Kalidasa: Meghaduta, according to Vallabhadeva's commentary Based on the edition by Eugen Hultzsch: Kalidasa's Meghaduta, ed. from Manuscripts with the commentary of Vallabhadeva. London : Royal Asiatic Society 1911 Prize Publication Fund ; 4 Input by Asko Parpola July 2013 TEXT WITH PADA MARKERS ___________________________________________________________________ THIS TEXT FILE IS FOR REFERENCE PURPOSES ONLY! COPYRIGHT AND TERMS OF USAGE AS FOR SOURCE FILE. Text converted to Classical Sanskrit Extended (CSX) encoding: description character =ASCII long a à 224 long A â 226 long i ã 227 long I ä 228 long u å 229 long U æ 230 vocalic r ç 231 vocalic R è 232 long vocalic r é 233 vocalic l ë 235 long vocalic l í 237 velar n ï 239 velar N ð 240 palatal n ¤ 164 palatal N ¥ 165 retroflex t ñ 241 retroflex T ò 242 retroflex d ó 243 retroflex D ô 244 retroflex n õ 245 retroflex N ö 246 palatal s ÷ 247 palatal S ø 248 retroflex s ù 249 retroflex S ú 250 anusvara ü 252 capital anusvara ý 253 visarga þ 254 long e ¹ 185 long o º 186 l underbar × 215 r underbar Ÿ 159 n underbar ­ 173 k underbar É 201 t underbar  194 Other characters of the CSX encoding table are not included. Unless indicated otherwise, accents have been dropped in order to facilitate word search. For a comprehensive list of CSX and other GRETIL encodings and formats see: https://tylergneill.github.io/gretil-mirror/gretil/gretdiac.pdf and https://tylergneill.github.io/gretil-mirror/gretil/gretdias.pdf For further information see: https://tylergneill.github.io/gretil-mirror/gretil.htm ___________________________________________________________________ PADA MARKERS For a four-pada verse: ........ $ ........ & ........ % ........ // ka÷ cit kàntàvirahaguruõà svàdhikàrapramattaþ $ ÷àpenàstaïgamitamahimà varùabhogyeõa bhartuþ & yakùa÷ cakre janakatanayàsnànapuõyodakeùu % snigdhacchàyàtaruùu vasatiü ràmagiryà÷rameùu // KMdV_1 // tasminn adrau kati cid abalàviprayuktaþ sa kàmã $ nãtvà màsàn kanakavalayabhraü÷ariktaprakoùñhaþ & àùàóhasya pra÷amadivase megham à÷liùñasànuü % vaprakrãóàpariõatagajaprekùaõãyaü dadar÷a // KMdV_2 // tasya sthitvà katham api puraþ ketakàdhànahetor $ antarbàùpa÷ ciram anucaro ràjaràjasya dadhyau & meghàloke bhavati sukhino 'py anyathàvçtti cetaþ % kaõñhà÷leùapraõayini jane kiü punar dårasaüsthe // KMdV_3 // pratyàsanne nabhasi dayitàjãvitàlambanàrthã $ jãmåtena svaku÷alamayãü hàrayiùyan pravçttim & sa pratyagraiþ kuñajakusumaiþ kalpitàrghàya tasmai % prãtaþ prãtipramukhavacanaü svàgataü vyàjahàra // KMdV_4 // dhåmajyotiþsalilamarutàü saünipàtaþ kva meghaþ $ saüde÷àrthàþ kva pañukaraõaiþ pràõibhiþ pràpaõãyàþ & ity autsukyàd aparigaõayan guhyakas taü yayàce % kàmàrtà hi praõayakçpaõà÷ cetanàcetaneùu // KMdV_5 // jàtaü vaü÷e bhuvanavidite puùkaràvartakànàü $ jànàmi tvàü prakçtipuruùaü kàmaråpaü maghonaþ & tenàrthitvaü tvayi vidhiva÷àd dårabandhur gato 'haü % yàc¤à vandhyà varam adhiguõe nàdhame labdhakàmà // KMdV_6 // saütaptànàü tvam asi ÷araõaü tat payoda priyàyàþ $ saüde÷aü me hara dhanapatikrodhavi÷leùitasya & gantavyà te vasatir alakà nàma yakùe÷varàõàü % bàhyodyànasthitahara÷ira÷candrikàdhautaharmyà // KMdV_7 // tvàm àråóhaü pavanapadavãm udgçhãtàlakàntàþ $ prekùiùyante pathikavanitàþ pratyayàd à÷vasantyaþ & kaþ saünaddhe virahavidhuràü tvayy upekùeta jàyàü % na syàd anyo 'py aham iva jano yaþ paràdhãnavçttiþ // KMdV_8 // àpçcchasva priyasakham amuü tuïgam àliïgya ÷ailaü $ vandyaiþ puüsàü raghupatipadair aïkitaü mekhalàsu & kàle kàle bhavati bhavatà yasya saüyogam etya % snehavyakti÷ ciravirahajaü mu¤cato bàùpam uùõam // KMdV_9 // mandaü mandaü nudati pavana÷ cànukålo yathà tvàü $ vàma÷ càyaü nadati madhuraü càtakas toyagçdhnuþ & garbhàdhànasthiraparicayà nånam àbaddhamàlàþ % seviùyante nayanasubhagaü khe bhavantaü balàkàþ // KMdV_10 // tàü càva÷yaü divasagaõanàtatparàm ekapatnãm $ avyàpannàm avihatagatir drakùyasi bhràtçjàyàm & à÷àbandhaþ kusumasadç÷aü pràya÷o hy aïganànàü % sadyaþpàtapraõayi hçdayaü viprayoge ruõaddhi // KMdV_11 // kartuü yac ca prabhavati mahãm ucchilindhràm avandhyaü $ tac chrutvà te ÷ravaõasubhagaü garjitaü mànasotkàþ & à kailàsàd bisakisalayacchedapàtheyavantaþ % saüpatsyante nabhasi bhavato ràjahaüsàþ sahàyàþ // KMdV_12 // màrgaü tàvac chçõu kathayatas tvatprayàõànukålaü $ saüde÷aü me tadanu jalada ÷roùyasi ÷rotrapeyam & khinnaþ khinnaþ ÷ikhariùu padaü nyasya gantàsi yatra % kùãõaþ kùãõaþ parilaghu payaþ srotasàü copabhujya // KMdV_13 // adreþ ÷çïgaü harati pavanaþ kiü svid ity unmukhãbhir $ dçùñotsàha÷ cakitacakitaü mugdhasiddhàïganàbhiþ & sthànàd asmàt sarasaniculàd utpatodaïmukhaþ khaü % diïnàgànàü pathi pariharan sthålahastàvalehàn // KMdV_14 // ratnacchàyàvyatikara iva prekùyam etat purastàd $ valmãkàgràt prabhavati dhanuùkhaõóam àkhaõóalasya & yena ÷yàmaü vapur atitaràü kàntim àpatsyate te % barheõeva sphuritarucinà gopave÷asya viùõoþ // KMdV_15 // tvayy àyattaü kçùiphalam iti bhråvilàsànabhij¤aiþ $ prãtisnigdhair janapadavadhålocanaiþ pãyamànaþ & sadyaþsãrotkaùaõasurabhi kùetram àruhya màlaü % kiü cit pa÷càd pravalaya gatiü bhåya evottareõa // KMdV_16 // tvàm àsàrapra÷amitavanopaplavaü sàdhu mårdhnà $ vakùyaty adhva÷ramaparigataü sànumàn àmrakåñaþ & na kùudro 'pi prathamasukçtàpekùayà saü÷rayàya % pràpte mitre bhavati vimukhaþ kiü punar yas tathoccaiþ // KMdV_17 // channopàntaþ pariõataphaladyotibhiþ kànanàmrais $ tvayy àråóhe ÷ikharam acalaþ snigdhaveõãsavarõe & nånaü yàsyaty amaramithunaprekùaõãyàm avasthàü % madhye ÷yàmaþ stana iva bhuvaþ ÷eùavistàrapàõóuþ // KMdV_18 // sthitvà tasmin vanacaravadhåbhuktaku¤je muhårtaü $ toyotsargadrutataragatis tatparaü vartma tãrõaþ & revàü drakùyasy upalaviùame vindhyapàde vi÷ãrõàü % bhakticchedair iva viracitàü bhåtim aïge gajasya // KMdV_19 // tasyàs tiktair vanagajamadair vàsitaü vàntavçùñir $ jambåùaõóapratihatarayaü toyam àdàya gaccheþ & antaþsàraü ghana tulayituü nànilaþ ÷akùyati tvàü % riktaþ sarvo bhavati hi laghuþ pårõatà gauravàya // KMdV_20 // nãpaü dçùñvà haritakapi÷aü kesarair ardharåóhair $ àvirbhåtaprathamamukulàþ kandalã÷ cànukaccham & dagdhàraõyeùv adhikasurabhiü gandham àghràya corvyàþ % sàraïgàs te jalalavamucaþ såcayiùyanti màrgam // KMdV_21 // utpa÷yàmi drutam api sakhe matpriyàrthaü yiyàsoþ $ kàlakùepaü kakubhasurabhau parvate parvate te & ÷uklàpàïgaiþ sanayanajalaiþ svàgatãkçtya kekàþ % pratyudyàtaþ katham api bhavàn gantum à÷u vyavasyet // KMdV_22 // pàõóucchàyopavanavçtayaþ ketakaiþ såcibhinnair $ nãóàrambhair gçhabalibhujàm àkulagràmacaityàþ & tvayy àsanne phalapariõati÷yàmajambåvanàntàþ % saüpatsyante katipayadinasthàyihaüsà da÷àrõàþ // KMdV_23 // teùàü dikùu prathitavidi÷àlakùaõàü ràjadhànãü $ gatvà sadyaþ phalam avikalaü kàmukatvasya labdhà & tãropàntastanitasubhagaü pàsyasi svàdu yat tat % sabhråbhaïgaü mukham iva payo vetravatyà÷ calormi // KMdV_24 // nãcairàkhyaü girim adhivases tatra vi÷ràmahetos $ tvatsamparkàt pulakitam iva prauóhapuùpaiþ kadambaiþ & yaþ paõyastrãratiparimalodgàribhir nàgaràõàm % uddàmàni prathayati ÷ilàve÷mabhir yauvanàni // KMdV_25 // vi÷ràntaþ san vraja vananadãtãrajàtàni si¤cann $ udyànànàü navajalakaõair yåthikàjàlakàni & gaõóasvedàpanayanarujàklàntakarõotpalànàü % chàyàdànàt kùaõaparicitaþ puùpalàvãmukhànàm // KMdV_26 // vakraþ panthà yad api bhavataþ prasthitasyottarà÷àü $ saudhotsaïgapraõayavimukho mà sma bhår ujjayinyàþ & vidyuddàmasphuritacakitais tatra pauràïganànàü % lolàpàïgair yadi na ramase locanair va¤cito 'si // KMdV_27 // vãcikùobhastanitavihaga÷reõikà¤cãguõàyàþ $ saüsarpantyàþ skhalitasubhagaü dar÷itàvartanàbheþ & nirvindhyàyàþ pathi bhava rasàbhyantaraþ saünipatya % strãõàm àdyaü praõayavacanaü vibhramo hi priyeùu // KMdV_28 // veõãbhåtapratanusalilàü tàm atãtasya sindhuü $ pàõóucchàyàü tañaruhatarubhraü÷ibhir jãrõaparõaiþ & saubhàgyaü te subhaga virahàvasthayà vya¤jayantãü % kàr÷yaü yena tyajati vidhinà sa tvayaivopapàdyaþ // KMdV_29 // pràpyàvantãn udayanakathàkovidagràmavçddhàn $ pårvoddiùñàm anusara purãü ÷rãvi÷àlàü vi÷àlàm & svalpãbhåte sucaritaphale svargiõàü gàü gatànàü % ÷eùaiþ puõyair hçtam iva divaþ kàntimat khaõóam ekam // KMdV_30 // dãrghãkurvan pañu madakalaü kåjitaü sàrasànàü $ pratyåùeùu sphuñitakamalàmodamaitrãkaùàyaþ & yatra strãõàü harati surataglànim aïgànukålaþ % sipràvàtaþ priyatama iva pràrthanàcàñukàraþ // KMdV_31 // jàlodgãrõair upacitavapuþ ke÷asaüskàradhåmair $ bandhuprãtyà bhavana÷ikhibhir dattançttopahàraþ & harmyeùv asyàþ kusumasurabhiùv adhvakhinnàntaràtmà % nãtvà ràtriü lalitavanitàpàdaràgàïkiteùu // KMdV_32 // bhartuþ kaõñhacchavir iti gaõaiþ sàdaraü dç÷yamàõaþ $ puõyaü yàyàs tribhuvanaguror dhàma caõóe÷varasya & dhåtodyànaü kuvalayarajogandhibhir gandhavatyàs % toyakrãóàniratayuvatisnànatiktair marudbhiþ // KMdV_33 // apy anyasmi¤ jaladhara mahàkàlam àsàdya kàle $ sthàtavyaü te nayanaviùayaü yàvad abhyeti bhànuþ & kurvan saüdhyàbalipañahatàü ÷ålinaþ ÷làghanãyàm % àmandràõàü phalam avikalaü lapsyase garjitànàm // KMdV_34 // pàdanyàsakvaõitara÷anàs tatra lãlàvadhåtai $ ratnacchàyàkhacitavalibhi÷ càmaraiþ klàntahastàþ & ve÷yàs tvatto nakhapadasukhàn pràpya varùàgrabindån % àmokùyanti tvayi madhukara÷reõidãrghàn kañàkùàn // KMdV_35 // pa÷càd uccairbhujataruvanaü maõóalenàbhilãnaþ $ sàüdhyaü tejaþ pratinavajapàpuùparaktaü dadhànaþ & nçttàrambhe hara pa÷upater àrdranàgàjinecchàü % ÷àntodvegastimitanayanaü dçùñabhaktir bhavànyà // KMdV_36 // gacchantãnàü ramaõavasatiü yoùitàü tatra naktaü $ ruddhàloke narapatipathe såcibhedyais tamobhiþ & saudàminyà kanakanikaùasnigdhayà dar÷ayorvãü % toyotsargastanitamukharo mà sma bhår viklavàs tàþ // KMdV_37 // tàü kasyàü cid bhavanavalabhau suptapàràvatàyàü $ nãtvà ràtriü ciravilasanàt khinnavidyutkalatraþ & dçùñe sårye punar api bhavàn vàhayed adhva÷eùaü % mandàyante na khalu suhçdàm abhyupetàrthakçtyàþ // KMdV_38 // tasmin kàle nayanasalilaü yoùitàü khaõóitànàü $ ÷àntiü neyaü praõayibhir ato vartma bhànos tyajà÷u & pràleyàsraü kamalavadanàt so 'pi hartuü nalinyàþ % pratyàvçttas tvayi kararudhi syàd analpàbhyasåyaþ // KMdV_39 // gambhãràyàþ payasi sarita÷ cetasãva prasanne $ chàyàtmàpi prakçtisubhago lapsyate te prave÷am & tasmàt tasyàþ kumudavi÷adàny arhasi tvaü na dhairyàn % moghãkartuü cañula÷apharodvartanaprekùitàni // KMdV_40 // tasyàþ kiü cit karadhçtam iva pràptavànãra÷àkhaü $ hçtvà nãlaü salilavasanaü muktarodhonitambam & prasthànaü te katham api sakhe lambamànasya bhàvi % j¤àtàsvàdaþ pulinajaghanàü ko vihàtuü samarthaþ // KMdV_41 // tvanniùyandocchvasitavasudhàgandhasaüparkapuõyaþ $ srotorandhradhvanitasubhagaü dantibhiþ pãyamànaþ & nãcair vàsyaty upajigamiùor devapårvaü giriü te % ÷ãto vàyuþ pariõamayità kànanodumbaràõàm // KMdV_42 // tatra skandaü niyatavasatiü puùpameghãkçtàtmà $ puùpàsàraiþ snapayatu bhavàn vyomagaïgàjalàrdraiþ & rakùàhetor nava÷a÷ibhçtà vàsavãnàü camånàm % atyàdityaü hutavahamukhe saübhçtaü tadd hi tejaþ // KMdV_43 // jyotirlekhàvalayi galitaü yasya barhaü bhavànã $ putraprãtyà kuvalayapadapràpi karõe karoti & dhautàpàïgaü hara÷a÷irucà pàvakes taü mayåraü % pa÷càd adrigrahaõagurubhir garjitair nartayethàþ // KMdV_44 // àràdhyaivaü ÷aravaõabhuvaü devam ullaïghitàdhvà $ siddhadvandvair jalakaõabhayàd vãõibhir muktamàrgaþ & vyàlambethàþ surabhitanayàlambhajàü mànayiùyan % srotomårtyà bhuvi pariõatàü rantidevasya kãrtim // KMdV_45 // tvayy àdàtuü jalam avanate ÷àrïgiõo varõacaure $ tasyàþ sindhoþ pçthum api tanuü dårabhàvàt pravàham & prekùiùyante gaganagatayo dåram àvarjya dçùñãr % ekaü muktàguõam iva bhuvaþ sthålamadhyendranãlam // KMdV_46 // tàm uttãrya vraja paricitabhrålatàvibhramàõàü $ pakùmotkùepàd uparivilasatkçùõa÷àraprabhàõàm & kundakùepànugamadhukara÷rãmuùàm àtmabimbaü % pàtrãkurvan da÷apuravadhånetrakautåhalànàm // KMdV_47 // brahmàvartaü janapadam adha÷chàyayà gàhamànaþ $ kùetraü kùatrapradhanapi÷unaü kauravaü tad bhajethàþ & ràjanyànàü ÷ita÷ara÷atair yatra gàõóãvadhanvà % dhàràpàtais tvam iva kamalàny abhyavarùan mukhàni // KMdV_48 // hitvà hàlàm abhimatarasàü revatãlocanàïkàü $ bandhuprãtyà samaravimukho làïgalã yàþ siùeve & kçtvà tàsàm abhigamam apàü somya sàrasvatãnàm % antaþsvacchas tvam api bhavità varõamàtreõa kçùõaþ // KMdV_49 // tasmàd gaccher anukanakhalaü ÷ailaràjàvatãrõàü $ jahnoþ kanyàü sagaratanayasvargasopànapaïktim & gaurãvaktrabhrukuñiracanàü yà vihasyeva phenaiþ % ÷ambhoþ ke÷agrahaõam akarod indulagnormihastà // KMdV_50 // tasyàþ pàtuü suragaja iva vyomni pårvàrdhalambã $ tvaü ced acchasphañikavi÷adaü tarkayes tiryag ambhaþ & saüsarpantyà sapadi bhavataþ srotasi cchàyayà sà % syàd asthànopanatayamunàsaügam evàbhiràmà // KMdV_51 // àsãnànàü surabhita÷ilaü nàbhigandhair mçgàõàü $ tasyà eva prabhavam acalaü pràpya gauraü tuùàraiþ & vakùyasy adhva÷ramavinayane tasya ÷çïge niùaõõaþ % ÷obhàü ramyàü trinayanavçùotkhàtapaïkopameyàm // KMdV_52 // taü ced vàyau sarati saralaskandhasaüghaññajanmà $ bàdhetolkàkùapitacamarãvàlabhàro davàgniþ & arhasy enaü ÷amayitum alaü vàridhàràsahasrair % àpannàrtipra÷amanaphalàþ saüpado hy uttamànàm // KMdV_53 // ye tvàü muktadhvanim asahanàþ kàyabhaïgàya tasmin $ darpotsekàd upari ÷arabhà laïghayiùyanty alaïghyam & tàn kurvãthàs tumulakarakàvçùñihàsàvakãrõàn % ke và na syuþ paribhavapadaü niùphalàrambhayatnàþ // KMdV_54 // tatra vyaktaü dçùadi caraõanyàsam ardhendumauleþ $ ÷a÷vat siddhair upahçtabaliü bhaktinamraþ parãyàþ & yasmin dçùñe karaõavigamàd årdhvam uddhåtapàpàþ % kalpante 'sya sthiragaõapadapràptaye ÷raddadhànàþ // KMdV_55 // ÷abdàyante madhuram anilaiþ kãcakàþ påryamàõàþ $ saüraktàbhis tripuravijayo gãyate kiünarãbhiþ & nirhràdã te muraja iva cet kandaràsu dhvaniþ syàt % saügãtàrtho nanu pa÷upates tatra bhàvã samastaþ // KMdV_56 // pràleyàdrer upatañam atikramya tàüs tàn vi÷eùàn $ haüsadvàraü bhçgupatiya÷ovartma yat krau¤carandhram & tenodãcãü di÷am abhisares tiryagàyàma÷obhã % ÷yàmaþ pàdo baliniyamanàbhyudyatasyeva viùõoþ // KMdV_57 // gatvà cordhvaü da÷amukhabhujocchvàsitaprasthasaüdheþ $ kailàsasya trida÷avanitàdarpaõasyàtithiþ syàþ & ÷çïgocchràyaiþ kumudavi÷adair yo vitatya sthitaþ khaü % rà÷ãbhåtaþ pratini÷am iva tryambakasyàññahàsaþ // KMdV_58 // utpa÷yàmi tvayi tañagate snigdhabhinnà¤janàbhe $ sadyaþkçttadviradada÷anacchedagaurasya tasya & lãlàm adreþ stimitanayanaprekùaõãyàü bhavitrãm % aüsanyaste sati halabhçto mecake vàsasãva // KMdV_59 // hitvà nãlaü bhujagavalayaü ÷ambhunà dattahastà $ krãóà÷aile yadi ca viharet pàdacàreõa gaurã & bhaïgãbhaktyà viracitavapuþ stambhitàntarjalo 'syàþ % sopànatvaü kuru sukhapadaspar÷am àrohaõeùu // KMdV_60 // tatràva÷yaü janitasalilodgàram antaþprave÷àn $ neùyanti tvàü surayuvatayo yantradhàràgçhatvam & tàbhyo mokùas tava yadi sakhe gharmalabdhasya na syàt % krãóàlolàþ ÷ravaõaparuùair garjitair bhàyayes tàþ // KMdV_61 // hemàmbhojaprasavi salilaü mànasasyàdadànaþ $ kurvan kàmàt kùaõamukhapañaprãtim airàvaõasya & dhunvan vàtaiþ sajalapçùataiþ kalpavçkùàü÷ukàni % cchàyàbhinnaþ sphañikavi÷adaü nirvi÷eþ paravataü tam // KMdV_62 // tasyotsaïge praõayina iva srastagaïgàdugålàü $ na tvaü dçùñvà na punar alakàü j¤àsyase kàmacàrin & yà vaþ kàle vahati salilodgàram uccairvimànà % muktàjàlagrathitam alakaü kàminãvàbhravçndam // KMdV_63 // vidyutvantaü lalitavanitàþ sendracàpaü sacitràþ $ saügãtàya prahatamurajàþ snigdhagambhãraghoùam & antastoyaü maõimayabhuvas tuïgam abhraülihàgràþ % pràsàdàs tvàü tulayitum alaü yatra tais tair vi÷eùaiþ // KMdV_64 // haste lãlàkamalam alakaü bàlakundànuviddhaü $ nãtà rodhraprasavarajasà pàõóutàm ànana÷rãþ & cåóàpà÷e navakuravakaü càru karõe ÷irãùaü % sãmante ca tvadupagamajaü yatra nãpaü vadhånàm // KMdV_65 // yasyàü yakùàþ sitamaõimayàny etya harmyasthalàni $ jyoti÷chàyàkusumaracanàny uttamastrãsahàyàþ & àsevante madhu ratiphalaü kalpavçkùaprasåtaü % tvadgambhãradhvaniùu ÷anakaiþ puùkareùv àhateùu // KMdV_66 // yatra strãõàü priyatamabhujàliïganocchvàsitànàm $ aïgaglàniü suratajanitàü tantujàlàvalambàþ & tvatsaürodhàpagamavi÷adai÷ cotità÷ candrapàdair % vyàlumpanti sphuñajalalavasyandina÷ candrakàntàþ // KMdV_67 // netrà nãtàþ satatagatinà yad vimànàgrabhåmãr $ àlekhyànàü navajalakaõair doùam utpàdya sadyaþ & ÷aïkàspçùñà iva jalamucas tvàdç÷à yatra jàlair % dhåmodgàrànukçtinipuõaü jarjarà niùpatanti // KMdV_68 // nãvãbandhocchvasana÷ithilaü yatra yakùàïganànàü $ vàsaþ kàmàd anibhçtakareùv àkùipatsu priyeùu & arcistuïgàn abhimukham api pràpya ratnapradãpàn % hrãmåóhànàü bhavati viphalapreraõa÷ cårõamuùñiþ // KMdV_69 // gatyutkampàd alakapatitair yatra mandàrapuùpaiþ $ këptacchedyaiþ kanakakamalaiþ karõavibhraü÷ibhi÷ ca & muktàlagnastanaparimalai÷ chinnasåtrai÷ ca hàrair % nai÷o màrgaþ savitur udaye såcyate kàminãnàm // KMdV_70 // matvà devaü dhanapatisakhaü yatra sàkùàd vasantaü $ pràya÷ càpaü na vahati bhayàn manmathaþ ùañpadajyam & sabhråbhaïgaprahitanayanaiþ kàmilakùyeùv amoghais % tasyàrambha÷ caturavanitàvibhramair eva siddhaþ // KMdV_71 // tatràgàraü dhanapatigçhàn uttareõàsmadãyaü $ dåràl lakùyaü tad amaradhanu÷ càruõà toraõena & yasyopànte kçtakatanayaþ kàntayà vardhito me % hastapràpyastavakanamito bàlamandàravçkùaþ // KMdV_72 // vàpã càsmin marakata÷ilàbaddhasopànamàrgà $ haimaiþ syåtà kamalamukulaiþ snigdhavaióåryanàlaiþ & yasyàs toye kçtavasatayo mànasaü saünikçùñaü % na dhyàsyanti vyapagata÷ucas tvàm api prekùya haüsàþ // KMdV_73 // yasyàs tãre nicita÷ikharaþ pe÷alair indranãlaiþ $ krãóà÷ailaþ kanakakadalãveùñanaprekùaõãyaþ & madgehinyàþ priya iti sakhe cetasà kàtareõa % prekùyopàntasphuritataóitaü tvàü tam eva smaràmi // KMdV_74 // raktà÷oka÷ calakisalayaþ kesara÷ càtra kàntaþ $ pratyàsannau kuravakavçter màdhavãmaõóapasya & ekaþ sakhyàs tava saha mayà vàmapàdàbhilàùã % kàïkùaty anyo vadanamadiràü dohadacchadmanàsyàþ // KMdV_75 // tanmadhye ca sphañikaphalakà kà¤canã vàsayaùñir $ måle naddhà maõibhir anatiprauóhavaü÷aprakà÷aiþ & tàlaiþ ÷i¤jadvalayasubhagair nartitaþ kàntayà me % yàm adhyàste divasavigame nãlakaõñhaþ suhçd vaþ // KMdV_76 // ebhiþ sàdho hçdayanihitair lakùaõair lakùaõãyaü $ dvàropànte likhitavapuùau ÷aïkhapadmau ca dçùñvà & kùàmacchàyaü bhavanam adhunà madviyogena nånaü % såryàpàye na khalu kamalaü puùyati svàm abhikhyàm // KMdV_77 // gatvà sadyaþ kalabhatanutàü ÷ãghrasaüpàtahetoþ $ krãóà÷aile prathamakathite ramyasànau niùaõõaþ & arhasy antarbhavanapatitàü kartum alpàlpabhàsaü % khadyotàlãvilasitanibhàü vidyudunmeùadçùñim // KMdV_78 // tanvã ÷yàmà ÷ikharada÷anà pakvabimbàdharauùñhã $ madhye kùàmà cakitahariõaprekùaõã nimnanàbhiþ & ÷roõãbhàràd alasagamanà stokanamrà stanàbhyàü % yà tatra syàd yuvativiùaye sçùñir àdyeva dhàtuþ // KMdV_79 // tàü jànãyàþ parimitakathàü jãvitaü me dvitãyaü $ dårãbhåte mayi sahacare cakravàkãm ivaikàm & gàóhotkaõñhàguruùu divaseùv eùu gacchatsu bàlàü % jàtàü manye ÷i÷iramathitàü padminãü vànyaråpàm // KMdV_80 // nånaü tasyàþ prabalaruditocchånanetraü bahånàü $ niþ÷vàsànàm a÷i÷iratayà bhinnavarõàdharauùñham & hastanyastaü mukham asakalavyakti lambàlakatvàd % indor dainyaü tvadupasaraõakliùñakànter bibharti // KMdV_81 // àloke te nipatati purà sà balivyàkulà và $ matsàdç÷yaü virahatanu và bhàvagamyaü likhantã & pçcchantã và madhuravacanàü ÷àrikàü pa¤jarasthàü % kac cid bhartuþ smarasi nibhçte tvaü hi tasya priyeti // KMdV_82 // utsaïge và malinavasane somya nikùipya vãõàü $ madgotràïkaü viracitapadaü geyam udgàtukàmà & tantrãr àrdrà nayanasalilaiþ sàrayitvà kathaü cid % bhåyo bhåyaþ svayam api kçtàü mårcchanàü vismarantã // KMdV_83 // ÷eùàn màsàn gamanadivasaprastutasyàvadher và $ vinyasyantã bhuvi gaõanayà dehalãdattapuùpaiþ & saüyogaü và hçdayanihitàrambham àsvàdayantã % pràyeõaite ramaõaviraheùv aïganànàü vinodàþ // KMdV_84 // àdye baddhà virahadivase yà ÷ikhà dàma hitvà $ ÷àpasyànte vigalita÷ucà yà mayonmocanãyà & spar÷akliùñàm ayamitanakhenàsakçt sàrayantãü % gaõóàbhogàt kañhinaviùamàd ekaveõãü kareõa // KMdV_85 // savyàpàràm ahani na tathà khedayed viprayogaþ $ ÷aïke ràtrau gurutara÷ucaü nirvinodàü sakhãü te & matsaüde÷aiþ sukhayitum ataþ pa÷ya sàdhvãü ni÷ãthe % tàm unnidràm avani÷ayanàsannavàtàyanasthaþ // KMdV_86 // àdhikùàmàü viraha÷ayane saünikãrõaikapàr÷vàü $ pràcãmåle tanum iva kalàmàtra÷eùàü himàü÷oþ & matsaüyogaþ katham upanamet svapnajo 'pãti nidràm % àkàïkùantãü nayanasalilotpãóaruddhàvakà÷àm // KMdV_87 // niþ÷vàsenàdharakisalayakle÷inà vikùipantãü $ ÷uddhasnànàt paruùamalakaü nånam àgaõóalambam & nãtà ràtriþ kùaõa iva mayà sàrdham icchàratair yà % tàm evoùõair viraha÷ayaneùv asrubhir yàpayantãm // KMdV_88 // pàdàn indor amçta÷i÷irà¤jàlamàrgapraviùñàn $ pårvaprãtyà gatam abhimukhaü saünivçttaü tathaiva & cakùuþ khedàt sajalagurubhiþ pakùmabhi÷ chàdayantãü % sàbhre 'hnãva sthalakamalinãü na prabuddhàü na suptàm // KMdV_89 // jàne sakhyàs tava mayi manaþ saübhçtasneham asmàd $ itthaübhåtàü prathamavirahe tàm ahaü tarkayàmi & vàcàlaü màü na khalu subhagaümanyabhàvaþ karoti % pratyakùaü te nikhilam aciràd bhràtar uktaü mayà yat // KMdV_90 // sà saünyastàbharaõam abalà pelavaü dhàrayantã $ ÷ayyotsaïge nihitam asakçd duþkhaduþkhena gàtram & tvàm apy asraü navajalamayaü mocayiùyaty ava÷yaü % pràyaþ sarvo bhavati karuõàvçttir àrdràntaràtmà // KMdV_91 // ruddhàpàïgaprasaram alakair a¤janasneha÷ånyaü $ pratyàde÷àd api ca madhuno vismçtabhråvilàsam & tvayy àsanne nayanam uparispandi ÷aïke mçgàkùyà % mãnakùobhàkulakuvalaya÷rãtulàm eùyatãti // KMdV_92 // vàmo vàsyàþ kararuhapadair mucyamàno madãyair $ muktàjàlaü ciraparicitaü tyàjito daivagatyà & saübhogànte mama samucito hastasaüvàhanànàü % yàsyaty åruþ sarasakadalãstambhagaura÷ calatvam // KMdV_93 // tasmin kàle jalada dayità labdhanidrà yadi syàd $ anvàsyainàü stanitavimukho yàmamàtraü sahasva & mà bhåd asyàþ praõayini mayi svapnalabdhe kathaü cit % sadyaþ kaõñhacyutabhujalatàgranthi gàóhopagåóham // KMdV_94 // tàm utthàpya svajalakaõikà÷ãtalenànilena $ pratyà÷vastàü samam abhinavair jàlakair màlatãnàm & vidyudgarbhe nihitanayanàü tvatsanàthe gavàkùe % vaktuü dhãrastanitavacanair màninãü prakramethàþ // KMdV_95 // bhartur mitraü priyam avidhave viddhi màm ambuvàhaü $ tatsaüde÷àn manasi nihitàd àgataü tvatsamãpam & yo vçndàni tvarayati pathi ÷ràmyatàü proùitànàü % mandrasnigdhair dhvanibhir abalàveõimokùotsukàni // KMdV_96 // ity àkhyàte pavanatanayaü maithilãvonmukhã sà $ tvàm utkaõñhocchvasitahçdayà vãkùya saübhàvya caiva & ÷roùyaty asmàt param avahità somya sãmantinãnàü % kàntodantaþ suhçdupanataþ saügamàt kiü cid ånaþ // KMdV_97 // tàm àyuùmàn mama ca vacanàd àtmanà copakartuü $ bråyàd evaü tava sahacaro ràmagiryà÷ramasthaþ & avyàpannaþ ku÷alam abale pçcchati tvàü viyuktaþ % pårvà÷àsyaü sulabhavipadàü pràõinàm etad eva // KMdV_98 // aïgenàïgaü tanu ca tanunà gàóhataptena taptaü $ sàsreõàsradravam aviratotkaõñham utkaõñhitena & uùõocchvàsaü samadhikatarocchvàsinà dåravartã % saükalpais te vi÷ati vidhinà vairiõà ruddhamàrgaþ // KMdV_99 // ÷abdàkhyeyaü yad api kila te yaþ sakhãnàü purastàt $ karõe lolaþ kathayitum abhåd ànanaspar÷alobhàt & so 'tikràntaþ ÷ravaõaviùayaü locanànàm agamyas % tvàm utkaõñhàviracitapadaü manmukhenedam àha // KMdV_100 // ÷yàmàsv aïgaü cakitahariõaprekùite dçùñipàtaü $ gaõóacchàyàü ÷a÷ini ÷ikhinàü varhabhàreùu ke÷àn & utpa÷yàmi pratanuùu nadãvãciùu bhråvilàsàn % hantaikasthaü kva cid api na te bhãru sàdç÷yam asti // KMdV_101 // tvàm àlikhya praõayakupitàü dhàturàgaiþ ÷ilàyàm $ àtmànaü te caraõapatitaü yàvad icchàmi kartum & asrais tàvan muhur upacitair dçùñir àlipyate me % kråras tasminn api na sahate saügamaü nau kçtàntaþ // KMdV_102 // màm àkà÷apraõihitabhujaü nirdayà÷leùahetor $ labdhàyàs te katham api sati svapnasaüdar÷aneùu & pa÷yantãnàü na khalu bahu÷o na sthalãdevatànàü % muktàsthålàs tarukisalayeùv asrule÷àþ patanti // KMdV_103 // bhittvà sadyaþ kisalayapuñàn devadàrudrumàõàü $ ye tatkùãrasrutisurabhayo dakùiõena pravçttàþ & àliïgyante guõavati mayà te tuùàràdrivàtàþ % pårvaspçùñaü yadi kila bhaved aïgam ebhis taveti // KMdV_104 // saükùipyeran kùaõa iva kathaü dãrghayàmàs triyàmàþ $ sarvàvasthàsv ahar api kathaü mandamandàtapaü syàt & itthaü ceta÷ cañulanayane durlabhapràrthanaü me % gàóhoùmàbhiþ kçtam a÷araõaü tvadviyogavyathàbhiþ // KMdV_105 // nanv àtmànaü bahu vigaõayann àtmanà nàvalambe $ tat kalyàõi tvam api sutaràü mà gamaþ kàtaratvam & kasyàtyantaü sukham upanataü duþkham ekàntato và % nãcair gacchaty upari ca da÷à cakranemikrameõa // KMdV_106 // ÷àpànto me bhujaga÷ayanàd utthite ÷àrïgapàõau $ màsàn anyàn gamaya caturo locane mãlayitvà & pa÷càd àvàü virahaguõitaü taü tam àtmàbhilàùaü % nirvekùyàvaþ pariõata÷araccandrikàsu kùapàsu // KMdV_107 // bhåya÷ càha tvam api ÷ayane kaõñhalagnà purà me $ nidràü gatvà kim api rudatã sasvanaü viprabuddhà & sàntarhàsaü kathitam asakçt pçcchata÷ ca tvayà me % dçùñaþ svapne kitava ramayan kàm api tvaü mayeti // KMdV_108 // etasmàn màü ku÷alinam abhij¤ànadànàd viditvà $ mà kaulãnàd asitanayane mayy avi÷vàsinã bhåþ & snehàn àhuþ kim api virahahràsinas te hy abhogàd % iùñe vastuny upacitarasàþ premarà÷ãbhavanti // KMdV_109 // kac cit somya vyavasitam idaü bandhukçtyaü tvayà me $ pratyàkhyàtuü na khalu bhavato dhãratàü tarkayàmi & niþ÷abdo 'pi pradi÷asi jalaü yàcita÷ càtakebhyaþ % pratyuktaü hi praõayiùu satàm ãpsitàrthakriyaiva // KMdV_110 // etat kçtvà priyam anucitapràrthanàvartmano me $ sauhàrdàd và vidhura iti và mayy anukro÷abuddhyà & iùñàn de÷àn vicara jalada pràvçùà saübhçta÷rãr % mà bhåd evaü kùaõam api ca te vidyutà viprayogaþ // KMdV_111 //