappità samaïabrÃhmaïà ca, AnÃnutappaæ paralokassa gamissaæ Yajassu ya¤¤aæ khÃda maæ porisÃda. [PTS Page 493] [\q 493/] 4268. Visaæ pajÃnaæ puriso adeyya ùsivisaæ jalitaæ uggatejaæ, MuddhÃpi tassa vipateyya1- sattadhà Yo tÃdisaæ saccÃdiæ adeyya. 4269. Sutvà dhammaæ vijÃnanti narà kalyÃïapÃpakaæ, Api gÃthà suïitvÃna dhamema me ramatÅ2- mano. [PTS Page 494] [\q 494/] 4270. Sakideva sutaso3- sabbhi hoti samÃgamo, Sà naæ saÇgati pÃleti nÃsabbhi bahu saÇgamo 4271. Sabbhireva samÃsetha sabbhi kubbetha santhavaæ, 4- Sataæ saddhammama¤¤Ãya seyyo hoti na pÃpiyo. 4272. Jiranti ve rÃjarathà sucittà Atho sarÅrampi jaraæ upeti, Sata¤ca dhammo na jaraæ upeti Santo bhave sabbhi pavedayanti 4273. Naha¤ca dÆre paÂhavÅ5- va dure PÃraæ samuddassa tadÃhu dure, Tato have durataraæ vadanti Sata¤ca dhammaæ asata¤ca rÃja. 4274. GÃthà imà atthavatÅ suvya¤ajanÃ6- SubhÃsità tuyhaæ janinda sutvÃ, ùnandi citto sumano patÅto CattÃri te samma vare dadÃmi. [PTS Page 495] [\q 495/] 4275. Yo nattano maraïaæ khujjhasi tvaæ HitÃhitaæ vinipÃta¤ca saggaæ, Giddho rase duccarite niviÂÂho Kiæ tvaæ varaæ dassasi pÃpadhamma7-. 1. Eleyya - machasaæ vipaleyya - syà 2. Ramate - machasaæ, syà 3. MahÃrÃja- machasaæ, syà 4. Sandhavaæ - machasaæ 5. Pathavi - machasaæ 6. Bya¤achana - machasaæ 7. PÃpadhammo - machasaæ [BJT Page 430] [\x 430/] 4276. Aha¤ca taæ dehi varanti vajjaæ Tva¤cÃpi datvÃna avÃkareyya, SandiÂÂhikaæ kalabhamimaæ vivÃdaæ Ko paï¬ito jÃnamupabbajeyya. 4277. Na taæ varaæ arahati jantu dÃtuæ Yaæ vÃpi datvÃna avÃkareyya, Varassu samma avikampamÃno PÃïaæ cajitvÃnapi dassameva. 4278. Ariyassa ariye sameti sakkhi1- Pa¤¤assa pa¤¤Ãïavatà sameti, Passeyya taæ vassasataæ arogaæ2- Etaæ varÃnaæ paÂhamaæ varÃmi. [PTS Page 496] [\q 496/] 4279. Ariyassa ariye sameti sakkhi3- Pa¤¤assa pa¤¤Ãïavatà sameti, Passapi maæ vassasataæ arogaæ Etaæ varÃnaæ paÂhamaæ dadÃmi. 4280. Ye khattiyÃse idha bhÆmipÃlà MuddhÃbhisittà katanÃmadheyyÃ, Na tÃdise bhÆmipatÅ adesi Etaæ varÃnaæ dutiyaæ varÃmi. 4281. Ye khattiyÃse idha bhÆmipÃlà MuddhÃbhisittà katanÃmadheyyÃ, Na tÃdise bhÆmipatÅ ademi Etaæ varÃnaæ dutiyaæ dadÃmi. [PTS Page 497] [\q 497/] 4282. Paresataæ khattiyà te gahÅtà TalÃvutà assumukhà rudantÃ, Sake te raÂÂha paÂaÂipÃdayÃhi Etaæ varÃnaæ tatiyaæ varÃmi. 4283. Paresataæ khattiyà te gahÅtà TalÃvutà assumukhà rudantÃ, Sakena5- raÂÂhena paÂaÂipÃdayÃmi te Etaæ varÃnaæ tatiyaæ dadÃmi. 1. SaÇkhyaæ - machasaæ 2. Arogyaæ - machasaæ 3. SaÇkhyaæ - machasaæ 4. Passasi - machasaæ passeyya - syà passeti - vi 5. Sake te raÂÂhe - machasaæ [BJT Page 432] [\x 432/] 4284. Chiddante raÂÂhaæ byadhitaæ bhayÃhi Puthu narà leïamanuppaviÂÂhÃ, Manussamaæsaæ viramehi rÃja. Etaæ varÃnaæ catutthaæ varÃmi. [PTS Page 498] [\q 498/] 4285. Addhà hi so bhakkho mamaæ manÃpo Etassa hetumhi vanaæ paviÂÂho, Sohaæ kathaæ etto upÃrameyyaæ A¤¤aæ varÃnaæ catutthaæ varassu. 4286. Na ce piyaæ meti janinda tÃdiso Attaæ niraækatvà piyÃni sevati, attÃva soyyo paramÃva aseyyo Labbhà piyà ocitatthena pacchÃ. [PTS Page 499] [\q 499/] 4287. Piyaæ me mÃnusaæ maæsaæ sutasoma vijÃnahi, Nambhi1- sakko nivÃretuæ a¤¤aæ tuvaæ samma varaæ varassu. 4288. Yo ve piyaæ meti piyÃnukaÇkhi2- Attaæ niraæ katvà piyÃni sevati Soï¬Ãva pitvÃna visassa3- thÃlaæ Teneva so hoti dukhi4- parattha. 4289. Yo cÅdha saÇkhÃya piyÃni hitvà Kicchenapi sevati ariyadhammaæ5-, Dukkhitova pÅtvÃna yathosadhÃni Teneva so hoti sukhÅ parattha. 4290. OhÃyahaæ pitaraæ mÃtara¤ca ManÃpike6- kÃmaguïe ca pa¤ca, Etassa hetumbhi vanaæ paviÂÂho Tante varaæ kinti mahaæ dadÃmi. [PTS Page 500] [\q 500/] 4291. Na paï¬ità dviguïaæ ahu vÃkyaæ SaccappaÂi¤¤Ãva bhavanti santo, Varassu samma iti maæ avoca Iccabravi tvaæ na hi te sameti. 4292. Apu¤¤alÃbhaæ ayasaæ akittiæ PÃpaæ bahuæ duccaritaæ kilesaæ, Manussamaæsassa kate7- upÃgà Tante varaæ kintimahaæ dadeyyaæ. 1. Nahisakkà - machasaæ 5. Aariyadhamme - vi machasaæ, syà 2. PiyÃnurakkhi - machasaæ, syà 6. ManÃpiye - machasaæ 3. Visamissa - vi machasaæ, syà 7. Bhavo - machasaæ 4. Dukkhi - machasaæ, syÃ. [BJT Page 434] [\x 434/] 4293. Na taæ varaæ arahati jantu dÃtuæ Yaæ vÃpi datvÃna avÃkareyya, Varassu samma avikampamÃno PÃïaæ cajitvÃnapi dassameva. 4294. PÃïaæ cajanti santo nÃpi dhammaæ. SaccappaÂi¤¤Ã ca bhavanti santo, Datvà varaæ khippamavÃkarohi Etena sampajja surÃjaseÂÂha. [PTS Page 501] [\q 501/] 4295. Dhanaæ caje1- yo pana aÇgahetu AÇgaæ caje jÅvitaæ jakkhamÃno, AÇga dhanaæ jÅvitaæ cÃpi sabbaæ Caje naro dhammamanussaranto. 4296. Yassà hi dhammaæ puriso vija¤¤Ã Ye cassa kaÇkhaæ vinayanti santo, Taæ hissa dipa¤ca parÃyaïa¤ca Na tena mittiæ jarayetha2- pa¤¤o. [PTS Page 502] [\q 502/] 4297. Addhà hi so bhakakho mamaæ3- manÃpo Etassa hetumbhi vanaæ paviÂÂho, Saceva maæ yÃcasi etamatthaæ Etampi te samma varaæ dadÃmi. [PTS Page 503] [\q 503/] 4298. Satthà ca me hosi sakhà ca mesi Vacanampi te samma ahaæ akÃsiæ, Tuvampi me samma karohi vÃkyaæ Ubhopi gantvÃna pamocayÃma. 4299. Satthà ca te homi sakhà ca tyambhi Vacanampi me samma ahaæ akÃsi, Ahampi te samma karomi vÃkyaæ Ubhopi gantvÃna pamocayÃma. 4300. KammÃsapÃdena viheÂhitattha4- TalÃvutà assumukhà rudantÃ, Na jÃtu dubbhetha imassa ra¤¤o SaccappaÂi¤¤aæ me paÂissuïÃtha. 1. Cajedhanaæ aÇgavarassahetu - vi machasaæ, syà 2. Jirayetha - machasaæ 3. Mama - machasaæ 4. Vihedhitambhà - machasaæ, syà [BJT Page 436] [\x 436/] 4301. KammÃsapÃdena viheÂhitambhà TalÃvutà assumukhà rudantÃ, Na jÃtu dubbhetha imassa ra¤¤o SaccappaÂi¤¤ante paÂissuïÃma. [PTS Page 504] [\q 504/] 4302. Yathà pità và athavÃpi mÃtà Anukampakà atthakÃmà pajÃnaæ, Evameva vo hotu aya¤ca rÃjà Tumbhe ca vo hotha yatheva puttÃ. 4303. Yathà pità và athavÃpi mÃtà Anukampakà atthakÃmà pajÃnaæ, Evameva no hotu aya¤ca rÃjà Mayampi bhessÃma yatheva puttÃ. 4304. Catuppadaæ sakuïa¤cÃpi maæsaæ Sudehi randhaæ sukataæ suniÂÂhitaæ, Sudhaæva indo paribhu¤ajiyÃna Hitvà katheko ramasi ara¤¤e 4305. [PTS Page 506] [\q 506/] . Tà khattiyà velali1- vilÃkamajjhà AlaÇkatà samparivÃrayitvÃ, Indaæva devesu pamodayiæsu Hitvà katheko ramasi ara¤¤e 4306. TambupadhÃne bahugoïakambhi Sucimbhi sabbassayanambhi sa¤¤ate, 2, Sayanassa3- majjhambhi sukhaæ sayitvà Hitvà katheko ramasi ara¤¤e 4307. PÃïissaraæ kumbhathunaæ nisithe4- Athopi ve nippurisampi turiyaæ, Bahuæ sugita¤ca suvÃdita¤ca Hitvà katheko ramasi ara¤¤e 4308. UyyÃnasampannaæ pahutamÃlyaæ5- MigÃvirÆpena6- puraæ surammaæ, Hayehi nÃgehi rathehupetaæ Hitvà katheko ramasi ara¤¤e 1. Valli - machasaæ 2. Subhamabhisabbasasayanambhi saÇgate - machasaæ, syà 3. Seyyassa - machasaæ 4. Niside - machasaæ syà 5. Bahutta - machasaæ 6. MigÃjinupeta - syà [BJT Page 438] [\x 438/] [PTS Page 507] [\q 507/] 4309. KÃÊapakkhe yathà cando hÃyateva suve suve, KÃÊapakkhupamo rÃja asataæ hoti samÃgamo. 4310. Yathà rasakamÃgamma sudakaæ purisÃdhamaæ, AkÃsiæ pÃpakaæ kammaæ yena gacchÃmi duggatiæ. 4311. Sukkapakkhe yathà cando va¬¬hateva suve suve, Sukkapakkhupamo rÃja sataæ hoti samÃgamo. 4312. YathÃhaæ tava mÃgamma sutasoma vijÃnahi, KÃhÃmi kusalaæ kammaæ yena gacchÃmi suggatiæ. [PTS Page 508] [\q 508/] 4313. Thale yathà vÃri janinda vaÂÂaæ1- Anaddha2- neyyaæ aciraÂÂhitikaæ, Evampi ce hoti asataæ samÃgamo Anadadhaneyyo udakaæ thaleva. 4314. Sare yathà vÃri jinindaæ vaÂÂaæ CiraÂÂhitikaæ naraviriya3- seÂÂha, Evampi ve hoti sataæ samÃgamo 4315. AvyÃyiko hoti sataæ samÃgamo YÃvampi tiÂÂheyya tatheva hoti, Khippaæ hi veti asataæ samÃgamo Tasmà sataæ dhammo asabbhi ÃrakÃ. [PTS Page 509] [\q 509/] 4316. Na so rÃjà yo5- ajeyyaæ jinÃti Na so sakhà yo sakhÃraæ jinÃti, Na sà bhariyà yà patito vibheti Na te puttà ye6- na bharanti jiïïaæ. 4317. Na sà sabhà yattha na santi santo Santo na te ye na bhananti dhammaæ, RÃga¤ca dosa¤ca pahÃya mohaæ Dhammaæ bhaïantova bhananti santo. 1. VuÂÂhaæ - machasaæ 2. Ananda - machasaæ 3. Naravira - machasaæ 4. CiraÂÂhitika - machasaæ 5. RÃjà naso yo - machasaæ 6. Puttà - nate ye - machasaæ [BJT Page 440] [\x 440/] 4318. Na bhÃsamÃnaæ1- jÃnanti missaæ bÃlehi paï¬itaæ, BhÃsamÃna¤ca jÃnanti desentaæ amataæ padaæ, 4319. BhÃsaye jotaye dhammaæ paggaïhe isinaæ dhajaæ, SubhÃsitaddhajÃ2- isayo dhammo hi isinaæ dhajoti. MahÃsutasomajÃtakaæ. AsitinipÃto niÂÂhito. TassuddÃnaæ: Sumukho pana haæsavaro ca mahà SudhÃbhojanino ca paro pavaro, SakuïÃladijÃdhipativabhayano Sutasoma varuttama samhayano'ti. 1. NÃbhÃsa - machasaæ 2. SubhÃsita